مسی و رویایی که هنوز نمرده

اکثر ما وقتی ۱۸ ساله می‌شویم، شروع می‌کنیم برای آینده برنامه‌ریزی کردن؛ اینکه به کدام کالج یا دانشگاه برویم، در چه رشته‎یی تحصیل کنیم، ۱۰ سال دیگر کجا باشیم، ۲۰ سال دیگر چه کنیم و نهایتا چند سال عمر ‌کنیم. این سن، وقت رویابافی است. سال ۲۰۰۵، بارسلونا اولین جلسه مذاکره‌اش با لئو مسی را برای عقد قراردادی حرفه‎یی برگزار کرد. مسی که ۱۸ سال داشت، فصل پیش از آن اولین بازی‌هایش در لا لیگا و چمپیونز لیگ را برای بارسا انجام داده بود و در قالب تیم زیر ۲۰ ساله‌های آرژانتین بهترین بازیکن و بهترین گلزن جوانان جهان شده بود.

هر دو طرف قراردادهایی بلندمدت می‌خواستند. خورخه، پدر مسی، قراردادی تا ۲۰۱۳ می‌خواست اما بارسلونا یک سال هم به آن اضافه کرد (نیاز به توضیح نیست که در طول سال‌های گذشته مفاد قرارداد مسی تغییراتی کرده و دستمزدش بالاتر رفته).

داستانی که گیوم بلگه در بیوگرافی‌اش از مسی روایت می‌کند، پرده از راز این قرارداد بر می‌دارد. چرا خانواده مسی روی ۲۰۱۳ تاکید داشتند؟ چون حساب کرده بودند که در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل، مسی ۲۷ ساله و در اوج فوتبالش خواهد بود. بدین ترتیب اگر فصل قبل از جام جهانی به هر دلیلی با بارسلونا به مشکل می‌خورد، می‌توانست به عنوان بازیکنی فری ایجنت به هر تیمی که مناسب بداند منتقل شود و خودش را برای جام آماده کند.

حالا رسیده‌ایم به ۲۰۱۴ و با اینکه مسی در بارسلونا بدل به بهترین بازیکن جهان شد و نگرانی‌ای از بابت قرار گرفتن در ترکیب اصلی نداشت (و طبیعتا نیازی به استفاده از آن بند قرارداد ۲۰۱۳)، به شکلی کنایه‌آمیز، چه به لحاظ فیزیکی و چه به لحاظ روحی آسیب‌دیده است. پدرش می‌گوید او خیلی خسته است و انگار پاهایش ۱۰۰ کیلو شده‌اند. درست است که این ادعا از سوی کمپ مسی رد شد، اما خستگی مسی کاملا به چشم می‌آید و مساله اصلی هم همین‌جاست.

مسی‌ای که ما در این جام دیدیم، سایه‌یی از مسی همیشگی بود، بازیکنی که در زمین قدم می‌زند و بازی را تماشا می‌کند. نگاهی به اعداد و ارقام او بیندازیم. مسی در برزیل به طور متوسط ۱۵/۸ کیلومتر در ۹۰ دقیقه دویده است که چیزی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد کمتر از حد متوسط است. حتی فرد هم از او بیشتر دویده است! آیا این نشانه‎یی از تنبلی است؟ یا نداشتن آمادگی بدنی؟ شاید هیچ‌کدام. بیایید این مسی را با مسی دور گروهی چمپیونز لیگ ۲۰۱۳-۲۰۱۲ مقایسه کنیم. ستاره بارسلونا در این ۶ بازی، ۵ گل زد و ۳ پاس گل داد، در حالی که میانگین آمار مسافت طی شده‌اش در ۹۰ دقیقه، ۲۲/۸ کیلومتر بود. عامل مسافت طی شده در بازی نمی‌تواند برای مسی چندان نگران کننده باشد. در عوض چیزی که باید به آن توجه کنیم سرعت اوست. بر اساس آمار فیفا، بالاترین سرعت مسی در این تورنمنت ۶/۲۹ کیلومتر بر ساعت بوده. درست است که این سرعت بر اساس قدم اول نیست و همیشه بالاترین سرعت در مسافت بیشتر به دست می‌آید (که عاملی منفی برای بازیکنان کوتاه قد است) و درست است که جادوی مسی در سرعت حرکتش با توپ است که در این آمار محسوب نشده، اما بازهم وقتی می‌بینیم، ماریو یپس که بیش از یک دهه از او بزرگ‌تر است ۲ کیلومتر بر ساعت بیشتر از مسی سرعت داشته، به فکر فرو می‌رویم. و البته هیچ‌کدام از مهاجمین ۴ تیم حاضر در نیمه نهایی به کندی مسی نبوده‌اند.

مسی بازیکنی نیست که اهل شکایت کردن و غر زدن در جمع مطبوعات باشد. آرژانتینی‌ها هم در این مورد سکوت اختیار کرده‌اند. مساله هر چی که هست آنها خیلی نمی‌خواهند جدی بگیرندش. شاید دلیلش این است که با وجود تمامی مشکلات، آلبی‌سلسته در فینال جام جهانی است و فقط ۹۰ دقیقه تا قهرمانی فاصله دارد. رویای مسی نمرده است. فقط خودش انتظار نداشت با این شرایط در جام جهانی حاضر باشد. اما نکته‌یی که مسی را با دیگران تمایز می‌دهد این است: او می‌داند که نمی‌تواند کاری را که باید، در تمام ۹۰ دقیقه انجام دهد. پس انرژی‌اش را تنظیم می‌کند و درست وقتی که باید از آن استفاده می‌کند. این‌طور است که در لحظاتی به یکباره سایه مسی بدل به خودش می‌شود و گاهی هم به درجه تقدیس می‌رسد. مقابل بوسنی این را دیدیم، با آن گلی که مدعی بهترین گل جام است. مقابل ایران و نیجریه هم این را دیدیم، با آن گل دقیقه آخر و آن ضربه آزاد عالی. مسی در دور بعد هم در دقیقه ۱۱۸پاس تک گل بازی به دی ماریا را داد و در بازی بعدی هم در رسیدن توپ به ایگواین، بازهم برای تک گل بازی، نقش داشت. این دقیقا یعنی تفاوت ایجاد کردن در لحظات حیاتی.

مسی بیش از یک دهه برای این جام انتظار کشیده و شاید بدن خسته از نبردش قبل از جام با او حرف زده است: «یا می‌توانی برای کل ۹۰ دقیقه ۷۰ درصد از من را داشته باشی. یا اینکه می‌توانی تقریبا در کل بازی ۳۰ درصدم را داشته باشی و در لحظاتی دسترسی به ۱۰۰ درصد پیدا کنی.»مسی راه دوم را انتخاب کرده و این تصمیمش بوده که آرژانتین را به فینال رسانده. این بهترین توضیحی است که می‌توانیم برای آنچه شاهدش بوده‌ایم به دست بیاوریم.

گابریل مارکوتی