چهارشنبه, ۳ بهمن, ۱۴۰۳ / 22 January, 2025
مجله ویستا

مقابل آژانس ها دیگر شب خوابی نداریم


مقابل آژانس ها دیگر شب خوابی نداریم

متوسط عمر ناوگان ریلی مسافری كشور از ۳۰ سال به ۲۶ سال در سال جاری كاهش یافته است

متوسط عمر ناوگان ریلی مسافری كشور از ۳۰ سال به ۲۶ سال در سال جاری كاهش یافته است.

در برنامه چهارم توسعه مقرر شده است متوسط عمر این ناوگان به حدود ۱۵ سال كاهش یابد كه برای تحقق این هدف نیازمند خرید ۲ هزار دستگاه واگن مسافری هستیم. هم اكنون در بخش ناوگان ریلی مسافری ۴۲۰ دستگاه واگن بخش خصوصی و یك هزار و ۱۶۰ دستگاه واگن شركت قطارهای مسافری رجاء فعال است. در عین حال، قراردادهای جدید مشاركتی بین شركت های ایرانی و خارجی نیز برای تأمین لكوموتیو و واگن موردنیاز به امضا رسیده و یا در مرحله مذاكرات نهایی است. قرارداد مشاركتی ۲۰۰ میلیون یورویی با شركت «كلر» ایتالیا برای تأمین ۲۲۰ دستگاه واگن و قرارداد مشاركتی ۴۳۵ میلیون یورویی با شركت زیمنس آلمان برای تأمین ۱۵۰ دستگاه لكوموتیو از جمله قراردادهایی هستند كه به امضا رسیده است. این اقدام ها تنها برای تحقق هدفی مهم صورت گرفته است؛ افزایش ظرفیت ناوگان ریلی مسافری كشور. براساس برآوردهایی كه سه سال قبل صورت گرفت، ۸۰ میلیون نفر متقاضی سفر با قطار بودند كه البته با توجه به تحریم های موجود در بخش هوایی و سوانح اخیر در این بخش و همچنین كشته شدن سالانه بیش از ۲۶ هزار نفر در جاده های كشور، این تقاضا هم اكنون در بخش ریلی افزایش یافته است.در حال حاضر بخش ریلی توان جابه جایی ۲۲ میلیون مسافر را در سال دارد.

در این شرایط گفت وگو با محسن پورسیدآقایی مدیرعامل شركت قطارهای مسافری می تواند خواندنی باشد. انصافاً وی حرف های بسیاری برای گفتن دارد. برهمین اساس، گفت وگو با وی در طبقه هفتم شركت قطارهای مسافری رجاء شكل گرفت. از شب خوابی های مردم در مقابل آژانس ها برای تهیه بلیت قطار در ایام نوروز در سال های قبل گرفته تا اختلاس هایی كه در راه آهن اتفاق افتاده و اخیراً اخبار آن منتشر شده، مورد سؤال خبرنگار «ایران» از پورسیدآقایی بود. حین مصاحبه پیشنهاد جدیدی برای ساماندهی شبكه حمل ونقل مطرح شد و وی از یارانه پنهان ۱۱ میلیارد دلاری گازوئیل در سال سخن به میان آورد. گفت وگوی خبرنگار «ایران» را با مدیرعامل شركت قطارهای مسافری رجاء بخوانید.

● آقای دكتر! حدود ۲ سال است كه شركت قطارهای مسافری رجاء پیش فروش بلیت قطار را برای یك پروسه زمانی سه ماهه در دستور كار قرار داده است. هدف از این برنامه چیست و آیا این نوع برنامه ها توانسته شب خوابی های مردم مقابل آژانس ها كه در سال های قبل برای تهیه بلیت قطار شب عید وجود داشت، از بین ببرد؟

سؤال بجایی پرسیدید. ببینید پیش فروش بلیت قطار به شرایط روزهای كشور، تعطیلات و آمادگی شبكه مخابراتی كشور بستگی دارد. در عین حال، به صورت كلی سعی ما این است كه بلیت قطارها را زودتر بفروشیم تا این كه از تشكیل صف و شب خوابی های مردم مقابل آژانس جلوگیری كنیم. در سال های قبل از سال ۸۴ در نزدیكی های اسفند كه پیش فروش بلیت قطار برای ایام نوروز صورت می گرفت، همیشه با این مسأله روبه رو بودیم كه مردم در سرمای زمستان تا ۱۵ ساعت مقابل آژانس ها در صف فروش بلیت می ایستادند و اینها برای ما به عنوان مسئول عذاب آور بود. برای حل این مسأله، تصمیم گرفتیم علاوه بر افزایش ظرفیت ناوگان، برای افرادی كه برنامه ریزی منظم تری دارند، پیش فروش بلیت برای پروسه زمانی سه ماهه (بهمن، اسفند و فروردین) برقرار كنیم كه این كار از سال گذشته عملیاتی شد و امسال نیز كه دو هفته زودتر نسبت به سال قبل آغاز شده است ادامه دارد.

