تور خداحافظی کابوی آمریکایی

از دوشنبه هفته پیش, بوش رئیس جمهور آمریکا, سفر دوره ای خود را به اروپا آغاز کرد استفان هادلی, مشاور امنیت ملی آمریکا, پیشتر گفته بود که برنامه هسته ای ایران یکی از موضوعات مهم گفتگوی بوش با رهبران اروپاست و در این نشست ها آمریکا از کشورهای اروپایی خواهد خواست که فشار علیه برنامه های اتمی ایران را افزایش دهند

از دوشنبه هفته پیش، بوش رئیس جمهور آمریکا، سفر دوره ای خود را به اروپا آغاز کرد. استفان هادلی، مشاور امنیت ملی آمریکا، پیشتر گفته بود که برنامه هسته ای ایران یکی از موضوعات مهم گفتگوی بوش با رهبران اروپاست و در این نشست ها آمریکا از کشورهای اروپایی خواهد خواست که فشار علیه برنامه های اتمی ایران را افزایش دهند.

در حالی که ایران بر حق مسلم و مشروع خود برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای تاکید داشته و به برنامه های اتمی خود شتاب بخشیده است، بوش در آخرین سفر خود به اروپا، کشورهای اروپایی را برای اعمال تحریمهای مالی سخت تر علیه ایران تحت فشار قرار داده و از آنها خواسته است تا زمینه اجرای قطعنامه اخیر شورای امنیت را هموار نمایند.

در سفر بوش به اروپا، موضوع اقدام بر ضد بانک ملی و کاهش بیشتر اعتبارات صادراتی مربوط به ایران و بحث مبادلات مالی سازمانهای اقتصادی با ایران مطرح شده است و آمریکا سعی دارد که شرکت های فعال در حوزه انرژی را از هرگونه معامله با ایران بازدارد.

در عین حال، اگرچه کشورهایی مثل انگلیس و فرانسه در این زمینه از آمریکا حرف شنوی دارند، ولی اولویت بیشتر اعضای اتحادیه اروپا موضوع امنیت انرژی برای این کشورهاست. بسیاری از کشورهای اروپایی از وابستگی خود به گاز روسیه احساس خطر می کنند و معتقدند که ذخیره گاز ایران بسیار اهمیت دارد و به همین دلیل به مراودات و معاملات در زمینه انرژی تمایل بیشتری نشان می دهند. گزارش روزهای پایانی این سفر نشان می دهد که اروپا آهسته تر از آنچه آمریکا امیدوار بود، در زمینه اعمال تحریمهای جدید براساس قطعنامه اخیر شورای امنیت شامل تحریم بانک ملی، حرکت کرده است.

کارشناسان معتقدند این سفر ناموفق ترین سفر بوش از زمان به قدرت رسیدنش در آمریکا، خواهد بود. روزنامه «فیگارو»چاپ فرانسه در این زمینه می نویسد: «احساسات نسبت به رئیس جمهوری که دیگر در حال ترک پست خود است، بیشتر بر مبنای بی تفاوتی است. سیاستمداران برجسته اروپایی بیشتر در انتظار دیدار با جانشین آتی بوش هستند تا خود او».

در کاخ سفید نیز انتظار زیادی از این سفر وجود ندارد. مشاور امنیتی بوش درباره نتایج این سفر اظهار می کند: «به اعتقاد من در این سفر خبرهای تازه و هیجان برانگیزی را تجربه نخواهیم کرد.» غالب کارشناسان اروپایی هم در این زمینه معتقدند؛ نشست اتحادیه اروپا و آمریکا فقط در این زمان برگزار شده است تا در تقویمها ثبت شود! البته در زمینه هایی چون محیط زیست می تواند همکاریهایی بین اروپا و آمریکا وجود داشته باشد، اما، حتی دراین باره نیز همه به دوران پس از بوش چشم دوخته اند.

جالب است در حالی که بوش مشغول سفر در اروپاست، در کنگره آمریکا بار دیگر مساله استیضاح وی مطرح شده است. مبتکر این لایحه، دنیس کوسیسنیچ، نماینده حزب دموکرات و نامزد سابق پست ریاست جمهوری آمریکا است. به عقیده وی، رئیس جمهوری آمریکا می بایست بخاطر اشتباهاتی که طی ۸ سال گذشته مرتکب شده، استیضاح شود. بطور طبیعی از مذاکرات رئیس جمهوری که روزهای پایانی قدرت خود را سپری می کند و در حالی که مشغول لابی با طرفهای اروپایی است، لایحه استیضاحش برای چندمین بار در کنگره مطرح می شود، نباید انتظار موثری داشت.

