تأملی در فراز اول دعای افتتاح

ابتدای ثنای خداوند, الحمد است چرا که واژه الحمدا حاوی همه عناصر عظمت و نعمت خداوند می باشد از این رو وقتی که عظمت و نعمت الهی را حمد می کنیم, در حقیقت به صورتی همه جانبه خداوند را مورد حمد و ستایش قرار داده ایم از این رو آغاز کار با حمد و سپاس خداوندی, برای این است که در جان خویش همیشه به یاد داشته باشیم, جز از طریق حمد الهی, حمد و ستایش برای کس دیگری نیست

اَللّهُمَّ اِنّی اَفْتَتِحُ الثَّنآءَ بِحَمْدِکَ وَاَنْتَ مُسَدِّدٌ لِلصَّوابِ بِمَّنِکَ وَاَیْقَنْتُ اَنَّکَ اَنْتَ؛ خدایا من ستایش را بوسیله حمد تو می‌گشایم و تویی که به نعمت بخشی خود بندگان را به درستی واداری و یقین دارم که براستی تو اَرْحَمُ الرّاحِمینَ فی مَوْضِعِ الْعَفْوِ وَالرَّحْمَهِ ....مهربانترین مهربانانی اما در جای گذشت و مهربانی ... یکی از دعاهایی که در شب‌های ماه مبارک رمضان به خواندن آن سفارش شده ایم دعای وزین افتتاح است که شامل معارف والای اخلاقی و اعتقادی می‌باشد، ما هم به فراخور این شب‌های نورانی شرح قسمت‌های این دعای نورانی را تقدیم شما عزیزان می‌کنیم باشد که بهره بیشتری از زمزمه آن ببریم ...«اَللّهُمَّ اِنّی اَفْتَتِحُ الثَّنآءَ بِحَمْدِکَ وَاَنْتَ مُسَدِّدٌ لِلصَّوابِ بِمَّنِکَ وَاَیْقَنْتُ اَنَّکَ اَنْتَ»انسان با مطالعه این مقطع از دعا این فکر به سراغش می‌آید که باید همه گفتارها و رفتارهای خود را با حمد و ثنای خداوند آغاز نماید.

ابتدای ثنای خداوند، الحمد... است. چرا که واژه الحمدا... حاوی همه عناصر عظمت و نعمت خداوند می‌باشد. از این رو وقتی که عظمت و نعمت الهی را حمد می‌کنیم، در حقیقت به صورتی همه جانبه خداوند را مورد حمد و ستایش قرار داده ایم. از این رو آغاز کار با حمد و سپاس خداوندی، برای این است که در جان خویش همیشه به یاد داشته باشیم، جز از طریق حمد الهی، حمد و ستایش برای کس دیگری نیست. حتی ما مردم دیگر را نیز از جهت چیزهایی که خداوند به ایشان عنایت کرده و آنان را هدایت کرده یا به ایشان روزی داده است، مورد حمد و ستایش قرار می‌دهیم.

● خداوند تصحیح کننده است

وأنت مسدد للصواب بمنک.خدایا! می‌خواهم حرف بزنم و شاید در سخنم لغزشی افتد. از این رو می‌خواهم سخنم را با این درخواست آغاز نمایم که از من حمایت نمایی و کمکم نمایی که جز درست نگویم و جز راست بر زبان جاری نسازم.خدایا! کلماتم را طوری قرار بده که در اعماق خود بیانگر حق و صداقت و درستی باشد. زیرا من با تو سخن می‌گویم و طبیعی نیست در حالی که به سوی تو روی آورده ام، در سخنم اشتباه باشد. حال آن که تصحیح کننده تو هستی. پس مرا در راه درست کمک نما. بنابراین هرگاه اندیشه ام خواست منحرف شود تو درستش نما و هرگاه کلامم خواست دچار لغزش شود، تو ای خدا در راه درست تثبیتش نما.

● خداوند رحیم است

وأیقنت انک ارحم الراحمین فی موضع العفو والرحمة.خدایا وقتی که من تو را می‌خوانم و با تو سخن می‌گویم، با صفات تو که با زندگی من در ارتباط هستند، سرشار از یقین و اطمینان و آرامش و اعتقاد هستم. زیرا از نظر عفو و رحمت، هیچ کس به مانند تو نیست. تو به کسی که شایسته رحمت است، رحمت می‌ورزی و هنگامی‌که مصلحت در رحمت باشی، رحمت می‌نمایی. تو از جایگاه رحمت خود به کسی که سزاوار عفو است یا مصلحت و حکمت در بخشیدن او باشد، در می‌گذری. اما تو ای خدا، ممکن است، رحمت نورزی. زیرا تو همان حکیمی‌هستی که هر چیزی را سر جای خود قرار می‌دهد.

