رابطه بین طول عمر و خوش‌بینی

در گذشته مردم معتقد بودند که آدم‌های خوب، عمر کوتاهی دارند. این باور در قرن‌های ابتدائی رشد پیدا کرده بود. در آن زمان کودکان بسیاری می‌مردند و انسان‌ها به راحتی با یک عفونت …

در گذشته مردم معتقد بودند که آدم‌های خوب، عمر کوتاهی دارند. این باور در قرن‌های ابتدائی رشد پیدا کرده بود. در آن زمان کودکان بسیاری می‌مردند و انسان‌ها به راحتی با یک عفونت ساده جان می‌سپردند. اما آیا به راستی رابطه‌ای میان شخصیت و سلامت وجود دارد؟ بر پایه مطالعات علمی، اثبات این امر که افکار مثبت و یا منفی می‌تواند بر روی سلامت فرد تأثیرگذار باشد با دشواری‌هائی همراه است اما هنوز دانشمندان در پی ثبات این قضیه هستند.

شواهد بسیار زیادی وجود دارد که انسان‌های منظم، دارای ثبات اجتماعی و خوش‌بین، خیلی کمتر از افراد تنها، بدبین و ناراضی در معرض ابتلا به بیماری‌های مختلف و در نهایت مرگ قرار می‌گیرند.

تحقیقات گویای این مطلب هستند که خوش‌بینی، در نهایت زندگی طولانی‌ مدت را برای شما به ارمغان می‌آورد، هرچند آن را تضمین نمی‌کند. طی تحقیقاتی که در ۲۳ سال توسط دانشگاه ”یل“ و ”میامی“ در شهر ”اوهایو“ انجام شد، این نتیجه به دست آمد که افراد بالای ۵۰ سالی که به افزایش سن خود دید مثبت و به‌عنوان یک تجربه شیرین نگاه می‌کنند به‌طور متوسط تقریباً ۷ سال و نیم بیشتر از دیگران، زندگی می‌کنند. البته محققان فاکتورهای مختلفی از قبیل نژاد، جنسیت، میزان سلامتی، طرز تفکر و تنهائی را نیز در نظر گرفتند.

انسان آفتابی باشید

تحقیقات دیگری در ارتباط با خوش‌بینی و افزایش طول عمر وجود دارد. محققان مرکز مطالعات ”مایو“ زندگی و خصوصیات اخلاقی ۴۴۷ نفر را در طی ۳۰ سال مورد بررسی قرار دادند. کسانی که به‌عنوان ”خوش‌بین“ نامگذاری شده بودند نصف افرادی که ”بدبین“ و یا تلفیقی از ”هردو“ بودند به مرگ‌های ناگهانی دچار می‌شدند. هم‌چنین این افراد هم‌زمان با افزایش عمر، مشکلات کمتری در مورد سلامت فردی خود پیدا می‌کردند. محدودیت‌هایشان کمتر بود، دردهای کمتری داشتند و نسبت به دو گروه دیگر، انرژی بیشتری داشتند.

در مطالعه‌ای به نام ”نیمه پر یا خالی لیوان؟“ پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که خوش‌بینی به این معنا که مردم وقایع زندگیشان را برای خود و یا سایرین تعریف کنند، باعث می‌شود تا در مقابل بیماری‌های قلبی در حد بسیار زیادی مصونیت پیدا کنند. افراد خوش‌بین خیلی سریع‌تر از بدبینان پس از عمل باز قلب، بهبودی حاصل می‌کنند. احساسات منفی‌گرایانه و بدبینی مزمن را باید به‌عنوان عاملی در افزایش بیماری‌های قلبی در نظر گرفت.

در این قسمت راه‌هائی ذکر شده که ثابت می‌کند اخلاق و ویژگی‌های فردی در سلامت و طول عمر افراد دخیل هستند. عصبانیت و ناامیدی‌های مزمن منجر به مصرف دخانیات و یا استفاده از سایر غذاهای ناسالم می‌شود. یک فرد خوش‌بین با اراده محکم‌تری قدم در راه ترک عادات ناشایست می‌گذارد. و یا سعی می‌کند به هیچ‌وجه به آنها معتاد نشود. این خوش‌بینی است که باعث می‌شود فرد در جست‌وجوی مشاوره پزشکی و پیروی از آنها باشد. او راهی را برمی‌گزیند که از آن طریق خود را از دچار شدن به بیماری‌های مخلتف دور نگاه دارد. این امکان هم وجود دارد که خوش‌بینی بر روی سیستم‌ دفاعی بدن تأثیر مثبت گذاشته و آن را تقویت کند. البته تحقیقات انجام شده در این زمینه تا به این لحظه نتایج مستدلی پیرامون این مطلب را ثابت نکرده‌اند.

