روش های ممنوعه در گرم کردن خانه

خانه مان را چگونه گرم نکنیم

همه ما با سرد شدن هوا به‌طور طبیعی ضمن رو آوردن به استفاده از لباس‌های گرم،‌ به فکر گرم کردن هوای خانه و محل سکونت خود می‌افتیم. در واحدهای مسکونی و حتی محیط‌های کار، وسایل و سیستم‌های حرارتی و گرمایشی نصب و راه‌اندازی می‌شود و همچنین با برخی اقدامات مکمل سعی می‌شود جلوی هدررفت گرمای محیط گرفته شود تا در نهایت انرژی کمتری هم مصرف شود...

اگر تا امروز به واسطه بهای ناچیز حامل‌های انرژی و به طور خاص گاز طبیعی، توجه چندانی به میزان مصرف گاز برای گرم کردن خانه یا محل کار خود نداشته‌ایم یا برای جلوگیری از اتلاف انرژی و هدررفت گرما برای صرفه‌جویی اقدام خاصی انجام نداده‌ایم، با اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها و افزایش قیمت حامل‌های انرژی،‌ برای آنکه مشمول جریمه‌های سنگین مصارف بالای الگوی استاندارد نشویم یا از محل یارانه نقدی دریافتی،‌ سهم کمتری را بابت انرژی مصرفی بپردازیم باید بیش از قبل به صرفه‌جویی در مصرف گاز توجه کنیم اما نباید نکات ایمنی را حتی در صرفه‌جویی فراموش کرد. لازم است افراد برای گرم کردن محیط خانه یا محل کسب و کار خود به نکات ایمنی توجه داشته باشند؛ از روش‌های غیرایمن استفاده نکنند و حتی در هر اقدامی‌ برای صرفه‌جویی نیز به ایمنی توجه داشته و مراقب جان خود و اعضای خانواده‌شان باشند و این نکات را به دیگران هم یادآوری کنند. در اینجا چند نمونه از روش‌های غیرایمن را که متاسفانه برای گرم کردن خانه به کار برده می‌شوند، با هم مرور می‌کنیم.

۱) عدم توجه به سلامت و کارکرد صحیح دودکش لوازم گازسوز و چک نکردن مسیر دودکش وسایل گرمازا. از اتصال کامل و بدون درز قطعات دودکش و زانوها اطمینان حاصل کنید. توجه داشته باشید که دودکش‌های پشت بام فاقد کلاهک H سالم، طول افقی زیاد، دودکش‌های مسدود شده یا نیمه باز، دودکش‌های رها شده در درز انقطاع ساختمان‌ها، دودکش‌های بیرون‌زده از پنجره‌ها و دیوارهای ساختمان‌ها که عمدتا فاقد طول عمودی هستند، دودکش‌های روبه پایین در داخل واحد مسکونی یا زانوهای رو به پایین دودکش‌ها در قسمت بیرونی ساختمان‌ها، طول عمودی کم دودکش بخاری تا پشت بام و ‌تجمع دودکش‌ها در پشت بام خطرآفرین هستند.

۲) جلوگیری از ورود هوای تازه به داخل واحد مسکونی و تهویه هوا. علاوه بر اهمیت و الزام نصب دودکش مناسب، جریان هوای تازه و تهویه هوا در محیطی که وسیله گازسوز گرمایشی قرار دارد و وجود منفذ یا مسیری برای ورود مداوم هوای تازه به محل سکونت ضروری است. این منفذ یا مسیر می‌تواند یک دریچه دائـم باز با ابعاد استاندارد یا فضای باز پایین در ورودی آپارتمان یا روزنه‌های اطراف پنجره یا لای یکی از پنجره‌ها باز باشد. حتی ‌مطابق مقررات ملی ساختمان و تاکید سازمان نظام مهندسی، در ساختمان‌هایی که برای صرفه‌جویی در مصرف انرژی از پنجره‌های دوجداره استفاده می‌شود،‌ پیش‎بینی دریچه دائـم باز برای ورود هوای تازه برای احتراق محصولات گازسوز مانند بخاری، آبگرمکن، شومینه و حتی اجاق گاز ضروری است. این نکته مهم به‌ویژه در واحدهای مسکونی با زیربنای کم اهمیت بیشتری دارد. بنابراین لازم است افراد توجه داشته باشند که چنانچه واحد مسکونی آنها فاقد مسیر یا دریچه‌ای برای ورود هوای تازه است و داخل واحد مسکونی‌شان وسیله گازسوز دارند، استفاده از پنجره‌های دوجداره یا بستن تمام درزهای اطراف در و پنجره‌ها خطرآفرین است.

۳) استفاده از بخاری‌های دودکش‌دار بدون دودکش، حتی اگر ظرفیت حرارتی آنها کم باشد.

۴) استفاده از بخاری‌های بدون دودکش برای گرم کردن فضاهای کوچک فاقد تهویه هوا مانند اتاق خواب، حمام و رخت‌کن. توجه داشته باشید که این بخاری‌ها استاندارد و راندمان بسیار بالایی دارند اما شرایط استفاده آن متفاوت است و مناسب محل‌هایی هستند که جریان هوا به‌صورت مستمر و زیاد وجود دارد.

۵) قرار دادن دودکش بخاری در ظرف آب به تصور از بین رفتن گاز مونواکسیدکربن.

۶) استفاده از بخاری با دودکش‌های آکاردئـونی یا استفاده از دودکش‌های با طول افقی یا عمودی زیاد در داخل واحد مسکونی با هدف استفاده حداکثر از گرمایش محصولات احتراق داخل دودکش.

۷) استفاده از اجاق‌های خوراک‌پزی برای گرم کردن محیط چه در بخش خانگی و چه در محیط‌های کوچک کارگری و رستوران‌ها و اغذیه فروشی‌ها و کارگاه‌هایی که محل اقامت شبانه افراد نیز هست و حوادث گازگرفتگی در آنها مکررا اتفاق می‌افتد.

۸) استفاده طولانی مدت و پشت سرهم افراد خانواده از حمام برای استحمام یا شستن رخت‌ها و گرم کردن بیش از حد هوای واحد مسکونی و نپوشیدن لباس‌های مناسب و گرم‌تر به‌ویژه با بستن تمام پنجره‌ها و روزنه‌های ورود هوای تازه و روشن بودن همزمان چند وسیله گازسوز مانند بخاری،‌ شومینه و آبگرمکن.

۹) استفاده از شعله‌های اجاق گاز برای گرم کردن محل سکونت.

۱۰) استفاده همزمان و طولانی مدت از چند وسیله گازسوز در فضای فاقد تهویه هوا.

۱۱) عبور دادن دودکش بخاری از مجرای دودکش شومینه.

۱۲) باز گذاشتن طولانی مدت دوش آب داغ حمام برای هواگرفتن محیط سرد خانه و روشن بودن طولانی مدت آبگرمکن.

۱۳) استفاده از شومینه‌های ساختمانی به‌عنوان تنها وسیله گرمایش منزل یا استفاده طولانی‌مدت از آن.

۱۴) استفاده از بخاری‌های فرسوده و قدیمی ‌و بدون انجام سرویس آن توسط تعمیر‌کاران مجاز و راه‌اندازی و سرویس آن توسط افراد غیرماهر.

۱۵) خرید و استفاده از وسایل حرارتی فاقد استاندارد و خدمات پس از فروش و حتی عدم توجه به داشتن برچسب انرژی و کیفیت آن و نگاه صرف به قیمت ارزان یا ظاهر آن.

دکتر جواد نوفرستی

عضو شورای سیاست‌گذاری جامعه ایمن شهر تهران و ریـیس کارگروه پیشگیری از مرگ‌های خاموش