حوزه فرانسه زبان دنیا؛ سوئیس (بخش چهارم و پایانی)

سعیده بوغیری

سیاست های فرهنگی؛ در سوئیس، کانتون ها در راس تدوین سیاستهای فرهنگی قرار دارند.با این همه، فدراسیون می تواند دست به فعالیت هایی فرهنگی بزند که دربردارنده سود ملی بوده و بروز استعدادهای هنری و موسیقایی، به خصوص از طریق ارتقای آموزش را تقویت می کند. 03% بودجه کل کنفدراسیون، معادل 200 میلیون فرانک سوئیس به فرهنگ اختصاص داده شده که بودجه ای ضعیف به شمار می رود. بودجه فرهنگی کانتون ها به نسبت اهمیت آنها متغیر است. برای نمونه، بودجه فرهنگی زوریخ (322 میلیون فرانک سوئیس در سال 2002) و ژنو (234 میلیون) حتی از سهم کنفدراسیون نیز بالاتر است. نهادهای خصوصی بالغ بر320 میلیون فرانک به این بودجه کمک می کنند. در سطح فدرال، اداره فرهنگ فدرال (OFC) کمک به ترویج و تنوع فرهنگی و حفظ توسعه در عین استقلال آن را بر عهده دارد. نهاد پرزانس سوئیس، ارتقای تصویر سوئیس در خارج از این کشور را بر عهده دارد. این نهاد در قالب فرهنگی با پروهلوتسیا همکاری می کند. پروهلوتسیا یک بنیاد فدرال است که مسئولیت هایش اساسا به آفرینش های فرهنگی معاصر مربوط می شود. این بنیاد چهار اداره مرتبط با یکدیگر در خارج از سوئیس دارد و به مدیریت مراکز فرهنگی سوئیس نیز می پردازد. در چارچوب حفاظت از محیط زیست، کنفدراسیون چهار فهرست را منتشر کرده است: فهرست فدرال سایت های مورد حفاظت در سوئیس، فهرست فدرال چشم اندازها، سایت ها و بناهای طبیعی با اهمیت ملی، فهرست راههای ارتباطی تاریخی سوئیس و فهرست دارایی های فرهنگی ملی و محلی مورد حفاظت در صورت بروز فاجعه.

در کنار همه اینها نباید تسهیلات خصوصی در راه ترویج امور فرهنگی و هنری را از یاد برد. ترویج خصوصی شکلی از تامین مالی فرهنگی در سوئیس است که توسط شرکت های بزرگ به خصوص بانک و بیمه ها صورت می گیرد. این کمک به خصوص به نهادهای بزرگ می شود که این به زیان کنشگران مستقل فرهنگی است. این کمک در قالب خرید یا سفارش آثار هنری و نیز ترتیب دادن برنامه های خصوصی مانند مسابقه و نمایشگاه انجام می گیرد. میگرو یکی از شرکت های عمده پخش در سوئیس است که از سال 1957 سهمی داوطلبانه با عنوان (pour-cent culturel Migros) در فرهنگ سوئیس دارد. این مجموعه 37% بازار موادغذایی سوئیس را در اختیار داشته و مهم ترین کارفرمای خصوصی این کشور به شمار می رود. نیز یکی از چهارده خرده فروش عمده دنیاست. در میان سایر سازمان های حامی میراث فرهنگی این کشور می توان از سینماتک سوئیس، میراث فرهنگی سوئیس و پروناتورا نام برد.

سوئیس دارای بیش از 900 موزه است که 42% آنها محلی هستند (آمار سال 1998) و با این حساب این کشور به نسبت جمعیت خود، یکی از پرتراکم ترین کشورها از نظر موزه در جهان است. این تعداد در سال 1950 معادل یک سوم تعداد کنونی بود. موزه های اصلی هنرهای زیبای سوئیس عبارتند از موزه هنر بازل، موزه هنر برن، و خانه هنر زوریخ. موزه اصلی هنرهای معاصر آن نیز موزه هنر مدرن و معاصر است. مجموعه های شخصی آن عبارتند از مرکز پل کلی در برن، موزه تنگلی در بازل، بنیاد بایلر در ریهن و بنیاد گیانادا در مارتینی. موزه های ملی سوئیس وابسته به اداره فرهنگ فدرال و شامل هشت دسته موزه در نواحی مختلف سوئیس هستند که مهم ترین شان موزه ملی سوئیس در زوریخ است. موزه های تاریخی این کشور عبارتند از موزه قانون اساسی فدرال در شویتز، موزه بین المللی اصلاحات در ژنو. سوئیس همچنین موزه هایی در حوزه های دیگر دارد: موزه حمل و نقل سوئیس در لوسرن، موزه المپیک در لوزان، موزه بین المللی صلیب سرخ و هلال سرخ در ژنو، بنیاد مارتین بودمر در کولونی و موزه روستایی بالن برگ.