وجدان، نعمتی که از آن بهره‌مند شدیم

باید توجه داشت که در کنار خوش‌بینی عوامل دیگری نیز در نظر گرفته می‌شوند. از آن‌جائی که شخصیت انسان‌ها از همان زمان تولد و در دوران کودکی شکل می‌گیرد، گروه تحقیقاتی دانشگاه کالیفرنیا پژوهش‌های خود را در سال ۱۹۲۰ بر روی عده‌ای کودک شروع کردند. نتایج این تحقیقات حیرت‌انگیز بود. کودکانی که از همان آغاز کودکی از وجدان خود استفاده می‌کردند و تقریباً بچه‌های وظیفه‌شناسی بودند در دوران زندگی خود با مشکلات و بیماری‌های کمتری برخورد می‌کردند. وجدان وظیفه‌شناسی در این پژوهش‌ها براساس خصوصیات اخلاقی زیر تعریف شده بود: نظم شخصی، توانائی توکل کردن، بیم و هراس، ارزش قائل شدن و آرزوی رسیدن به اهداف، حتی اثبات شده که دارا بودن این خصوصیات در زندگی خیلی بیشتر از خوش‌بینی به شما کمک می‌کند و سبب می‌شود تا سراسر عمرتان سالم و سرزنده زندگی کنید. شاید خوش‌بینی هم جزئی از وجدان و ضمیر ناخودآگاه هر شخص باشد، نمی‌توان گفت که فکر کردن قبل از انجام عمل که یکی از پیش‌نیازهای وجدان سالم است، همان خوش‌بینی محسوب می‌شود. اما وجدان می‌تواند پایه و اساس خوش‌بینی را برای فرد فراهم آورد.

عقل و شانس را هم باید در نظر گرفت

خوش‌بینی از اندازه و یا پیروی از وجدان بیش از حد لازم نیز بی‌فایده است و عواقب خاص خود را به همراه دارد. خوش‌بین بودن کورکورانه شما را به دردسر می‌اندازد. بدبینی نیز به نوبه خود فوایدی را به همراه دارد. اگر از سانحه رانندگی بترسید، آن‌گاه با احتیاط رانندگی می‌کنید. اگر از سرماخوردگی دل خوشی نداشته باشید، از خودتان بهتر مراقبت می‌کنید تا سرما نخورید. در این قسمت یک سئوال مهم به وجود می‌آید: آیا خوش‌بینی باعث بهبود وضعیت سلامت افراد می‌شود، و یا افراد سالم خوش‌بین می‌شوند؟ در این قسمت فاکتورهای داخلی را هم باید محاسبه کرد: تحصیلات، نژاد، عوامل وراثتی، جنسیت، دسترسی به فن‌آوری‌های نوین پزشکی و از همه مهم‌تر ثروت. هم‌چنین گفته می‌شود چیزی به‌عنوان شانس هم در این زمینه کاربرد دارد.

بنابراین، خوش‌بینی یکی از فاکتورهای مهم است که باید زمینه رشد و شکوفائی را برای آن فراهم آورد. یک فرد بدبین به شدت نیاز به شادی و خوشحالی دارد. اگر شما خواستار عمر طولانی به همراه سلامت کامل هستید باید ببینید تا چه حد خوش‌بین و یا بدبین هستید. شاید شما به‌طور ذاتی انسان چندان آفتابی نباشید، شاید کودک با وجدان و ظیفه‌شناسی نباشید، اما باز هم جای امیدواری است آن هم برای ایجاد خوش‌بینی هیچ‌وقت برای تغییر و تحول دیر نیست. همه می‌توانیم از زندگی نهایت لذت را ببریم. بنابراین بیشتر مراقب خودتان باشید، درست غذا بخورید، سیگار نکشید و نرمش روزانه را فراموش نکنید. حتی اگر شما خیلی خوش‌بین هستید و در زمان کودکی رفتار بی‌نظیری داشتید، باز هم انجام این موارد در زندگی به شما کمک می‌کند.