سازمان ملل متحد

امروزه سازمان ملل متحد مهمترین و بزرگترین سازمان بین المللی جهان است.

امروزه سازمان ملل متحد مهمترین و بزرگترین سازمان بین المللی جهان است. این سازمان با پایان جنگ جهانی دوم و احساس نیاز کشورهای جهان به وجود سازمانی جهانی برای طرح مسائل کشورها و ملت های مختلف و جلوگیری از وقوع درگیری ها تشکیل شد، پیش از آن، جامعه ی ملل متشکل از تعدادی از کشورهای جهان وجود داشت که ناکارآمد بود و در جریان جنگ جهانی دوم از میان رفت و نمایندگان پنجاه کشور در سال ۱۹۴۵ در کنفرانس ملل متحد درباره تشکیل سازمانی بین المللی در سانفرانسیسکو دیدار کردند تا منشور ملل متحد را تدوین کنند و نهایتا در بیست و شش ژوئن ۱۹۴۵ منشور ملل متحد به امضای پنجاه کشور رسید و کمی بعد لهستان نیز به عنوان پنجاه و یکمین کشور عضو سازمان ملل به امضای منشور پرداخت تا به جمع اولین امضاکنندگان این منشور بپیوندد. ایران نیز از جمله همین اولین امضاکنندگان منشور بود.

منشور ملل متحد سند موسس این سازمان است که حقوق و تعهدات کشورهای عضو را تعیین و ارگان ها و شیوه کار سازمان را مشخص می کند. منشور به عنوان معاهده ای بین المللی، اصول عمده روابط بین المللی را تدوین کرده است. با توجه به اینکه عنوان این سازمان، سازمان ملل متعهد است، در ابتدای منشور نیز که آرمانهای مشترک بشریت طرح می شود، جمله ی آغازین آن با عبارت ۰۳۹;ما مردم ملل متحد۰۳۹; شروع می شود و سپس به بیان اصولی جهانی و فرامرزی همچون جلوگیری از جنگ ها، احترام به حقوق اساسی بشر، حیثیت و ارزش شخصیت انسانی، تساوی حقوق بین همه ی انسانها اعم از ملت های کوچک و بزرگ و ایجاد شرایط لازم برای حفظ عدالت و احترام و الزامات ناشی از عهدنامه ها و مواردی از این دست می پردازد.

این منشور همه ی ملت ها را مشروط به اینکه دوستدار صلح باشند و تعهدات منشور را بپذیرند و مایل و قادر به اجرای آن باشند، توانا به عضویت در سازمان ملل متعهد شناخته است، اما مجمع عمومی کشورهای جدید را به توصیه ی شورای امنیت به عضویت می پذیرد و با توجه به اینکه پنج کشور عضو دائم شورای امنیت با داشتن حق وتو می توانند از عضویت هر کشوری که مایل به عضویت آن نباشند جلوگیری نمایند، به نظر می رسد هدف اولیه تشکیل سازمان ملل یعنی برابری و تساوی ملل نقض شده است و عضویت در سازمان موکول به رضایت این چند کشور گشته است.

منشور سازمان سازمان ملل به امور شکلی سازمان همچون زبان های رسمی و ارکان سازمان ملل نیز پرداخته است، از جمله زبانهای چینی، انگلیسی، فرانسوی، روسی، اسپانیایی و سالها بعد از تاسیس سازمان، عربی را به عنوان زبان ها ی رسمی مشخص نموده است و شش رکن را نیز برای سازمان ملل برشمرده است که عبارتند از: مجمع عمومی،شورای امنیت، شورای اقتصادی و اجتماعی، شورای قیمومت، دیوان بین المللی و دبیرخانه.

نویسنده: خدایار سعیدوزیری ـ روزنامه آفرینش