در سوئیس نمایشگاه های ادواری و بزرگ منظمی برگزار می شود، برای نمونه نمایشگاه هنرهای بازل یکی از مهم ترین نمایشگاه های ادواری هنرهای معاصر دنیاست که نزدیک به 300 گالری در آن وجود دارد. نمایشگاه های ملی سوئیس، نمایشگاه هایی هستند که از سال 1883 هر بیست و پنج سال یکبار برگزار می شوند. هدف از این نمایشگاه ها، گردهم آوری و پاسخ به انتظارات اجتماعی- سیاسی بازدیدکنندگان در مورد موضوعات انتخاب شده است. به این ترتیب، آنها آینه جامعه سوئیس در یک برهه زمانی اند. در میان سالن های نمایش مهم این کشور نیز می توان از خانه نمایش زوریخ، تئاتر بزرگ ژنو و اپرای زوریخ نام برد. ویکتوریاهال ژنو یا تون هال زوریخ نیز به موسیقی کلاسیک اختصاص دارند. سالن های چندمنظوره ای نیز در سوئیس وجود دارند که برای رخدادهایی با گستره محلی و حتی ملی در نظر گرفته شده اند، برای نمونه آمفی تئاتر ژنو، سالن استراوینسکی در مونترو یا کاخ فرهنگ و کنگره های لوسرن.

از میان فستیوال های مهم سوئیس نیز می توان به موارد زیر اشاره کرد: فستیوال رز طلایی (از سال 2004) در کاخ فرهنگ و کنگره های لوسرن، سپتامبر موسیقایی، فستیوال جاز (1967) و فستیوال خنده در مونترو. در حوزه سینما، فستیوال بین المللی فیلم لوکارنو در لوکارنو (1946) یک فستیوال فیلم است که برای فیلمسازان مستقل صاحب شهرت بین المللی ترتیب داده می شود. فستیوال داستان های مصور (BD) بی دی سی یه ره (BD Sierre) (1984- 2004) نیز تا 40000 نفر را جذب می کرد و در آنسوی مرزهای سوئیس نیز از شهرت برخوردار بود. این فستیوال به دلایل مالی از میان رفت.

از اوایل سال 1980 با ظهور تقاضاهایی برای ایجاد مراکز فرهنگی مستقل خاص کودک و نوجوان و نیز تظاهرات این دوران علیه ارزش های موجود، ذهنیت ها شروع به تغییر کرد و فرهنگی جایگزین شکل گرفت. این فرهنگ جایگزین از آن پس، به گونه ای کم و بیش رسمی برسمیت شناخته شد و مراکز مستقل آن در قرن بیست و یکم، مکان هایی اجتناب ناپذیر برای آفرینش های هنری خواهند بود. چندمرکز فرهنگی کودک و نوجوان سوئیس عبارتند از روته فابریک زوریخ (1980)، کولتور کازرن بازل (1980)، رایتهاله برن (1987)، آرتامی ژنو (1996-2008). شهر زوریخ پذیرای یک فستیوال دیگر نیز هست که در هوای آزاد برگزار می شود: فستیوال نمایش های خیابانی، که در دومین شنبه های ماه اوت شبیه به لاوپاراد برلین با صدای موزیک تکنو در خیابان های مرکز شهر برگزار می شود. این فستیوال همه ساله بیش از 700هزار نفر را از سراسر دنیا به این کشور جذب می کند.

رویهمرفته بیشتر جشن های سوئیس، محلی هستند. بعضی جشن ها در تمام سوئیس برگزار می شوند: جشن ملی سوئیس یا جشن شکرگزاری فدرال (به جز ژنو و سایر کانتون های کاتولیک که روز دیگری را به این منظور جشن می گیرند) یا جشن های دینیِ پایه. بر اینها باید جشن های مختلف ملی، میهنی و مسابقات را نیز افزود.

