جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

ساختمان و عملكرد ناخن


ناخن دریچه ای شفاف به بستر عروقی خودمی باشد و در حاشیه طرفی بوسیله چین-های نرم طرفی ناخن نگهداری می شود . در ناحیه قدامی ، یك چین پوستی نرم به قسمت بالای ناخن چسبیده است كه بنام …

ناخن دریچه ای شفاف به بستر عروقی خودمی باشد و در حاشیه طرفی بوسیله چین-های نرم طرفی ناخن نگهداری می شود . در ناحیه قدامی ، یك چین پوستی نرم به قسمت بالای ناخن چسبیده است كه بنام چین ابتدایی ناخن نامیده می شود . صفحه ناخن (nail plate ) ، ساختمانی سفت دارد كه در تمام عمر رشد آن ادامه دارد . چین های طرفی ناخن ، ساختمانی از جنس پوست دارند كه لبه های طرفی ناخن را تشكیل میدهند. ناخن دارای لایه زایگری است بنام ماتریكس كه عامل تولید مثل سلولی و رشد ناخن می باشد . در روی قسمت ابتدایی صفحه ناخن ناحیه سفیدی دیده می شود بنام ماهك یا لانولا كه این ناحیه در ناخن شست دست و پا مشخص تر است . بستر ناخن nail bed) ) نیز بستری عروقی است كه صفحه ناخن بر روی آن قرار می گیرد.

فیزیولوژی رشد ناخن :

بیشتر مطالعات در ناخن انگشتان دست انجام شده است .رشد آن بین ۹/۱ – ۴/۴ میلیمتر در ماه متغیر است .مقدار متوسط رشد نیز ۳ میلیمتر در ماه یا ۱/۰ میلیمتر در روز است . ناخن های انگشتان پا در حدود ۱ میلیمتر در ماه رشد می كنند .مطالعات مختلف نشان داده است كه فصول مختلف و بیماریهای خفیف اثر ناچیزی در رشد ناخن دارند . قد یا وزن فرد روی رشد ناخن تأثیری ندارند . جنس تأثیر اندكی بعد از بلوغ بر روی رشد ناخن دارد . مردان دارای رشد ناخنی بیشتری تا ۱۹ سالگی هستند . این تفاوت از این سن كاهش یافته ولی تا ۶۹ سالگی رشد ناخن در مردان اندكی بیشتر است . از این سن به بعد ، رشد ناخن هر دو جنس یكسان می شود . حاملگی باعث افزایش سرعت رشد و سوء تغذیه باعث كاهش آن می شود . بعضی از بیماریهای شدید نیز باعث اختلال در رشد یا ایجاد ناخن می شوند .

اختلال رشد می تواند در موارد شدید مثل اوریون و بیماری تیفوید دیده شود كه خودش را بصورت یك فرورفتگی یا برجستگی عرضی بر روی ناخن نشان می دهد .

تركیب شیمیایی ناخن :

پروتئین عمده ناخن كراتین است .

چربی عمده ناخن نیزكلسترول می باشد و حدود ۱/۰ تا ۱ درصد آن را تشكیل می دهد . مقدار آب آن كمتر از پوست بوده و حدود % ۱۲ – ۷ می باشد .

محرك های شیمیایی ناخن :

ناخنها در اثر غوطه وری طولانی در آب و یا مقادیر زیادی از قلیا یا مواد پاك كننده قوی ، دچار نرمی و تخریب تدریجی می شوند . حلال های آلی و روغن موتور نیز باعث نرم شدگی صفحه ناخن می شود . روغن های معدنی باعث اونیكولیز ( جداشدن ناخن از بستر ) و ضخامت زیر ناخن می گردند .

عفونت های باكتریایی :

عفونت های كنار ناخن ( پارونیكیا ) بوسیله عوامل میكروبی متعدد ایجاد می شود . افراد شاغل در آشپزخانه . باغبانها و كشاورزان و نوازندگان پیانو مستعد ابتلا به این حالت هستند . این حالت به شكل حاد در قصابها دیده می شود .

صدمات ناشی از مانیكور :

ناخنها بهتر است با صابون و برس تمیز شوند . مانیكور شدید و عقب زدن كوتیكول ناخن و نظافت كنار ناخن با وسایل آلوده ، ممكن است باعث عفونت حاد یا مزمن انساج كنار ناخن شوند .

ریش ریش شدن كنار ناخن :

ناشی از شكسته شدن قسمت سطحی پوست است كه می تواندبه علت خشك و تر شدن زیاد دستها در حین كار و شستشو باشد و یا به علت ناخن خوردن ایجاد شود . بهتر است از دستكش های كار استفاده شود و توسط كرمهای رطوبتی در اطراف ناخن و پوست اطراف ناخن ، به درمان این حالت پرداخت .