آلمان و آمریکا آغاز مناسباتی نوین

آنگلا مرکل, صدر اعظم آلمان در پایان دیدار خود از آمریکا, سفر خود به این کشور را مثبت و موفق ارزیابی کرد

در سال های اخیر و پس از مخالفت دولت پیشین آلمان با تهاجم نظامی آمریکا به عراق، مناسبات دو کشور به تیرگی گراییده بود، از همین رو سفر مرکل به آمریکا آغازگر فصل نوینی در روابط دو کشور محسوب شده و اهمیت ویژه ای می یابد. رادیو صدای آلمان در مورد دیدار مرکل از آمریکا می گوید: سال های اخیر با خود رخدادهایی نوین به همراه آوردند؛ رخدادهایی که صف آرایی های بین المللی را تغییر دادند. جنگ سرد میان بلوک شرق و غرب پایان گرفت و آمریکا یگانه ابرقدرت جهان شد. موج تغییرات بین المللی، مناسبات کشور مطرح اروپا، یعنی آلمان با این یگانه ابرقدرت را دستخوش تغییر و تحول کرد. پایان جنگ سرد، سیاست های راهبردی کشورها را تغییر داد و دو کشور آمریکا و آلمان در عرصه های سیاسی، اقتصادی و ژئواستراتژیک به یکدیگر نزدیکتر شدند تا اینکه حملات یازدهم سپتامبر سال ۲۰۰۱ و حمله آمریکا به عراق دو کشور را وارد فصل دیگری از مناسبات کرد. تهاجم آمریکا به عراق با مخالفت دولت آن زمان آلمان به رهبری «گرهارد شرودر»، صدر اعظم پیشین روبرو شد و مناسبات به تیرگی گرایید. از این رو سفر آنگلا مرکل، صدر اعظم کنونی آلمان به آمریکا جایگاه ویژه ای یافته است. انتظارها از این دیدار بسیار است، غافل از آنکه حتی اگر هم رئیس جدید دولت آلمان بخواهد، نمی تواند کدورت های پیشین را یک شبه از روابط دو کشور بزداید.

با این حال، مرکل برگ برنده ای در دست داشت، اینکه به عنوان رئیس حزب دموکرات مسیحی آلمان وارد آمریکا شده بود، حزبی که با تهاجم آمریکا به عراق مخالفت های آتشین نکرد و در مبارزات انتخاباتی خود بهبود مناسبات با آمریکا را در رئوس برنامه خود قرار داد. همین موضوع مرکل را قادر کرد تا به عنوان نماینده آلمان نوین وارد آمریکا شود و از متحد قدرتمندش یعنی آمریکا انتقاد کند بی آنکه هراس داشته باشد که انتقادهایش مناسبات دوستانه دو کشور را خدشه دار کند.

اما «جورج بوش» نیز دیگر بوش زمان صدارت اعظمی شرودر نیست. مرکل با مردی مواجه شد که دیرزمانی است انتقادهای مختلف مرزهایی را در قلمرو قدرت و تکبرش کشیده، یک روز ضرورت وجود بازداشتگاه آمریکایی گوانتانامو در کوبا به زیر سؤال می رود و دیگر روز، از سیاست های زیست محیطی دولتش در جهان انتقاد می شود. همین تسلسل انتقادها باعث شد که بوش موضعی ضعیف تر داشته باشد و با امید به یافتن متحدی قدرتمند به گرمی از مرکل استقبال کند. آمریکا، آلمان را مهم ترین کشور اتحادیه اروپا می داند و همسویی این کشور با خود را در قبال مسائل حیاتی جهان مهم تلقی می کند؛ چنانکه همسویی مرکل با بوش در قبال ایران مهم تلقی شده است. از سویی، آمریکا برای آلمان ارزشی خاص دارد. اهمیت اقتصادی و نظامی آمریکا برای آلمان چنان است که می توان اختلاف نظر بر سر مسائلی مانند بازداشتگاه گوانتانامو و یا زندان های مخفی سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) در اروپا را آنقدر بزرگ نکرد که بتواند بر روابط دو کشور خدشه ای وارد آورد. از جانب دیگر، آمریکا نیز به آلمان نیاز دارد. در جنگ با تروریسم، در گسترش صلح در خاور میانه، در افغانستان، در تقویت موضع خود در قبال تجارت آزاد جهانی، آلمان می تواند متحدی ارزشمند برای آمریکا باشد.

در هر حال، دیدار مرکل با بوش فرصتی بدست داد تا در فضایی خوش بینانه در مورد همه این مباحث صحبت شود، دولت جدید آلمان می خواهد راهی جدید را با آمریکا طی کند؛ راهی که اروپا و آمریکا را به اهداف مشترک شان خواهد رساند. آلمان و آمریکا هنوز در آغاز این راهند، راهی که مرکل با سفرش به آمریکا تنها نخستین گام آن را پیمود.

منبع : رادیو صدای آلمان