جشن ملی سوئیس روز 1 اوت برگزار می شود. البته تعطیلی رسمی تمام کانتون های سوئیس در این روز تنها از سال 1994 وضع شد. لازم به ذکر است روزهای تعطیل سوئیس به تناسب کانتون ها تعیین می شود و تا هشت روز در سال می رسد! از لحاظ قانونی این تعطیلات مشابه تعطیلی روز یکشنبه است. روزهای تعطیلی از کانتونی به کانتون دیگر بسیار متفاوتند. تنها نوئل، سال نو و اول اوت در تمام کانتون ها مشترکند. سایر جشن ها (مانند جمعه مقدس{روز مصلوب کردن حضرت مسیح}، دوشنبه پاک، عروج مسیح، عروج مریم عذرا، عید قدیسین و...) درکانتون ها به تناسب سنت عمدتا دینی آنها(کاتولیک با پروتستان) به رسمیت شناخته می شوند.

موسیقی مردمی سوئیس که نوعا روستایی است، منحصرا سوئیسی نیست. برخی سنت های موسیقایی سوئیسی مانند آوازشب هنگام یا یودل، در دیگر نواحی آلپ نیز یافت می شوند. تنها نسخه آنها به تناسب زبان مورد استفاده در آن ناحیه یا ژانر تاریخی مورد روایت، تغییر می کند. افزون بر این، قرنهاست در سوئیس یک سنت بزرگ کارناوال های متشکل از گروه های موسیقایی با سبک های خاص خود وجود دارد. شناخته شده ترین این کارناوال ها در بازل، لوسرن، سولور، فریبورگ، مونتی و بلینزون هستند. موسیقی فولکلور که در جشن های سنتی نواخته می شود، یودل بوده و موسیقی های دیگر نیز به تناسب کانتون های مختلف نواخته می شود.

افزون بر فستیوال های فرهنگی، مقر اصلی چندده سازمان و فدراسیون بین المللی ورزشی نیز در سوئیس قرار دارد: کمیته بین المللی المپیک، دادگاه داوری ورزش، فدراسیون بین المللی هاکی روی یخ، فدراسیون بین المللی فوتبال (فیفا)، فدراسیون بین المللی ژیمناستیک، اتحادیه انجمن های فوتبال اروپایی (یوفا)، فدراسیون بین المللی شمشیربازی و... رویهمرفته هاکی روی یخ، تنیس، ورزشهای زمستانی و فوتبال در سوئیس از محبوبیت بسیار بالایی برخوردارند. روژه فدرر سوئیسی به عنوان بهترین تنیس باز تاریخ شناخته شده که رکورد 302 هفته پیاپی جایگاه نخست جهانی تنیس آت پ را در کارنامه خود دارد.

رسانه های سوئیس

در سال 1922 سومین پخش کننده رادیویی اروپا در لوزان سوئیس مورد بهره برداری قرار گرفت. سپس در جریان سال های پس از آن، این کشور شاهد ایجاد چندین شرکت رادیویی بود. در سال 1923 در سوئیس 980 صاحب امتیاز رادیویی وجود داشت. در سال 1930 مقامات فدرال به تدوین قوانینی برای پخش رادویی پرداخته و مجموعه سازمان های محلی را طبقه بندی کردند تا آنها را در قالب یک سازمان از نوع فدرال گرا جای دهند: جامعه رادیویی سوئیس (SSR) که اکنون به این نام تغییر یافته (SRG SSR). در این دوران، نخستین شبکه های ملی سوئیس نیز مورد بهره برداری قرار گرفت. در سال 1953 جامعه رادیویی سوئیس نخستین سرویس تجربی تلویزیون را افتتاح کرد. در زمینه مطبوعات، سوئیس کشوری پرتنوع است و نشریات آن به وقایع بین المللی، ملی و کانتونی می پردازند. اما برخی از این نشریات، حوزه اثری متناسب با خوانندگان محلی خود در هر کانتون دارند و به مقالاتی می پردازند که بیشتر خاص همان کانتون هاست. نشریات سوئیس نیز به تبع توزیع جمعیتی و زبانی کانتون ها به ترتیب تقریبیِ تنوع و تیراژ، آلمانی زبان، فرانسه زبان و ایتالیایی زبان هستند.

در مقالات آتی به صورت تخصصی تری به ویژگی های عمده سوئیس پرداخته خواهد شد.

http://anthropology.ir/article/29930

http://anthropology.ir/article/29871

http://anthropology.ir/article/29638

http://anthropology.ir/article/29638

http://anthropology.ir/node/895

http://www.anthropology.ir/node/1685

http://anthropology.ir/node/2002

http://anthropology.ir/node/24141

http://anthropology.ir/node/2282

http://anthropology.ir/node/6982

http://www.anthropology.ir/node/6837

http://www.anthropology.ir/node/6672

http://anthropology.ir/node/22420