● پاسخ سؤال ما را ندادید. آیا شب خوابی ها مقابل آژانس ها برای تهیه بلیت این ایام از بین رفته است؟

خوشبختانه هم پارسال و هم امسال شب خوابی مردم را مقابل آژانس ها نداشته ایم. بیشتر مردم صبح مراجعه كرده و تا ساعت ۱۰ صبح بلیت مقصد موردنظر خود را تهیه كرده اند.

در صحبت هایتان اشاره كردید كه افزایش ظرفیت ناوگان ریلی مسافری را در برنامه دارید.

بله، ما امسال در ایام نوروز ۷ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش ظرفیت داریم. یعنی در ایام نوروز پارسال یك میلیون و ۶۸۰ هزار نفر با قطار جابه جا شدند كه این رقم در سال جاری به یك میلیون و ۸۸۶ هزار نفر افزایش خواهد یافت. قصدداریم امسال در پروسه سه ماهه بهمن، اسفند و فروردین ۵ میلیون نفر را با قطار جابه جا كنیم. همچنین تعداد جابه جایی مسافر با قطار از ۱۹‎/۴ میلیون نفر سال ۸۴ به ۲۲ میلیون نفر در سال ۸۵ افزایش می یابد و برنامه افزایش ۳۵ درصدی جابه جایی مسافر با قطار را در سال ۸۶ تنظیم كرده ایم.

● آیا قیمت بلیت قطار در سال ۸۶ افزایش می یابد؟

فعلاً برنامه ای برای افزایش قیمت بلیت در سال آینده نداریم. بر همین اساس، قیمت بلیت برای چهارمین سال پیاپی ثابت می ماند.

● در این شرایط دولت یارانه مربوط به تثبیت قیمت بلیت قطار را به رجاء پرداخت كرده است؟

تاكنون در سال جاری دولت ۷۰ درصد یارانه اش را به رجاء پرداخت كرده و مابقی قرار است تا پایان زمستان پرداخت شود.

● رقم آن؟

در سال جاری تاكنون ۳۵ میلیارد تومان یارانه به رجاء پرداخت شده است و در زمستان نیز ۱۶ میلیارد تومان مابقی نیز پرداخت می شود.

● آقای دكتر! همانطور كه می دانید اخیراً شورای امنیت با هدایت و محوریت آمریكا قطعنامه ضدایرانی در برخورد با پرونده هسته ای ایران صادر كرده است. در عین حال، آمریكا با فشارهای متعدد به بانك ها و شركت های بین المللی خارجی، خواستار قطع همكاری های آنان با ایران در بخش های مختلف اقتصادی شده است. برهمین اساس، با توجه به این كه در بخش ریلی نیز قراردادهای بسیار خوبی با برخی شركت های خارجی همچون «كلر» ایتالیا و «زیمنس» آلمان برای تأمین لكوموتیو و واگن به امضا رسیده، آیا فشارهای آمریكا در روند اجرایی این گونه قراردادها تأثیر گذاشته است؟

خیر، شركت های اروپایی خیلی از سیاست های ارشادی آمریكا تبعیت نمی كنند و اگر قطعنامه چیزی را برای آنان الزام آور كند، مجبور به اجرای آن هستند اما این قطعنامه هیچ الزامی برای شركت های اروپایی ایجاد نكرده كه معاملات خود را با ایران لغو كنند یا تغییر بدهند.

اتفاقاً قراردادی كه با شركت معتبر «كلر» ایتالیا برای تأمین ۲۲۰ واگن منعقد شده درست در زمان صدور این قطعنامه ضدایرانی در شورای امنیت بود. از این رو، شركت های اروپایی منافع خودشان را دنبال می كنند.

● گفته می شود بخش بیمه ای كشورهای اروپایی در سیاست های مالی خود با ایران در برخی قراردادها محدودیت هایی ایجاد كرده اند؛ آیا در بخش ریلی هم این طور است؟

خوشبختانه با سیاست خوب دولت در این كه از محل حساب ذخیره ارزی قراردادهای مربوط به بخش ریلی را فاینانس كرده، ما را از فاینانس كشورهای خارجی تا حدی بی نیاز كرده است.

