ایران, تولیدکننده ۵ ۱ درصد گاز دی اکسید کربن

بر اساس گزارش سازمان های مختلف محیط زیست, برخی کشورها مانند آمریکا, چین, روسیه و استرالیا از مسئولان اصلی انتشار گازهای گلخانه ای و به تبع آن, گرمایش زمین هستند

بر اساس گزارش ‌سازمان های مختلف محیط زیست، برخی کشورها مانند آمریکا، چین، روسیه و استرالیا از مسئولان اصلی انتشار گازهای گلخانه‌ای و به تبع آن، گرمایش زمین هستند.

برای مثال کشور ایالات متحده آمریکا، سالانه بیش از ۵۰ درصد آلودگی هوا در دنیا را تولید می‌کند که رقم بسیار بالایی است. آمریکا از دسامبر ۱۹۹۷ تا همین چند روز قبل، پیمان نامه کیوتو را امضا نکرده بود، تا اینکه در میان ناباوری همگان این مهم انجام شد.

به دلیل بحرانی بودن شرایط زیست محیطی و انتشار بیش از حد گازهای گلخانه ای، چندی پیش کنفرانس بین‌المللی در کشور اندونزی با حضور حدود ۱۰ هزار هیأت نمایندگی برای ایجاد یک معاهده بین‌المللی از سال ۲۰۰۹ تشکیل شد؛ معاهده‌ای که همه کشورها، از جمله آمریکا و چین که خارج از پروتکل «کیوتو» بودند‌هم آن را قبول کنند.

یکی از مهمترین چالش‌های این اجلاس، تقسیم عادلانه میزان تولید گازهای گلخانه‌ای ناشی از سوخت‌های فسیلی بین کشورهای ثروتمند و فقیر به سردمداری چین و هند بود.

عکس العمل آمریکایی ها در اجلاس بالی بسیار عجیب بود. زیرا در ابتدا اعلام کردند که اکیداً پروتکل کیوتو را امضا نمی‌کنند ولی یک دفعه، نظرشان عوض شد.

نمایندگان آمریکا چند دقیقه قبل از اعلام پذیرش این توافقنامه، اعلام کرده بودند که با این توافق مخالفت خواهند کرد، اما در یک اقدام سراسیمه و در عرض چند دقیقه موافقت خود را با پروتکل کیوتو اعلام کردند.

زمانی که رئیس تیم نمایندگی آمریکا در حال اعلام این خبر بود، نمایندگان کشورهای دیگر او را شدیدا هو کردند.

احتمالاً موافقت آمریکا با این پیش نویس بعد از آن اتفاق افتاد که اتحادیه اروپا نیز از این پیشنهاد حمایت کرد و آمریکا عملا در مخالفت تنها ماند.

به نظر می رسد دولت آمریکا نمی خواسته تقصیر نرسیدن به هیچ گونه توافقی در اجلاس بالی به گردن این کشور انداخته شود. بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل، نیز برای حضور در آخرین روز اجلاس به بالی آمد.

او گفت از پیشرفت های بسیار اندکی که در۱۲ روز اجلاس حاصل شده، ناامید شده است و از نمایندگان کشورها خواست «به خاطر بشریت» به توافق برسند. کشورهای اروپایی در ابتدا می خواستند میزان گازهای گلخانه ای جو بین ۲۵ تا ۴۰ درصد کاهش یابد.

اما هیأت آمریکایی در کنفرانس بالی با تعیین هر گونه هدف دقیق و اجباری جهانی برای کاهش گازهای گلخانه ای که به گرمایش زمین منجر می شود، مخالفت کرد و کشورهای اروپایی نیز در نهایت با این خواسته آمریکا کنار آمدند.

گروه‌های طرفدار محیط زیست به شدت با این اقدام که به اصرار آمریکا انجام شده مخالف هستند و آن را اقدامی برای تضعیف مذاکرات می‌دانند.

جالب است بدانید که تاکنون، تنها ۳۶ کشور پیشرفته، عضو پروتکل کیوتو هستند که تا سال ۲۰۱۲ اعتبار خواهد داشت.

اجلاس بالی در حالی برگزار ‌شد که سازمان ملل نیز در گزارش اخیر خود، به شدت درباره موج‌های جدید از گرما، بارش‌های سنگین و بالا آمدن سطح آب دریاها هشدار داده بود و به تازگی نیز دانشمندان و محققان ناسا اعلام کردند که یخ‌های قطب شمال تا سال ۲۰۱۳ آب خواهند شد.

● گزارش آلودگی هوای سازمان ملل

یکی از بخش های مهمی که در گزارش توسعه انسانی سازمان ملل (۲۰۰۸-۲۰۰۷) به آن اشاره شده، وضعیت آب و هوا و همچنین میزان تولید گازهای گلخانه ای هر کشور است.

در این گزارش آمده: با توجه به میزان انبوه گاز دی اکسید کربن ( CO۲) و همچنین مابقی گازهای گلخانه ای (GHGs ) کره زمین در وضعیت کاملاً بحرانی و خطرناک قرار دارد به گونه‌ای که امسال نسبت به سال های گذشته ۲ درجه سانتی گراد افزایش دما داشتیم که بسیار خطرناک است و می تواند برای گونه های مختلفی از جانداران خطرناک باشد و حتی باعث انقراض نسل آن‌ها شود.

کارشناسان سازمان ملل در این گزارش اعلام کرده‌اند که تنها ۱۰ سال وقت برای ایجاد تعادل در وضعیت آب و هوایی جهان داریم، زیرا هر ساله حدود ۵/۱۴ گیگاتن گاز دی اکسید کربن به اتمسفر زمین وارد می شود که اگر این روند تا ۱۰ سال دیگر به همین وضعیت ادامه یابد، وضعیت زیست محیطی انسان‌ها نیز به مخاطره می افتد و همچنین تا سال ۲۰۳۰ دمای کره زمین ۵ درجه سانتی‌گراد افزایش خواهد داشت.

این میزان اختلاف دما معادل تغییرات آب و هوایی کره زمین در ۱۰ هزار سال گذشته است و این رقم نشان دهنده افزایش نجومی تولید گازهای گلخانه ای از سوی کشورها در ۱۰۰ سال اخیر است.

● ایران و تولید آلودگی هوا

در گزارش توسعه انسانی سازمان ملل از ایران به عنوان یکی از کشورهایی یاد شده که به نسبت رشدش کمترین میزان آلودگی هوا را ایجاد کرده است، البته نه کمترین در دنیا بلکه به عنوان میزان آلودگی قابل توجیه.

ایران در سال ۱۹۹۰ تنها ۱/۱ درصد از کل آلودگی هوا را دارد که به نسبت کشورهایی مانند چین و آمریکا تقریباً صفر است، ولی از آن سال تا سال ۲۰۰۴، از ۱/۱ درصد به ۵/۱ درصد رسیده است.

تولید سرانه تولید گاز دی‌اکسید‌کربن نیز در این گزارش آمده است که در ایران برای هر نفر ۴/۶ تن دی‌اکسید‌کربن در نظر گرفته شده، یعنی هر نفر ایرانی سالانه ۴/۶ تن دی‌اکسید‌کربن در اتمسفر منتشر می‌کند که رقم قابل توجهی است، اما باز هم به نسبت سرانه تولید گازهای گلخانه‌ای در کشورهای پردرآمد و پیشرفته کم است، زیرا در آن کشورها سرانه تولید گازهای گلخانه ای برای هر نفر ۲/۱۳ تن است که بیش از دوبرابر سرانه تولید گازهای گلخانه ای ایران است.

عمید نمازیخواه