جمعه, ۱ فروردین, ۱۴۰۴ / 21 March, 2025
مجله ویستا

تخم‌مرغ، معجزه‌ای در سفره


تخم‌مرغ، معجزه‌ای در سفره

تخم مرغ ماده‌ای مغذی است که در گروه غذایی گوشت قرار دارد. تخم‌مرغ منبعی غنی از پروتئین، اسیدهای چرب غیراشباع، ویتامین‌های D، B، K، E، A و موادمعدنی همچون فسفر است. یک تخم‌مرغ درشت …

تخم مرغ ماده‌ای مغذی است که در گروه غذایی گوشت قرار دارد. تخم‌مرغ منبعی غنی از پروتئین، اسیدهای چرب غیراشباع، ویتامین‌های D، B، K، E، A و موادمعدنی همچون فسفر است. یک تخم‌مرغ درشت تقریباً حاوی ۷۰ کیلو کالری انرژی است و می‌تواند تأمین‌کننده بخشی از انرژی مورد نیاز روزانه افراد در همه گروه‌های سنی و جنسی باشد. متأسفانه ممکن است براساس باورهای غلط، عده‌ای مردم به علت وجود کلسترول در تخم‌مرغ، از مصرف این ماده غذایی ارزشمند پرهیز کنند و از ارزش تغذیه‌ای بالای آن بی‌اطلاع باشند. مطالعات علمی اخیر روی اثر تخم‌مرغ بر کلسترول خون نشان داده که مصرف تخم‌مرغ به عنوان بخشی از برنامه غذایی متعادل در کودکان و بالغین سالم به میزان ۷ عدد در هفته موجب افزایش کلسترول خون نمی‌شود در حالی که ممکن است این باور غلط در عموم وجود داشته باشد که کلسترول موجود در غذا اثر مستقیم بر سطح خونی کلسترول دارد. یک برنامه غذایی متعادل و سالم‌ حاوی میوه، سبزی و فیبر بالا و چربی کم است (با کمتر از ۱۱ درصد انرژی حاصل از چربی اشباع). کاهش مقدار چربی اشباع در رژیم غذایی، بسیار حائز اهمیت است. در تخم‌مرغ نسبت اسید چرب غیراشباع به اسید چرب اشباع ۲ به ۱ است که میزان مطلوبی است. حتی افرادی که به علت ابتلا به برخی بیماری‌ها همچون چاقی، فشارخون بالا یا کلسترول خون بالا باید تعداد تخم‌مرغ مصرفی خود را محدود کنند نباید از مصرف این ماده غذایی خود را محروم کنند. این افراد می‌توانند تعداد تخم مرغ مصرفی خود را در هفته کاهش دهند یا فقط از سفیده تخم‌مرغ که سرشار از پروتئین است، استفاده کنند. تخم‌مرغ از جهات متعدد به عنوان یک غذای عملگر در جهان مطرح است. برخی ویژگی‌های تخم‌مرغ که موجب می‌شود این ماده غذایی در ردیف غذاهای عملگر قرار گیرد عبارتند از:

محتوای بسیار غنی از پروتئین (در سفیده تخم‌مرغ)، غنی از انواع ویتامین، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها، حاوی اسیدهای چرب ضروری غیراشباع مورد نیاز بدن در ساختمان سلولی و مکمل سایر غذاهای روزانه است.

وجود لوتئین (بتا کاروتن‌ها) در زرده: محافظ چشم‌ها در برابر اکسیداسیون، کاهش بالقوه خطر سرطان‌های کولون، سینه، ریه و پوست، تقویت بینایی و تقویت حافظه و قوای مغزی.

تخم‌مرغ یکی از قلیل منابع ویتامین D است که به جذب کلسیم در بدن کمک می‌کند.

تخم‌مرغ حاوی انواع اسیدهای آمینه (واحدهای ساختمانی پروتئین‌ها) شامل لیزین، تریپتوفان، لوسین، ایزولوسین، ترئونین و والین است، به عنوان منبع پروتئین می‌تواند تأمین‌کننده اسیدهای آمینه ضروری برای انسان باشد. پروتئین تخم‌مرغ عمدتاً در سفیده آن متمرکز است، بنابراین افرادی که به علل مختلف مانند بالابودن سطح چربی‌های خون، محدودیت در مصرف تخم‌مرغ دارند، می‌توانند از سفیده تخم‌مرغ برای تأمین پروتئین مورد نیاز بدن استفاده نمایند.

جایگاه تخم‌مرغ در هرم غذایی

در هرم غذایی که معرف الگوی مناسب مصرف موادغذایی در هر کشور است، تخم‌مرغ در گروه گوشت، حبوبات و مغزها قرار دارد. در مصرف موادغذایی این گروه نیز همچون سایر گروه‌های غذایی باید تنوع و تعادل در مصرف رعایت شود و از مواد این گروه به شکل جانشینی در طول روز استفاده شود. ارزش غذایی یک عدد تخم‌مرغ معادل است با ۳۰ گرم انواع گوشت (قرمز، مرغ و ماهی) معادل دو تکه متوسط خورشتی، نصف لیوان حبوبات پخته، یک چهارم لیوان حبوبات خام و یک چهارم لیوان انواع مغزها (بادام، پسته، فندق، گردو و...)

ستاد کشوری ترویج مصرف تخم‌مرغ با همکاری دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت