بازار داغ غذاهای مخل سلامت از عوارض نقدی‌شدن یارانه‌هاست

پول نقد این ویژگی را دارد که افراد را در محاصره مقایسه‌های روزانه با همسایه‌ها و فامیل نزدیک و چشم و هم‌چشمی‌های معمول فرهنگی ما ایرانیان وادار به خرید قسطی فرش و میز و مبل …

پول نقد این ویژگی را دارد که افراد را در محاصره مقایسه‌های روزانه با همسایه‌ها و فامیل نزدیک و چشم و هم‌چشمی‌های معمول فرهنگی ما ایرانیان وادار به خرید قسطی فرش و میز و مبل و سایر لوازم لوکس و حتی وسایل گران‌تری می‌کند که خانواده را تا مدت زیادی درگیر صرفه‌جویی‌های غیرمنطقی خواهد کرد تا آرزوی‌های دیرینه خود را برآورد کنند.

این نکته زمانی آثار مخرب خود را نشان می‌دهد که صرفه‌جویی‌های خوراکی سمت‌وسوی خرید موادغذایی را به طرف مواد ارزان سوق می‌دهد.

کودکی که در طول روز با چند بیسکویت و غلات حجیم و شور سر می‌کند، مادر بارداری که از غذاهای خیابانی ارزان برای رفع گرسنگی استفاده می‌کند و خانواده‌ای که آشپزخانه را تعطیل می‌کند چون کباب‌کوبیده سر خیابان یا پیتزا و ساندویچ هم خوشمزه‌تر است و هم ارزان‌تر، ممکن است عوارض زودرسی نبینند و اثر این بی‌توجهی زمانی بروز کند که بسیار دیر شده است و گرفتگی عروق، افزایش فشارخون، چاقی و دیابت در سنین پایین مشاهده شود.

گران‌شدن غذاهای سلامت‌بخش مانند انواع سبزی و صیفی‌ها و به‌خصوص میوه‌ها، خشکبار، شیر و فرآورده‌های آن و تخم‌مرغ که بعضی از آنها بیش از صددرصد گران شده‌اند، به این مشکل به‌شدت دامن می‌زند و ما باید برعکس آرزو‌هایی که در سند چشم‌انداز ۲۰ ‌ساله کشور داشتیم، منتظر بروز ناامنی‌های شدید غذایی و افزایش بار ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر و مرگ‌های زودرس باشیم.

هزینه‌های این بیماری‌ها با توجه به داروهای جدید و قیمت‌های سرسام‌آور خدمات بیمارستانی آینده تصویر تلخی از وضعیت سلامت و عدالت اجتماعی موردنظر مسوولان نظام را پیش?رو می‌گذارد. سند چشم‌انداز ۲۰ ساله جمهوری اسلامی ایران، جامعه آرمانی ایران را در سال ۱۴۰۴ که فقط ۱۴ سال دیگر برای به‌وجودآوردن آن وقت باقی‌مانده است، جامعه‌ای خواسته است با برخورداری از سلامت، رفاه، امنیت‌غذایی، تامین اجتماعی، فرصت‌های برابر، توزیع مناسب درآمد، نهاد مستحکم خانواده، به دور از فقر، فساد، تبعیض و بهره‌مند از محیط‌زیست مطلوب. آیا نقدی کردن یارانه‌ها‌ زنان و کودکان را هدف قرار داده است؟ آیا محرومان واقعی را شناسایی کرده است؟ آیا این پولی که روش دادن آن خود مایه رنج و خودخوری است و مقدار آن چند برابر کمتر از تورم پیش آمده است، ما را به سوی عدالتی که آرزو داشتیم، امنیت‌غذایی و حفظ و ارتقای سلامت می‌برد؟

آیا کسی یا مسوولی وضعیت تغذیه‌ای مردم را پایش می‌کند، آیا متولیان سلامت برای دستیابی به سند چشم‌انداز نباید برنامه‌ریزی و اقدام‌هایی را در دستور کار قرار دهند؟

دکتر ربابه شیخ‌الاسلام

متخصص اپیدمیولوژی تغذیه