قرارداد مشاركتی ۲۰۰ میلیون یورویی با شركت «كلر» ایتالیا برای تأمین ۲۲۰ واگن و قرارداد مشاركتی ۴۳۵ میلیون یورویی با «زیمنس» آلمان برای تأمین ۱۵۰ دستگاه لكوموتیو از جمله قراردادهایی هستند كه دولت فاینانس آنها را از محل حساب ذخیره ارزی پذیرفته است.

● از این موضوع خارج می شویم و به نحوه همكاری شما (رجاء) با راه آهن می پردازیم؛ در محافل خبری عنوان می شود كه رجاء با راه آهن اختلاف هایی دارد و راه آهن نیز با درخواست های رجاء برای افزایش ظرفیت ناوگان ریلی مسافری موافقت نمی كند؛ آیا شما این مطلب را تأیید می كنید؟

این طور هم نیست. گلوگاه توسعه در بخش ریلی كشور لكوموتیو است. همانطور كه می دانید لكوموتیوها در اختیار راه آهن هستند و از طریق این شركت به بخش باری و مسافری تقسیم می شوند. با توجه به این كه كمبود شدید لكوموتیو و راه آهن وجود دارد امكان افزایش قطارهای مسافری خیلی نیست. برهمین اساس، راه آهن هم كمتر با درخواست های رجاء برای افزایش ظرفیت موافقت می كند. در این شرایط مهمترین مسأله ای كه به بخش بار و مسافر كمك می كند این است كه قرارداد زیمنس برای تأمین ۱۵۰ دستگاه لكوموتیو هرچه سریع تر به اجرا درآید.

هرچند باید توجه داشت كه عده ای هم به نظر می رسد منافع ملی را فراموش كرده اند و منافع كوتاه مدت سازمان های خود را نگاه می كنند و به جای پشتیبانی از این قرارداد، به نحوی به دنبال تغییر طرف ایرانی قرارداد هستند كه این به ضرر منافع ملی است، زیرا هر تغییری در طرف ایرانی قرارداد با زیمنس به وجود آید حداقل به معنای عقب افتادن ۲ سال از شروع به كار آن خواهد بود.

● شما به نكات خوبی درباره اهمیت قرارداد تأمین ۱۵۰ دستگاه لكوموتیو با زیمنس اشاره كردید اما از تبعات اجرایی دیرهنگام این قرارداد نگفتید.

خب، به نظر می رسد اگر بحران كمبود لكوموتیو در بخش ریلی در سال ۸۶ اتفاق بیفتد این بحران هم بخش مسافری و هم بخش ریلی را تهدید خواهد كرد؛ در واقع جاهایی كه وابسته به حمل بار راه آهن هستند از جمله نیروگاه ها، شركت های تولید فولاد، ترانزیت و صادرات كشور، به دلیل مواجه شدن با كمبود لكوموتیو، سال ،۱۳۸۶ سال بحرانی برای آنها خواهد بود. به هر حال، امیدواریم قرارداد ۱۵۰ دستگاه لكوموتیو با شركت زیمنس با حمایت همه جانبه مسئولان در اسرع وقت عملیاتی شود تا بتوانیم این بحران را پشت سر بگذاریم.

● در حال حاضر ناوگان ریلی مسافری كشور چه تعداد كمبود لكوموتیو دارد؟

اگر همین ۱۵۰ لكوموتیو موضوع قرارداد با زیمنس كه نیاز ماست، تأمین شود، بخش عمده ای از اهداف برنامه چهارم در بخش ریلی مسافری محقق می شود. در این شرایط، می توان تعدادی از لكوموتیوهای مسافری سن بالا را به بخش بار منتقل و از لكوموتیوهای نو در بخش مسافری استفاده كرد.

● هم اكنون عمر ناوگان ریلی مسافری در چه وضعی است؟

با برنامه ریزی های مناسب توانسته ایم متوسط سن ناوگان ریلی مسافری را از ۳۰ سال در سال های قبل به ۲۶ سال در شرایط فعلی كاهش دهیم. هرچند براساس برنامه چهارم، این میزان متوسط عمر ناوگان تا پایان سال ۸۸ باید به ۱۵ سال كاهش یابد.

● الزامات تحقق این هدف را در چه می دانید؟

برای كاهش متوسط عمر ناوگان ریلی مسافری به ۱۵ سال باید ۲ هزار واگن خریداری كنیم؛ تا هم اكنون بخش زیادی قرارداد به امضا رسیده و تا سه سال آینده نیز قراردادهای جدید امضا می شود تا هدف موردنظر به طور كامل محقق شود.

