مردان خاکستری ورزی گامی پیشرو در ساخت آثار تاریخی

نبود آدم های خاکستری از عمده مشکلات داستان ها و فیلمنامه هاست که در آثار تاریخی به خاطر شعار زدگی , تنفر بیش از حد, نبود تعادل در روایتگری بیشتر است و موجب می شود این آثار را غیر واقعی جلوه دهد

برای ساختن فیلم علاوه بر داشتن دانش مخصوص فیلمسازی باید از داستان و فیلمنامه ای برخوردار بود که روی شخصیت پردازی بازیگران و قهرمان های داستان به خوبی کار شده باشد.

نبود آدم های خاکستری از عمده مشکلات داستان ها و فیلمنامه هاست که در آثار تاریخی به خاطر شعار زدگی ، تنفر بیش از حد، نبود تعادل در روایتگری بیشتر است و موجب می شود این آثار را غیر واقعی جلوه دهد.

در طول ۳۰ سال گذشته فیلم هایی که به تاریخ پرداخته اند یا از نداشتن تسلط کافی سازندگان آن به فیلمسازی رنج برده اند و یا اینکه این فیلم ها و مجموعه ها ، داستان تاریخی نداشته اند و داستان آنها مبتنی بر خواسته های سفارش دهندگان بوده است.

به طور مثال در فیلمی که قرار است به برهه تاریخی قاجار پرداخته شود همیشه سعی شده تمامی شخصیت پردازی ها و صحنه پردازی ها مبتنی بر چند خط توصیف کلیشه ای باشد.

شاید محمدرضا ورزی با ساختن مجموعه تلویزیونی عمارت فرنگی اولین کسی بود که در میان فیلم سازان آن هم در تلوزیون گام هایی برای شکستن کلیشه ها برداشت و با ارائه چهره مردان خاکستری سعی کردن اثرش را تا حد زیادی نزدیک به واقعیت ارائه کند.

ورزی دیالوگ هایی از جانب احد شاه ارائه کرد که او را به صورت انسانی نشان می داد که در گیرو دار زندگی کردن و نشستن بر تخت با پدیده ی جاه طلبی چون رضاخان روبرو می شود و بیشتر از آن که دل واپس سلطنت باشد دلش با مشروطه است.

فروغی دیگر چهره خاکستری این مجموعه است که شخصیتش توسط ورزی به حد قابل قبولی نزدیک به واقعیت است.

نوع شخصیت پردازی فروغی از جنس مورخانی است که سعی دارند تاریخ را آن گونه که هست ببینند نه این که آن گونه که سفارش گرفته اند بنویسند.

ورزی در مصاحبه ای که با خبرنگار نشریه سی نما رسانه داشته است؛ وفاداری به آنچه که در واقعیت به وقوع پیوسته را تعهد یک فیلم ساز در قبال تاریخ و مخاطب دانسته است و به خوبی می داند یکی از اشتباهات او و دیگر سازندگان آثار و مجموعه های تاریخی که در گذشته صورت گرفته است نشان دادن سیاهی و سفیدی مطلق و نبود انسان های خاکستری در فیلمنامه و داستان بوده است.

اگر فروغی فرماسونر است و مهره انگلیس اما ضرورت ندارد که اگر او بعد از مرگ همسرش که به او وفادار بوده است را فردی زن باره نشان داد .

اگر چه هنوز به خاطر بسیاری از حرارت ها و دیدگاه های تند ممکن نیست در ساخت این گونه آثار تلوزیونی به حد کامل به این صورت عمل کرد ولی بی شک مجموعه تلویزیونی عمارت فرنگی اولین اثر تلوزیونی بعد از انقلاب است که توانسته است به حد بالایی به نسلی که آن دوران را لمس نکرده اند باورانده شود.

در نتیجه می توان گفت؛ بحث اصلی مجموعه تلویزیونی عمارت فرنگی که یک گام رو به پیش صورت گرفته است؛ رعایت تعادلی است که برای رسیدن به یک اثر تاریخی خوش ساخت باید از سوی فیلمساز مدنظر باشد.

ورزی در عمارت فرنگی توانسته است بین جدال تعهدش به تاریخ و دراماتیزه شدن اثر تعادل خوبی را برقرار کند و نسبت به ، فیلم‌های تلویزیونی «دهخدا» ، «ستاره خضرا» و «مظفرنامه» اثری دارماتیک ارائه کند و همچنین بر خلاف شعار گرایی اش در مجموعه تلویزیونی «پدرخوانده» تعهد بیشتری به تاریخ داشته باشد.

حضور بازیگران بزرگی چون، سعید نیکپور، محمد مطیع از دیگر جذابیت های این اثر تاریخی محسوب می شود که البته بازیگران به نامی چون احمد نجفی ، محمد صادقی چنگیز وثوقی، سپیده گلچین، فقیهه سلطانی و رزیتا غفاری را نیز در خود جای داده بود.

تکرار چهره سعید نیکپور در آثار ورزی آن قدر مشهود شده است که خود نیز در مصاحبه ای که داشته است وجود آو را یکی از مشخصه های آثار خود عنوان کرده است.

علی قلی زاده