۲۴ نوامبر ۱۶۳۲ ــ زادروز «باروخ اسپینوزا» پدر لیبرال دمکراسی (دمکراسی غرب)

بیست و چهارم نوامبر زاد روز باروخ اسپینوزا (Baruch Espinoza) فیلسوف هلندی است که در سال ۱۶۳۲ به دنیا آمد و بسال ۱۶۷۷ از بیماری سل درگذشت. خانواده او از یهودیان اسپانیا ــ پرتغال بودند که از …

بیست و چهارم نوامبر زاد روز باروخ اسپینوزا (Baruch Espinoza) فیلسوف هلندی است که در سال ۱۶۳۲ به دنیا آمد و بسال ۱۶۷۷ از بیماری سل درگذشت. خانواده او از یهودیان اسپانیا ــ پرتغال بودند که از آنجا اخراج و ساکن هلند شده بودند. اسپینوزا به دلیل داشتن تفکر مستقل، در سال ۱۶۵۶ از سلک یهودیان اخراج شده بود.

تاریخ فلسفه و علوم سیاسی از اسپینوزا به عنوان پدر لیبرال دمکراسی (اصطلاحا دمکراسی غرب) نام می برد. او می گوید که انسان اگر از چارچوب نظم ملکوتی بیرون نرود آزاد است. وی انسان را سزاوار آزاد بودن، آزاد اندیشیدن و آزادانه ابراز عقیده

کردن می داند که نباید این آزادی ها به هیچوجه محدود شوند. اسپینوزا تکامل انسان را در آزادی او می بیند. وی شدیدا با زندگی کردن انسان در سایه ترس مخالف است و ارعاب دولتی را بزرگترین دستگاه تولید ترس خوانده است.

اسپینوزا که از فلاسفه رشنالیست بشمار می رود می گوید که رشد یک جامعه و به کمال رسیدن آن و تامین آزادیهای فرد و محافظت از انسان در برابر ترس و ارعاب و تامین رفاه و رعایت حقوق او نسبت مستقیم با کیفیت مدیران آن جامعه دارد. وی در عین حال در یک جامعه، دولت را مقدم بر کلیسا می داند.

مفسران نظرات اسپینوزا می گویند که از دید وی ، امر «انتخاب کردن» یک مسئولیت اجتماعی بزرگ است و بر این پایه به مردم تاکید می کنند که اگر هنگام انتخاب نماینده و مدیر چشم و گوش خود را باز نکنند و انتخابشان دقیق نباشد کل جامعه آسیب خواهد دید و باید پاسخگو و احیانا آماده پرداخت بهای اشتباه خود باشند.