می گویند میزان تقاضا در بخش ریلی مسافری ۴ برابر ظرفیت موجود است.

این میزان تقاضا براساس مطالعاتی كه سه سال قبل صورت گرفت، بوده است و با توجه به سوانح هوایی و تحریم های موجود در این بخش و همچنین با كاهش ایمنی در جاده ها، هم اكنون این تقاضا افزایش نیز یافته است. ما امسال امیدواریم ۲۲ میلیون مسافر را با قطار جابه جا كنیم، این در حالی است كه این تعداد در سال گذشته ۱۹‎/۴ میلیون نفر بود.

● با توجه به این مسائلی كه مطرح كردید، بخش ریلی برای افزایش جذب مسافر چه اقدام هایی انجام داده و یا خواهد داد؟

در برنامه پنج ساله سوم و دو سال اول برنامه چهارم، تقریباً دو برابر رشد اقتصادی كشور در بخش حمل ونقل ریلی مسافری رشد داشته ایم. هرچند با رشد خوبی در این بخش به جلو می رویم. از سویی، لازمه تداوم این رشد، تدارك ناوگان مناسب است كه اقدام های خوبی نیز در این خصوص انجام شده و نیازمند اجرای سریع است. از سوی دیگر مشكل دیگر، خطوط راه آهن است كه متأسفانه (به غیر از مسیر مشهد) سایر مسیرها یك خطه هستند. به طور كلی باید گفت كه در خط آهنی كه هم لكوموتیو باری و هم قطار مسافری تردد می كنند، خیلی با مشكل مواجه هستیم و نمی توانیم امكان ازدیاد قطار در مسیرها را فراهم كنیم. برهمین اساس، امیدواریم دولت و مجلس توجه ویژه ای به دوخطه شدن خط آهن كشور داشته باشند.

● آیا خطوط جدید ریلی كه در حال ساخت است، دوخطه ساخته می شوند؟

خیر، متأسفانه خطوط جدید هم همچون اصفهان ـ شیراز، میانه ـ تبریز و... یك خطه ساخته می شوند، این در حالی است كه هم اكنون در هیچ جای دنیا خط آهن یك خطه ساخته نمی شود. از این رو، جهت گیری ها باید به سمتی پیش برود كه خطوط در حال ساخت و موجود همگی دوخطه شوند. در این شرایط فكر می كنم ظرفیت های بسیار بالایی در این بخش فراهم شود.

● هم اكنون بالاترین سرعت قطار در ناوگان ریلی مسافری چقدر است؟

هم اكنون در دو مسیر (تهران ـ مشهد و تهران ـ زنجان) قطارهایی با سرعت ۱۶۰ كیلومتر در ساعت فعال هستند. قطار ترنست پردیس ظرف مدت ۷‎/۵ ساعت مسافران را از تهران به مشهد منتقل می كند.

● آیا برنامه جدیدی برای ورود قطارهایی با سرعت بیش از ۱۶۰ كیلومتر در ساعت در دستور كار قرار دارد؟

بله، قطارهای با سرعت ۲۵۰ كیلومتر در ساعت قرار است در مسیر اصفهان ـ تهران فعال شوند. براساس آخرین گزارش، وزارت راه عملیات اجرایی ساخت خط آهن سریع السیر این مسیر را امسال آغاز خواهد كرد و ظرف سه سال آینده به بهره برداری خواهد رسید.

● گفته می شود مسئولیت پیگیری سرنوشت طرح ساخت خط آهن سریع السیر تهران ـ اصفهان به شخص شما (پورسیدآقایی) واگذار شده؛ آیا این مطلب صحت دارد و اگر جواب مثبت است، در خصوص آخرین وضعیت این طرح توضیح دهید.

بله، پیگیری طرح به بنده واگذار شده است. سازمان مدیریت و برنامه ریزی پس از تشكیل جلساتی، سرنوشت طرح را تعیین كرد و قرار شد مسیر خط آهن اصفهان ـ تهران از مسیر دلیجان بگذرد و مناقصات آن برگزار شده و با انتخاب پیمانكاران عملیات زیرسازی طرح از امسال آغاز می شود. طرح در مناقصه جدید به دو قطعه تقسیم شده است.

گفت وگو از م ـ وفا


شما در حال مطالعه صفحه 1 از یک مقاله 2 صفحه ای هستید. لطفا صفحات دیگر این مقاله را نیز مطالعه فرمایید.