سه شنبه, ۱۵ خرداد, ۱۴۰۳ / 4 June, 2024
مجله ویستا

آفریقا در یک نگاه


آفریقا در یک نگاه

آفریقا: از لحاظ وسعت و جمعیت دومین قاره بزرگ جهان پس از آسیا است. با مساحتی در حدود ۳۰.۳۶۵.۰۰۰ کیلومتر مربع ۲۰.۳٪ از مجموع خشکی های زمین را در بر می‌گیرد. عرض این قاره حدود ۸۰۰۰ کیلومتر …

آفریقا: از لحاظ وسعت و جمعیت دومین قاره بزرگ جهان پس از آسیا است. با مساحتی در حدود ۳۰.۳۶۵.۰۰۰ کیلومتر مربع ۲۰.۳٪ از مجموع خشکی های زمین را در بر می‌گیرد. عرض این قاره حدود ۸۰۰۰ کیلومتر از شمال به جنوب و طول آن در حدود ۷۴۰۰ کیلومتر از شرق به غرب میباشد. آفریقا با بیش از ۸۹۰ میلیون نفر جمعیت (طبق آمار ۲۰۰۵)در ۶۱ ناحیه حدود یک هفتم از جمعیت جهان را در خود جای داده است.

این قاره از شمال به دریای مدیترانه، از شمال شرق به کانال سوئز و دریای سرخ،از شرق به خلیج عدن، از جنوب شرق به اقیانوس هند، و از غرب به اقیانوس اطلس محدود می‌شود.

این قاره در دو سوی خط استوا قرار گرفته و نواحی اقلیمی متعددی را در بر می گیرد؛ آفریقا تنها قاره‌ای است که از منطقه معتدله شمالی تا منطقه معتدله جنوبی امتداد یافته‌است. به دلیل فقدان بارشهای منظم طبیعی و آبیاری، و نیز تاحدودی عدم وجود سیستمهای توده‌ای یخ یا سفره‌های زیرزمینی کوهستانی، هیچگونه اثر معتدل کننده طبیعی بر اقلیم به استثنای نزدیک سواحل در آن وجود ندارد. در مرکز آفریقا(نزدیک استوا) نیمی از سال بارانی می باشد که دارای هوای گرم و مرطوب است و جنگل های زیبایی را پدید می آورد که عمری بیشتر از یک نیم سال ندارد چرا که بعد از این فصل بارانی، گرمایی سخت و طاقت فرسا تمام منطقه را فرا می گیرد و هیچ جانوری طاقت آن را ندارد و پس مدتی آن جنگل ها به بیابانی خشک و بی آب و علف تبدیل می شود.(نیمه دیگر سال گرم و خشک است که در مجموع طبیعتی ۲ فصل را پدید می آورد.)

اگرچه گمانه زنیهای اروپا درباره ماهیت صحرای اتیوپی در جنوب آفریقا به زمانی بیش از دو هزار سال قبل بازمی گردد، آفریقا به عنوان قدیمی ترین قاره ای که بشر در آن سکونت داشته محسوب می‌شود.

بزرگ‌ترین کشور آفریقا سودان و کوچک‌ترین منطقه آن جزایر سیشل که در اقیانوس هند می‌باشد.کوچک‌ترین کشور ناحیه خشکی آن گامبیا است.

شمالی ترین نقطهٔ آفریقا دماغه الغیران(درکشور تونس)،جنوبی ترین نقطه دماغه آگولهاس(در کشور آفریقای جنوبی)، شرقی ترین نقطه دماغه گوآردافوئی(در کشور سومالی)و غربی ترین نقطه نوک المادی(در کشور دماغه سبز) می باشد.

آب و هوای آفریقا از اقلیم حاره‌ای تا فراشمالگان در بالاترین قلل آن در نوسان است. در ناحیه شمالی آن عمدتاً بیابان یا مناطق بایر وجود دارد، در حالی که مناطق مرکزی یا جنوبی شامل دشتهای گرم (استوایی) و نواحی جنگلی بارانی بسیار متراکم می‌باشد. با این همه دو نوعی همگرایی در الگوهای گیاهی همچون ساحل و استپ غالب است.

تکلم کنندگان به زبانهای بانتو (بخشی از خانواده نیجر- کنگو) بطور معمول دارای اکثریت درآفریقای جنوبی، مرکزی و شرقی هستند. اما گروه‌های نایلوتیک متعددی در شرق آفریقا نیز وجود دارند، و تعداد باقی مانده از مردمان بومی سان خیوسان یا بوشمنها و مردمان کوتوله در جنوب و مرکز آفریقا هستند. آفریقایی‌های تکلم کننده به زبان بانتو همچنین در گابن و گینه استوائی غالب هستند، و در بخش‌هایی از جنوب کامرون و سومالی یافت می‌شوند. در کویر کالاهاری جنوب آفریقا، مردم بارزی که به عنوان بوشمن‌ها شناخته می‌شوندمدت طولانی در آن نقطه حضورداشته‌اند. سان‌ها از لحاظ فیزیکی با دیگر آفریقایی‌ها تفاوت دارند و مردم بومی آفریقای جنوبی هستند. کوتوله‌ها مردمان بومی ماقبل بانتو، در آفریقای مرکزی می‌باشند.