جمعه, ۳۰ شهریور, ۱۴۰۳ / 20 September, 2024
چرا باید شب قدر وجود داشته باشد و اصولا عظمت و قداست این شب به چیست
● چرا باید شب قدر وجود داشته باشد و اصولا عظمت و قداست این شب به چیست؟
پاسخ: هر موجود طبیعی در مخزن غیب الهی وجود عقلی دارد و از آن جهان مجرد معقول به مرحله تجسم محسوس تنزل مییابد . در واقع، موجود مادی آینه آن موجود عقلی و بازتاب آن حقیقت در عالم جسمانی است . بر این اساس، شب قدر حکایتگر حقیقتی فرا مادی است و میتواند به خودی خود، دارای ارزش باشد .
اما به دلیل آنکه شرافت هر مکانی به چیزی است که آن مکان را اشغال کرده و قداست هر زمانی به چیزی است که آن زمان را ظرف ظهور خویش ساخته است، ارج ظاهری شب قدر به حرمتحقیقتی است که در این زمان خاص تجلی کرد و ارج آن را بیش از هزار ماه ساخت . این رخداد مبارک چنان اهمیت دارد که برای برخورداری تمام روزها و شبهای سال از فیض ظرفیت آن، تقدیر امور و تنزل معانی قرآن و مفاهیم عالی آن برابر ماههای قمری توزیع شد . این نوع توزیع سبب میشود، موقعیتخاص قدر با تنوع و تحول همراه باشد و تمام شبهای سال از حکایتگری و تابش این جام الاهی بهرهمند گردند . بیتردید اگر این زمان بر اساس سال شمسی تنظیم میشد، تمام شبهای سال چنان بهره وری به دست نمیآوردند .
بنابراین، باید ضرورت و چرایی شب قدر را که تنها ظرف درخشش نزول قرآن است، در ضرورت «وحی» جست و جو کرد; سخن را در نیاز اساسی و جدی آدمی به این پدیده بینظیر معطوف ساخت و پرسید: وحی و نزول آن چه ضرورت دارد؟
در تاریخ ادیان توحیدی، پس از نام مقدس «خداوند» هیچ واژهای چون «وحی» مهم و شگرف نیست . اگر وحی نبود:
۱) بشر با اسلحه شکستهای چون «عقل عدد اندیش» تنها میماند .
۲) میان غیب و شهود، طبیعت و ماورای طبیعت فاصلهای پر نکردنی میافتاد .
۳) خداوند، با غنا و استغنای کامل ذات و ذاتیاش از کل آفرینش، در پرده غیب الغیوب باقی میماند و راه درک چیستیاش تنها در حدس منحصر میشد .
۴) داستان حقیقت روح و جاودانگی وی مبهم و لاینحل میگشت .
اگر قرآن که مصداق اتم و اکمل وحی شمرده میشود و شب قدر به پاس نزول آن جایگاه جاودان یافته است، نبود:
۱) آدمی از نخستین، مهمترین و پربارترین نعمت الاهی محروم میماند; زیرا انسان تنها در سایه دریافت و تلقی قرآن به کمال نهاییاش دست مییابد .
۲) بشر عاقل نمیگشت; زیرا عاقل کسی است که معارف را خوب بفهمد، به آنها خوب معتقد شود و در مقام عمل خوب عمل کند . تلاش قرآن ساختن انسان عاقلی با این ویژگیها است .
۳) انسان از هدایت محروم میشد; زیرا قرآن واپسین، عالیترین و کاملترین کتاب هدایت است .
۴) آدمی در افراط و تفریط فرو میغلتید; زیرا نقش قرآن تعدیل گرایشهای انسان است .
۵) بشر عمر خود را به غفلتسپری میکرد; زیرا تنها نگاه خویش را به دنیای مادی معطوف و محدود میساخت و جهان برایش معنایی بالاتر و فراتر از خود نداشت; هرچه میدید موجودی تقطیع شده و فارغ از مبدا و غایت میپنداشت; موجودی که نه «از جایی» آمده است و نه «به جایی» میرود . آیات قرآن انسان را به تدبیر واداشته، او را از غفلتبیدار و هشیار را ره توشه راهش میسازد .
۶) انسان برای درمان بیماریهای باطنیاش دارویی نمییافت; زیرا دردهای درونی انسان تنها در پرتو تعالیم قرآن التیام مییابد.
به هر روی، ضرورت وحی، نیاز آدمی است و تا زمانی که این نیاز وجود دارد، باید وحی و قرآن باشد; و تا قرآن هست، باید ظرف نزول و زمان ظهور و تجلی آن، یعنی شب قدر، وجود داشته باشد و حرمت و قداستش پاس داشته شود; چرا که تکرار و تداوم منزلت آن، یاد آور رابطه پیوسته این جهان با آن جهان، نیازمندی انسان به وحی، عهد آغازین انسان با آفریدگار، معنای حقیقی زندگی و هدفمندی آن و از همه مهمتر مبدا، خالق و گوینده وحی (خداوند) است .
نیکبخت کسی است که با درک نیاز خویش، ضرورت وحی را دریابد; در پرتو آن، به ضرورت شب قدر واقف گردد و با این هشیاری از برکات نفحات ربوبی قدر بهره گیرد .
گفت پیغمبر که نفحتهای حق
اندرین ایام میآرد سبق
گوش و هش دارید این اوقات را
در ربایید این چنین نفحات را
نفحه آمد مر شمارادید و رفت
هر که را میخواست جان بخشید و رفت
نفحه دیگر رسید آگاه باش
تا از این هم وا نمانی خواجه تاش
● با توجه به اختلاف ساعات و تاریخ در کشورهای مختلف اسلامی، شبهای قدر چگونه تعیین میشود؟
شب قدر یک شب بیش نیست، اما در کل کره زمین یک شب کامل، ۲۴ ساعت میباشد . همچنان که یک روز کامل ۲۴ ساعت است و هر زمان مفروضی حدود نیمی از کره زمین را پارههای روز و نیمکره دیگر را پارههای شب میپوشانند . بنابراین زمانی که در عربستان شب قدر میشود بخشی از لیلة القدر است که امتداد آن تا شبی که در ایران مراسم شب قدر انجام میشود استمرار مییابد . به عبارت دیگر همه شبها و روزها همین حالت را دارند که در عرض ۲۴ ساعتبه صورت متخالف و تدریجی کل زمین را پوشش میدهند . از همین رو در روایات وارد شده است که فضیلت روز قدر کمتر از شب قدر نیست .
رضا ساعی شاهی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست