پنجشنبه, ۱۱ بهمن, ۱۴۰۳ / 30 January, 2025
آلودگی هوا
ازن که جز اصلی مه دود است، گازی است که از ترکیب اکسید نیتروژن و هیدروکربنها در حضور نور آفتاب بوجود میآید. در اتمسفر ، ازن بطور طبیعی به صورت لایهای که ما را از اشعه ماورای بنفش محافظت میکند، وجود دارد. ولی زمانی که در سطح زمین تولید شود، کشنده است.
اتومبیلها ، کامیونها و ... یکی از اصلی ترین منابع ازن هستند. در سال ۱۹۸۶ مقدار حیرت انگیز ۶.۵ میلیون تن هیدروکربنهای مختلف و ۸.۵ میلیون تن اکسیدهای نیتروژن توسط خودروهای موتوری وارد هوا شدند. نیروگاهها ، کارخانههای شیمیایی و پالایشگاههای نفت نیز سهم بزرگی در همین مساله دارند و نیمی از انتشار هیدروکربنها و نیتروژن در کشور آمریکا مربوط به آنهاست.
● خطر مه دود
صدمات ریوی ناشی از هوای آلوده به ازن ، خطری است که هر ۳ نفر از ۵ نفر با آن روبرو هستند. اکثر مردم نمیدانند که مه دود به غیر از انسان به سایر موجودات زنده هم آسیب میرساند. مه دود ازنی مسئول صدمات زیاد به درختان کاج و نابودی محصولات کشاورزی در بسیاری از مناطق کشاورزی است.
● هوای آلوده چیست؟
هر مادهای که وارد هوا شود ، خواص فیزیکی ، شیمیایی و زیستی آن را تغییر میدهد و به چنین هوای تغییر یافته هوای آلوده گویند.
● زبالههای موجود در هوا
هوای شهرها دارای یک ترکیب از گازهای آلوده کننده می باشد .گازهای کشنده ناشی از کارخانجات با دوده ، اکسید نیتروژن ،مونوکسید کربن و سرب اگزوز ماشینها ترکیب می شود.
● عوامل آلوده کننده هوا
▪ عوامل طبیعی :
فوران های شدید آتشفشان , وزش توفان , بادهای شدید و گازها و ذراتی را وارد میکنند و سبب آلایش آن میشوند.
▪ فعالیت انسان :
کارخانجات صنعتی ، کشاورزی ، شهرسازی ، وسایل گرمازا ، نیروگاهها ، وسایل نقلیه و ... از عوامل آلوده کننده هوا هستند.
● مواد آلوده کننده هوا
▪ مونوکسید کربن :
گاز سمی مونوکسید کربن بطور عمده مربوط به خودروهایی است که مصرف سوخت آنها بنزین میباشد. این خودروها مقدار زیادی گاز CO را از طریق لوله اگزوز وارد هوا میکنند.
▪ دی اکسید گوگرد :
عمدتا مربوط به نفت کوره (نفت سیاه) است که در بعضی صنایع و تاسیسات حرارت مرکزی و تولید نیرو مورد استفاده قرار میگیرد.
▪ دی اکسید گوگرد
ـ اکسیدهای نیتروژن دار:
بطور عمده مربوط به نفت کوره ، گازوئیل و مقدار کمتری مربوط به مصرف بنزین و نفت سفید است.
ـ هیدروکربنهای سوخته نشده :
عمدتا مربوط به خودروهایی است که بنزین مصرف میکنند. نفت کوره و گازوئیل در این مورد سهم کمتری دارند.
ـ ذرات ریز معلق :
به طور عمده از سوختن نفت کوره حاصل میشود.
ـ برمید سرب :
در نتیجه مصرف بنزین در موتور اتومبیلها حاصل میشود.
ـ سایر ترکیبات سربی :
بنزین خودروها اغلب دارای مادهای به نام تترا اتیل سرب است، که به منظور روان کردن کار سوپاپها و بهسوزی بنزین به آن اضافه میشود. این ماده هنگام سوختن بنزین باعث پراکنده شدن ذرههای جامد و معلق ترکیبات سرب در هوا میشود که هم سمیاند و هم به صورت رسوبهای جامد وارد دستگاه تنفسی میشوند.
● فلوئورید سرب
در جایی دور ، بالای سر ما ، لایه نامرئی و ظریفی از ازن وجود دارد که ما از تشعشعات خطرناک ماورای بنفش خورشیدی محافظت میکنند. لایه ازن قرنهاست که آنجا بوده است. ولی اکنون انسان این سپر محافظ را از بین میبرد. کلرو فلوئورو کربنها (CFCS) ، هالونها (halons) ) و سایر مواد شیمیایی مصنوعی ، در ۱۰ تا ۵۰ کیلومتری بالای سر ما شناورند. آنها تجزیه شده و ملکولهایی آزاد میکنند که ازن را از بین میبرد.
● کلروفلوئوروکربن
▪ CFC ها چه چیزهایی هستند؟
CFC ها موادی هستند که صدها مصرف گوناگون دارند. زیرا آنها تقریبا غیر سمی و مقاوم در برابر شعله بوده و به راحتی تجزیه نمیشوند. به خاطر چنین پایداری ، آنها تا ۱۵۰ سال باقی خواهند ماند. گازهای CFC به آرامی تا ارتفاعات ۴۰ کیلومتری صعود کرده و در آنجا تحت نیروی عظیم تشعشعات ماورای بنفش خورشید شکسته شده و عنصر شیمیایی کلر را آزاد میکنند. بعد از آزادی هر اتم کلر قبل از برگشت به زمین که سالها طول میکشد، حدود صد هزار مولکول ازن را از بین میبرد. سه و شاید پنج درصد لایه ازن در سطح جهان تاکنون توسط گازهای CFC تخریب شده است.
با تخریب ازن در لایههای بالای اتمسفر ، کره زمین اشعه ماورای بنفش دریافت میکند که موجب بروز سرطان پوست ، بیماری آب مروارید چشم و تضعیف سیستم دفاعی بدن میشود. با نفوذ بیشتر اشعه ماورای بنفش از لایههای اتمسفر ، اثرات آن روی سلامتی بدتر شده ، بهره دهی محصولات کشاورزی و جمعیت ماهیها کاهش خواهد یافت و آسایش هر فرد روی این سیاره تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
اثرات زیست محیطی مقادیر عظیمی از مواد زاید خطرناک که هر ساله تولید میشود، موجب نگرانی بیش از پیش شده است. در سال ۱۹۸۳ ، ۲۶۶ میلیون تن مواد زاید خطرناک تولید شده است.
کشورهای پیشرفته بیش از هفتاد هزار ماده شیمیایی مختلف تولید میکنند که بیشتر آنها بطور کامل از نظر ایمنی آزمایش نشدهاند. استفاده نامحتاطانه از این مواد ، مواد غذایی و آب و هوای ما را آلوده کرده و اکوسیستمهایی را که ما به آنها متکی هستیم، شدیدا تهدید میکند.
● اکوسیستم
مواد شیمیایی به بخش جدا نشدنی از زندگی روزانه ما تبدیل گشتهاند. ما از وسایل رفاهی مانند پلاستیکها ، پودرهای رختشویی و آروزولها که از مواد شیمیایی ساخته شدهاند، استفاده میکنیم. ولی اغلب از هزینه پنهانی که ناشی از آنهاست بیخبریم. نهایتا آنها از طریق محلهای دفن زباله ، زهکشیها و فاضلابها به آب و یا زمین راه پیدا میکنند.
مصرف کنندگان به ندرت محصولات پلاستیکی که روزانه ساخته میشود و بسته بندی که در آن خرید میکنند، را به مساله آلودگی سمی ربط میدهند. باید دانست که اکثر مواد شیمیایی که در تولید و ساخت پلاستیکها مورد استفاده قرار میگیرند، بسیارند. برحسب درجه بندی EPA ۲۰ ماده شیمیایی که تهیه آنها موجب تولید بیشترین مقدار کل مواد زاید خطرناک میشود، پنج ماده شیمیایی از شش مورد اولی ، موادی هستند که بطور مستمر از صنایع پلاستیک سازی مورد استفاده قرار میگیرند.
● آلودگی هوا و باران اسیدی
▪ باران اسیدی چیست ؟
یکی از آثار و نتایج آلودگی هوا باران اسیدی است. در دو دهه اخیر و در برخی نواحی صنعتی و بر اثر فعالیتهای کارخانهها میزان دی اکسید گوگرد و دی اکسید ازت در هوا افزایش یافته است. این دو ماده در اتمسفر با اکسیژن و بخار آب واکنش شیمیایی ایجاد می کند و به صورت اسید نیتریک و اسید سولفوریک در میآید. این ذرات اسیدی مسافت های طولانی را بوسیله باد طی میکنند و به صورت باران اسیدی بر سطح زمین فرو میریزند. چنین بارشهایی ممکن است به صورت برف یا باران یا مه نیز در بیاید.
▪ فرایند تشکیل باران اسیدی
ـ باران اسیدی باعث از بین رفتن بناها و آثار تاریخی بخصوص در ساختمانهایی که از سنگ مرمر یا آهک ساخته شده باشند ، می شود.
ـ باران اسیدی میزان حاصلخیزی خاک را کاهش میدهد و حتی ممکن است مواد سمی را وارد خاکها کند .
ـ باران اسیدی موجب نابودی درختان ، کاهش مقاومت آنها بخصوص در برابر سرما میشود.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست