دنیایی شایسته انسان

لزوم توجه افکار عمومی به موضوع محیط زیست

محیط زیست از جمله موضوعات مهمی است که متاسفانه در ایران آنچنان که باید، مورد توجه و اهمیت قرار نمی گیرد. اگر مسوولان و همه افراد جامعه به این بینش برسند که انسان جزیی از طبیعت است، آن گاه رسیدن به این حقیقت، شاید کمکی باشد برای نگاه بیشتر و عمیق تر به انبوه معضلات زیست محیطی که حال و آینده ما را تهدید می کنند. از آنجا که انسان و محیط زیست از هم جدا نیستند، اگر خواهان زندگی روبه پیشرفت و همراه با سلامت هستیم، باید به محیط زندگی نگاهی منطقی داشته باشیم؛ چرا که رشد انسان سالم و کامل در محیطی مخروب و ناپاک امکان پذیر نیست.

در این میان، موضوعی که اهمیت دارد، جلب توجه همگان به موضوع محیط زیست و آگاه کردن افراد جامعه از لزوم حفاظت از طبیعت است. این کار اتفاق نمی افتد مگر با توجه به نقش آموزش. به درستی آموزش را می توان کلید طلایی و حلقه مفقوده در این زمینه دانست. این آموزش باید از سنین کودکی شروع شود تا ضمن شکل گیری شخصیت افراد، مهم دانستن محیط زیست و لزوم حفاظت از آن به جزیی از فرهنگ افراد تبدیل شود.

اگر از زمان دبستان و حتی پیش از آن در برنامه های آموزشی خردسالان و کودکان مان، مفاهیم ابتدایی زیست محیطی گنجانده شود، قطعاً در آینده نسلی خواهیم داشت که خود را موظف به نگهداری از منابع طبیعی می بیند و به آن پایبند خواهد بود. جای خالی آموزش های زیست محیطی در کتاب های درسی دانش آموزان ما، در همه مقاطع تحصیلی، کاملاً مشهود است. استفاده از نظرات و آرای کارشناسان مربوطه در تالیف کتاب های درسی می تواند ما را به آینده یی بهتر امیدوار کند. اما نکته یی که نباید از نظر دور داشت این است که قطعاً ورود مباحث محیط زیست به برنامه های آموزش های رسمی، تنها آغازی برای یک حرکت فرهنگی است و ادامه آن را باید در رسانه های همگانی جست وجو کرد. این در حالی است که متاسفانه رسانه های ما نیز توجهی به این مهم نشان نمی دهند. امروز تعداد برنامه های رادیو و تلویزیون که به این مساله می پردازند، کم است. در ایران برخلاف دیگر کشورهای دنیا کمتر روزنامه یی پیدا می شود که یک صفحه به انعکاس مطالب زیست محیطی اختصاص داده باشد. اگر از استثناهای انگشت شمار بگذریم، می توان گفت رسانه های ما در این مورد سکوت کرده اند، سکوتی که به زودی به نابودی طبیعت سبز منتهی خواهد شد.

شاید یکی از دلایلی که طبیعت ایران در سطوح مدیریتی مورد بی مهری قرار می گیرد، عدم حساسیت افکار عمومی جامعه نسبت به ادامه روند تخریب منابع طبیعی، ناشی از سکوت رسانه یی باشد. در واقع انتظاری که از همکارانمان در رسانه های گروهی اعم از نوشتاری یا دیداری- شنیداری داریم آن است که از نقش اساسی و مهمی که در این زمینه برعهده دارند، غفلت نکنند. نقش رسانه ها در این میان بازگو کردن تاثیر مخرب فعالیت صنایع آلاینده بر هوا، خاک و آب است و هشدار به صاحبان این صنایع برای رعایت موازین زیست محیطی، طرح مباحث پایه یی آموزشی و علمی برای اطلاع رسانی درباره وضعیت منابع طبیعی کشور و نیز درخواست از مسوولان برای برخورد با تهدیدکنندگان طبیعت سبز. با این حال شما چند نشریه را می شناسید که به طور علمی و حتی به طور عمومی مسائل زیست محیطی را مطرح کنند، از روند گسترش بیابان ها بگویند، از تخریب جنگل ها، فرسایش خاک، آلودگی آب، انقراض گونه های گیاهی و جانوری یا از نابودی چشم اندازهای زیبای طبیعی چیزی بنویسند؟ تاکنون چند برنامه از تلویزیون درباره این موضوع ها دیده اید؟

با این اوصاف نمی توان وضعیت بهتری را برای طبیعتمان متصور بود. نیاز به یک حرکت فرهنگی برای نهادینه شدن حفاظت از محیط زیست در جامعه کاملاً احساس می شود. بجاست که مسوولان آموزش و پرورش به محیط زیست هم نگاهی بیندازند و نیز اصحاب رسانه ها حساسیت خود را در این زمینه بالا ببرند و با طرح مباحث زیست محیطی، اهمیت محیط زیست سالم را برای رشد و توسعه پایدار کشور گوشزد کنند تا بتوانیم دنیای خود را زیبا، آنگونه که شایسته انسان است بسازیم.

مهدی میرزایی