● خداوند شدید العقاب است

وأشد المعاقبین فی موضع النکال والنقمة .و وقتی که مجازات می‌نمایی و عذاب می‌کنی، این کار تو از جایگاه انفعال نیست. زیرا ای خدا تو از صفات مخلوقین والاتری و برای عقده گشایی مردم را عذاب نمی‌نمایی. خدایا تو از این کار بسیار بالاتری. زیرا تو مصالح بندگان خود را می‌دانی و کسی را که شایسته عذاب است و حکمت در مجازات او می‌باشد، مجازات می‌نمایی. زیرا تو همان حکیمی‌هستی که هر چیزی را سر جای خود قرار می‌دهد.

● خداوند جبار است

وأعظم المتجبرین فی موضع الکبریاء والعظمة.خدایا تو جبار و متکبر هستی و همه جباران و متکبران دیگر چنین حقی ندارند. زیرا آنان همان ذلیلان و حقیرهایی هستند که فقط دارای بخشی از عناصر عظمت شده‌اند و تو این عناصر عظمت را به ایشان داده ای. خدایا اگر تو تکبر می‌ورزی به خاطر این است که بزرگی در ذات تو وجود دارد. زیرا تو بزرگی. اگر جبار هستی به خاطر این است که جبروت از آن تو است و تو مسلط بر همه چیز می‌باشی.از این رو تکبر صفت ناشایستی برای مخلوق است ولی برای خالق مدح به شمار می‌آید.

جبار بودن برای مخلوق لعنت است و برای خالق تکریم. زیرا تنها خداوند است که مالک جبروت می‌باشد و کبریا از آنِ اوست و جبروت و کبریا برای غیر او نیست. از این رو بزرگترین جبار در جایگاه جبروت و بزرگترین متکبران در جایگاه کبریا می‌باشد. ای پروردگار من تنها تو هستی که از جایگاه کبریا و عظمت که راز ذات تو و عظمت تو می‌باشد، جبار هستی و تکبر می‌ورزی.اللهم أذنت لی فی دعائک ومسألتک .وقتی انسان می‌خواهد با خداوند صحبت نماید، از او اجازه می‌طلبد و خداوند چنین اجازه‌ای به او می‌دهد: « خدایا! تو به من اجازه دعا و خواستن داده ای. من از آن روی تو را می‌خوانم که تو به من اجازه داده‌ای تو را بخوانم.» (بقره/۱۸۶)

● فاسمع یا سمیع مدحتی

خدایا! من تو را می‌خوانم در حالی که ممکن است شیطان حضور داشته باشد و دعای مرا از تو باز دارد. زیرا این امکان وجود دارد که دعای من آمیخته با بسیاری از ترسها و اندیشه‌ها و دغدغه‌ها باشد. از این رو خواسته من این است که بین من و تو هیچ مانعی نباشد تا این که دعای من از قلبم بیرون شود و به تو برسد.تو از عرشی که بالای زمین هفتگانه است می‌شنوی. تو وسوسه‌های سینه‌ها را می‌شنوی و ناتوان از شنیدن صدا نیستی.

● و اجب یا رحیم دعوتی

خدایا در شرایطی تو را می‌خوانم که خواسته‌ها و نیازها و دردها و آرزوهای بسیار دارم. بنابراین به من جواب بده که خودت به من وعده داده‌ای و گفته ای: «بخوانید مرا تا اجابت کنم شما را » (غافر/۶۰).

● خداوند برطرف کننده لغزشهاست

و أقل یا غفور عثرتی.خدایا! راه من پر از چاله‌ها و موانع است. ممکن است که دچار لغزش شوم و در این چاله‌ها در افتم یا به خاطر موانع دچار لغزش گردم. خدایا از تو می‌خواهم که از لغزشهای من بکاهی و اگر سقوط کردم مرا از این لغزشها نجات دهی. این که در این حفره‌ها و چاله‌ها باقی نمانم و مرا نجات دهی. در این جا منظور از لغزش همان گناه و خطاست. یعنی خدایا گناهان و سیئات مرا ببخش.خدایا اگر تو را می‌خوانم به خاطر شرایطی است که در آن قرار دارم. من در آینده خود دغدغه‌هایی دارم که نیازمند آنم که در آنها برایم گشایش ایجاد نمایی. اندوه‌هایی دارم که باید آنها را از من برداری. مشکلاتی دارم که می‌خواهم آنها را حل نمایی. وقتی دارم تو را می‌خوانم به این نمی‌اندیشم که فقط به خاطر ایمانی که دارم، مرا مورد اجابت قرار دهی. من الان تو را برای حال و آینده می‌خوانم، در حالی که به گذشته چشم دوخته‌ام. این که چه رفتاری با من داشته ای.خداوند برطرف کننده اندوه هاست.