نگرانی لا زم است

عدم نگرانی از قطعنامه های سازمان ملل و تشبیه آنها به كاغذ پاره, خنده آور خواندن تحریم ها و اعلا م عدم نگرانی از فروش دهها میلیارد دلا ری سلا ح های امریكایی به كشورهای منطقه, سه نمونه ای است كه مردم در ماههای اخیر آن را بارها از زبان دولتمردان شنیده اند كه به نظر می رسد هریك از موارد فوق , ویژگیهای خاص خود را دارد

در یكی دو سال اخیر، برخی دولت‌مردان نهم بارها از تریبون‌های عمومی استفاده كرده‌اند تانگرانی خود از عملكرد مسئولا‌ن دولتی در سـالـهـای گـذشـتـه و نـیز رفتار سیاسی برخی گروه‌های رقیب را با مردم در میان بگذارند. اما در همین مدت، هرگاه ایران با تهدیدی بین المللی یا منطقه‌ای مواجه شده است، مسئولا‌ن دولتی بر <عدم نگرانی> خود تاكید كرده‌اند.

آنها حتی یك گـام نـیـز فـراتـر رفـتـه‌انـد و اظـهـارنـگرانی‌های هـوشـمـنـدانـه بـعـضـی از نـیـروهـای انقلا‌بی و خوش‌سابقه را نیز نشانه انفعال و ترس دانسته‌اند!

عدم نگرانی از قطعنامه‌های سازمان ملل و تشبیه آنها به كاغذ پاره، خنده آور خواندن تحریم ها و اعلا‌م عدم نگرانی از فروش دهها میلیارد دلا‌ری سلا‌ح‌های امریكایی به كشورهای منطقه، سه نمونه‌ای است كه مردم در ماههای اخیر آن را بارها از زبان دولتمردان شنیده‌اند كه به نظر می رسد هریك از موارد فوق ، ویژگیهای خاص خود را دارد. این در حالی است كه با قاطعیت می توان گفت، همه این موارد می تواند و باید نگرانی ساز باشد، اگرچه ضرورتی بر ترس و انفعال وجود ندارد.

از سوی دیگر، برخی رفتارها اگر با اظهارات قاطع مسئولا‌ن دولتی مقایسه شود، می توان نوعی ناهماهنگی در آنها مشاهده كرد كه بهترین نمونه آن سفر غیر ضروری وزیر امور خارجه ایران به بحرین و تـوضـیح پیرامون مقاله منتشره در یكی از روزنامه‌های ایران بود. این سفر نشان می داد كه از دیدگاه برخی از مسئولا‌ن، هر نوع دشمن سازی كوچك و بزرگ علیه كشورمان، می تواند موجب نگرانی شود و باید به سرعت از آن جلوگیری كرد.

پس، اكنون در برابر تحرك عجیب امریكا و تجهیز كشورهای منطقه به سلا‌ح‌های پیشرفته نمی‌توان تظاهر به عدم نگرانی كرد. به خصوص، برخی توجیهات در این مورد از جمله اینكه <این سلا‌حها نهایتا در خدمت مردم منطقه و علیه رژیم صهیونیستی خواهد بود> اگرچه می تواند به لحاظ تبلیغی و رسانه‌ای مفید باشد، اما هر فرد آگاه نسبت به اوضاع منطقه، اطمینان كامل دارد كه این گونه تـحـلـیـل‌ها، فاقد استحكام كافی است.

سابقه تحولا‌ت چهار دهه اخیر در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس نشان می‌دهد كه جز در یك مقطع كوتاه در سال ۱۹۸۰ میلا‌دی - كه تعدادی موشك توسط صدام به طرف اسرائیل شلیك شد- در بقیه مقاطع، سلا‌ح‌های امریكایی و روسی، در جنگ میان كشورهای منطقه مورد استفاده قرارگرفته و یا به عاملی برای تهدیدهای متقابل دولت‌های منطقه تبدیل شده است. در حالی كه در هیچ یك از این سالها، تجهیز كشورهای منطقه، نتوانسته است تهدیدی - حتی لفظی - علیه اسرائیل را به دنبال داشته باشد. اكنون نیز وجود اختلا‌فات مزمن میان بـسـیـاری از كـشـورهای منطقه این نگرانی را گسترش می‌دهد كه تجهیز و تسلیح غیرمتعارف آنها، پتانسیل درگیریها دراطراف ایران را افزایش دهد ولذا نوعی نگرانی دائمی در میان كشورهای منطقه وجود خواهد داشت. ضمن آن كه در حال حاضر نیز ادعاهایی در خصوص بكارگیری سلا‌ح‌های متعلق به بعضی كشورهای عربی در ناآرامی‌های عراق و لبنان وجود دارد.

از سوی دیگر تلا‌ش‌هایی كه امریكا و برخی هم‌پیمانان آن كشور انجام می‌دهند تا ایران را یك تهدید جدی برای كشورهای منطقه جلوه دهند- و متأسفانه با برخی اظهارنظرهای رسمی و رسانه‌ای در داخل ایران نیز به آن دامن زده می‌شود- می‌تواند تسلیح منطقه را به یك تهدید بالقوه والبته نگران كننده علیه ایران تبدیل كند. لذا مشخص نیست برخی از مسئولا‌ن با كدام منطق، به راحتی از كنار تلا‌ش غیر متعارف امریكا و همراهی برخی سران عرب با آن كشور عبور می‌كنند و با تأكید بر عدم نگرانی ایران، در واقع این حركت را مشروع و عادی جلوه می‌دهند!

البته نشانه‌هایی وجود دارد كه ثابت می‌كند بـرخـی عـدم نـگـرانـی‌هـای سـابـق، مـستند به بررسی‌هایی دقیق و كارشناسی نبوده است و شاید همان عدم نگرانی‌ها، موجب اتخاذ برخی مواضع و انجام بعضی اقدامات غیرضروری - همچون پیگیری مستمر موضوع هولوكاست و یا ابراز مخالفت‌های علنی با اقدامات هماهنگ كشورهای عربی - شده است.

<عدم نگرانی>‌های اخیر نیز اگر براساس همان روش‌های تحلیلی و مبتنی بر همان اطلا‌عاتی باشد كه موضع‌گیریهای سابق را به دنبال داشته‌است، می‌تواند موجب نگرانی عمیق باشد.

دولـتـمـردان ایـرانـی مـی‌تـوانـنـد بـا اتكا به جوانمردی و سلحشوری مردم ایران، اعلا‌م كنند كه از دشـمـنـی‌هـا نـمـی‌ترسند اما این شجاعت، مستمسك قوی برای عدم نگرانی و دشمن‌تراشی نیست. ما می‌توانیم و باید احساس <نگرانی> كنیم اما با شجاعت به دنبال راهكارهایی باشیم كه تهدیدهای قبلی را كاهش دهد و از ایجاد تهدید جدید جلوگیری كند.