مارچوبه Asparagus

مارچوبه گیاهی است علفی و چند ساله كه ارتفاع آن تا چند متر می رسد و دارای شاخه های نسبتاً چوبی و صاف می باشد

مارچوبه به‌صورت وحشی در اكثر نقاط دنیا می‌روید برگ‌های آن فلسی شكل بوده كه از كنار آنها شاخه‌هائی باریك و دراز و سبز رنگ به‌صورت دسته‌های ۳ تا ۸ تائی خارج می‌شود‌.

به‌علت زیبا بودن این گیاه را به‌صورت تزئینی در باغچه‌ها می‌كارند مار‌چوبه را در اوایل پائیز می‌چینند‌.

این گیاه از قدیم‌الایام مورد استفاده بشر بوده است و حتی در اهرام ثلاثه مصر نقاشی‌هائی وجود دارد كه مارچوبه را نشان می‌دهد.

مارچوبه را می‌توان به‌صورت مختلف مصرف كرد. باید مارچوبه را با كمی آب و حرارات كم در ظرف‌های ضد زنگ پخت و تقریباً نیمه خام آن را برداشت‌. آب مارچوبه را دور نریزید و از آن برای سوپ استفاده كنید زیرا دارای ویتامین و املاح می‌باشد‌. وقتی‌كه مارچوبه می‌خرید دقت كنید تازه باشد‌.

شاخه‌های مارچوبه تازه راست و نرم بوده و نوك ‌آن نباید باز شده باشد و اگر فلس‌های نوك آن باز باشد نشانه‌ این است كه گیاه مدت زیادی مانده و كهنه شده است‌.

تركیبات شیمیائی:

مارچوبه دارای آسپاراژین ف كونی فرین، اینوزیت، تانن، اسدی گالیك، آسپاراگوز، و اسید سوكسی نیك می‌باشد دانه آن دارای ۱۵ درصد مواد روغنی می‌باشد این روغن زرد مایل به قرمز است‌.

درصد مواد موجود در مارچوبه به‌صورت زیر است:

آب ۹۰ گرم

پروتئین ۲/۵ گرم

چربی ۰/۲ گرم

مواد نشاسته‌ای ۴/۲ گرم

كلسیم ۲۲ میلی گرم

فسفر ۶۰ میلی گرم

آهن ۱/۱ میلی گرم

سدیم ۲ میلی گرم

پتاسیم ۲۷۵ میلی گرم

ویتامین آ ۹۰۰ واحد

ویتامین ب ۱ ۰/۲ میلی گرم

ویتامین ب ۲ ۰/۲ میلی گرم

ویتامین ب ۳ ۱/۵ میلی گرم

ویتامین ث ۳۵ میلی گرم

خواص داروئی:

از نظر طب قدیم ایران مارچوبه گرم و خشك است بنابراین آنهائی كه سرد مزاج هستند باید آن را با عسل بخورند و آنهائی كه گرم مزاج هستند باید آنرا با سركه بخورند. مارچوبه گیاهی است ادرارآور و دارای خواص زیادی است.

۱) خوردن آن دید چشم را تقویت می‌كند.

۲) برای تقویت نیروی جنسی مفید است.

۳) ضعف مثانه را برطرف می‌كند.

۴) برای تقویت قلب مفید است.

۵) ملین است و یبوست را برطرف می‌كند.

۶) تب‌بر است.

۷) مارچوبه به‌علت داشتن كلروفیل خونساز است و كسانی‌كه كم‌خون هستند باید از آن استفاده كنند.

۸) مارچوبه به ساختن گلبول‌های قرمز خون كمك می‌كند.

طرز استفاده:

برای نگاهداری مارچوبه آن را در پارچه‌های مرطوب ببندید و در یخچال قرار دهید زیرا گرما و خشكی آن را از بین می‌برد.

مارچوبه را نیز می‌توان در سالاد ریخت و یا از آن سوپ تهیه كرد.

مورد دیگر استفاده از مارچوبه غیر از پختن آن به‌صورت دم كرده آن است.

دم كرده مارچوبه را به این صورت تهیه كنید:

چند شاخه مارچوبه را در داخل یك لیتر آبجوش بریزید و مقدری هم رازیانه و جعفری به آن اضافه كنید و بگذارید مدت پنج دقیقه دم بكشد‌. از این دم كرده به مقدار دو تا سه فنجان در روز برای تسكین و آرامش قلب استفاده كنید.

مضرات:

مارچوبه را نباید آنهائی كه مبتلا به ورم مجاری ادرار هستند و یا اشخاص عصبی مصرف كنند. مارچوبه همچنین برای مبتلایان به رماتیسم و سنگ كلیه خوب نیست.