یکی دیگر از اهداف این سفر و از جمله مهمترین محورهای مذاکرات بوش در اروپا، مساله صلح خاورمیانه است. بوش بارها وعده داده که تا پیش از پایان دوره ریاست جمهوری خود صلح را در خاورمیانه برقرار کرده و در واقع برای تثبیت بزرگترین متحد خود یعنی اسراییل غاصب قدم بردارد. این در حالی است که نوار غزه و مردم بی گناه فلسطین در تحریم اولین نیازهای زندگی خود به سر برده و مثل نقاط دیگر فلسطین آماج حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی می باشند. زمان باقی مانده از ریاست بوش بسیار سریعتر از آنچه وی انتظارش را دارد در حال سپری شدن است و به نظر نمی رسد در چندماه باقی مانده از قدرتش، قادر به اجرای طرح دو کشور مستقل فلسطین و اسراییل (غاصب) باشد.

هدف دیگر بوش از این سفر، تحکیم روابط آمریکا با کشورهای مهم اروپایی است. رسیدن به این هدف نیز اندکی مشکل به نظر می آید چرا که پس از حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳، روابط این کشور با اتحادیه اروپا دچار سردی شد.

روزنامه آلمانی «اشپیگل» با تاکید بر اینکه سعی دارند دیدار ۶ روزه بوش از اروپا را یک خداحافظی هماهنگ و بی دغدغه به دنیا معرفی کنند، می نویسد: «موضوع اصلی در این سفر وصیت نامه بوش است. وی می خواهد در این سفر سخنان دوستانه ای از اروپایی ها بشنود و به این ترتیب نشان می دهد که در گزارشها درباره اختلافات بین آمریکا و اروپا اغراق شده است.» این در حالی است که اکثر اروپایی ها به گونه دیگری به این موضوع می نگرند. براساس همه پرسی موسسه گرایشهای کشورهای حاشیه اقیانوس اطلس ]TRANS ATLANTIK TRENDS[، هشتاد درصد اروپایی ها سیاستهای بین المللی بوش را رد می کنند.

در مرکز سیاست های کابویی بوش، استراتژی نظامی قرار داشت و از این نظر، یک جنگ بازدارنده بهتر از هر سیاست بازدارنده ای تلقی شده است. اروپا با چنین سیاستی نابود شد چرا که از نظر آمریکا در سیاست هایش هیچ موردی برای سؤال کردن وجود نداشت و هر کس که خود را به این جریان متصل می کرد، متحد وی محسوب می شد. کاخ سفید در دوره ریاست بوش، با بی توجهی به اروپا، هرگز مراعات و ملاحظه این اتحادیه را نکرد و آن را مورد مشورت قرار نداد. بوش معتقد بود اگر با ما نیستید علیه ما هستید!

بوش که مثل همیشه دنبال کسب اجماع علیه برنامه های هسته ای ایران است در آخرین نشست آمریکا و اروپا در دوران ریاست جمهوری خود در اسلوونی با نادیده گرفتن این واقعیت تلخ که کشورش اولین جنایت تاریخ بشر در استفاده از بمب اتمی را به نام خود ثبت کرده و رژیم صهیونیستی، صاحب صدها کلاهک هسته ای در جهان است، با اشاره به اینکه به برنامه غنی سازی ایران نمی توان اعتماد کرد، هشدار می دهد؛ «اگر ایران به سلاح هسته ای دست یابد، آنگاه جهان آزاد از خود خواهد پرسید که چرا ما در آن زمان کاری انجام ندادیم؟»!!

این اظهارات و اتهامات واهی در حالی صورت می پذیرد که گزارش اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکید می کند برنامه هسته ای ایران صلح آمیز بوده و هیچگونه انحرافی به سوی تسلیحاتی شدن ندارد.این گزارش پس از ۳۰۰۰ نفر روز بازرسی گسترده منتشر شده است.

ایران به موجب قوانین بین المللی حق غنی سازی اورانیم برای مصارف غیرنظامی را داراست و به رغم فشارهای غرب و در رأس آن آمریکا برای توقف غنی سازی، اعلام کرده که تحت هیچ شرایطی از حقوق مسلم هسته ای خود دست نخواهد کشید.

بدون تردید، افزایش فشارهای آمریکا بر متحدان غربی خود به منظور همراه شدن با سیاست های خصمانه واشنگتن علیه تهران و تهدیدهای مقامات رژیم صهیونیستی، نشانه آن است که تحریمهای گذشته علیه جمهوری اسلامی ایران، ذره ای خلل در عزم راسخ مردم و مسئولان کشور در دستیابی به فناوری هسته ای وارد نکرده چرا که گوش ملت غیور ما از این حرفها پر است.

بوش میراث سخت و پردردسری را برای جانشین خود به جا خواهد گذاشت. اعتبار آمریکا در دنیا به شدت کاهش پیدا کرده است و کسی که کلید کاخ سفید به وی سپرده خواهد شد باید سخت تلاش کند تا اعتبار و اعتمادی را که با سیاست های کابویی بوش برباد رفته، مجدداً به آمریکا بازگرداند.

سفر بوش به اروپا بیش از آنکه بتواند اهداف از پیش ترسیم شده خود را محقق سازد، تور خداحافظی کابوی آمریکایی خواهد بود.

حمید امیدی