۹ اکتبر ۵۱۶ ـ شرح دیدار نخستین هیات دیپلماتیک دائم ایران درچین

نهم اکتبر سال ۵۱۶ میلادی نخستین سفیر دائمی ایران در چین که با ۹۰ تن همراهان خود وارد پایتخت این کشور شده بود طی تشریفات مفصلی نامه خود را به وودی Wudi امپراتور تسلیم و همرانش را …

نهم اکتبر سال ۵۱۶ میلادی نخستین سفیر دائمی ایران در چین که با ۹۰ تن همراهان خود وارد پایتخت این کشور شده بود طی تشریفات مفصلی نامه خود را به وودی Wudi امپراتور تسلیم و همرانش را معرفی کرد. درمیان همراهان سفیر ؛ یک موبد زرتشتی، ۲۱ نظامی، سه دیپترتار(دفتردار ـ یا منشی) ، ۴ مترجم، دو معمار و ... دیده می شدند. این نخستین بار بود که ایران با یک هیات دیپلماتیک، روحانی به یک کشور بیگانه می فرستاد، زیرا دولت وقت ایران در صدد تحمیل دین ایرانیان به ملل دیگر نبود.

سفیر ایران به امپراتور چین توضیح داد که معماران برای ساختن بنای سفارتخانه و نظامیان برای محافظت از جان هیات دیپلماتیک، و موبد نیز برای اجرای آیین های دینی برای اعضای هیات با او آمده اند و اضافه کرد از آنجاکه «سفارتخانه» قلمرو ایران بشمار خواهد آمد، ما نمی توانیم نگهبانی از آن را به خارجی بسپاریم.

سفیر ایران به امپراتور چین گفت که بعد از قسطنطیه (پایتخت روم شرقی) ، این دومین هیات دیپلماتیک ایران در یک کشور خارجی خواهد بود و افزود که از زمان «قباد ساسانی»، بودائیان در ایران خاوری (افغانستان امروز) آزادی مذهبی به دست آورده اند، زیرا که همسر قباد، دختر رئیس هون ها، آیین بودایی داشت.

«دواگرلینک» همسر امپراتور و قائم مقام او که در مراسم حضور داشت ابراز تمایل به بحث و گفتگو با موبد کرد.

نوشته های دیگر حکایت دارد که همسر امپراتور پس از چند جلسه بحث با موبد اعزامی، با این که شاخه ای از بودائیسم موسوم به «ماهایانا Mahayana » در پایتخت چین (در آن زمان شهر لوایانگLuoyang) پیروان فراوان داشت، شیفته آیین زرتشت شد و موبد اجازه ترویج آن را در چین و ایجاد معبد و آتشکده یافت و ظرف ۱۵ سال چهار آتشکده در چین ساخته شد. ساختمان سفارت نیز ظرف سه سال بپایان رسید. رفتار دوستانه چینیان نسبت به ایرانیان سبب شد که در سده بعد گروهی از ایرانیان به چین هم مهاجرت کنند.

یزدگرد سوم آخرین شاه ساسانی ایران پس از عقب نشینی از برابر اعراب مسلمان و استقرار در خراسان، از امپراتور چین استمداد کرد که اجابت نشد. با و جود این، فیروز پسر یزدگرد سوم به چین رفت تا با جمع آوری نیرو از پیشروی اعراب در شرق ایران جلوگیری کند که موفق نشد و با دست خالی به ایران خاوری بازگشت

و ....

(شرح کارهای فیروز در موقع خود آمده است)