جهان اسرارآمیز شرق

ادیان هند، نویسنده: دكترفیاض قرایی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، بهاء:۳۸۰۰۰ ریال، ۵۵۶ صفحه
نویسنده در ضرورت و هدف تدوین كتاب به فقدان منبع موثقی برای تدریس در دانشگاه …

ادیان هند، نویسنده: دكترفیاض قرایی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، بهاء:۳۸۰۰۰ ریال، ۵۵۶ صفحه

نویسنده در ضرورت و هدف تدوین كتاب به فقدان منبع موثقی برای تدریس در دانشگاه ها اشاره می كند. از نظر وی پژوهش های ادیانی در ایران بسیار نوپا بوده و از این رو كتاب های موجود، اعم از ترجمه و تألیف، از نظر شكلی و محتوایی، فاقد سبك و ساختار علمی بوده و به هیچ وجه دارای ویژگی های لازم برای یك كتاب مبنایی آموزشی و تعلیمی نبودند و مطالعه این آثار، علی رغم وقت گیری، بازدهی لازم و مناسب را برای خوانندگان نداشت. این كتاب دارای پنج بخش ۱- كلیات ۲- هندوییزم ۳- بودیزم ۴- جاینیزم و ۵- سیكیزم است.

به زعم نویسنده، این اثر دارای ویژگی هایی است كه می تواند آن را از سایر آثار مشابه متمایز سازد. این ویژگی ها شامل سامانمندی متن، آوانگاری روشمند، وضوح مطالب و به روز بودن است.

در پایان هر فصل نیز علاوه بر منابع، سؤالات محوری بحث، برای تسهیل مطالعه كتاب، ارائه شده است.

بنا بر اقتضای مخاطبان این كتاب و بنا بر مبنا قرار دادن منابع معتبر انگلیسی در نقل و گزارش موضوعات ادیانی، در برخی از نقل قول های منقول از آثار ادیانی به زبان فارسی اندك دخل و تصرفی- به ضرورت- صورت گرفته است. در نقل مطالب متون مقدس، سعی نویسنده بر آن بوده تا حد امكان از منابع دست اول انگلیسی مانند كتاب پنجاه جلدی متون مقدس شرق ویراسته ماكس مولر و گاهی هم به ناگزیر از متون مقدس شبكه ای استفاده كند.

در بخش اول یعنی كلیات، نویسنده بر ضرورت مطالعه ادیان هند با توجه به اقبال جهانی به ادیان، آن را مورد مطالعه قرار داده و سپس ضرورت مطالعه ادیان هند از دیدگاه ایرانی را به بررسی می نشیند. در این بخش نویسنده با بررسی نژاد مشترك آریایی ایرانیان و هندیان، پیوند فكری و دینی میان مردم دو كشور را با سخنی از جواهر لعل نهرو، آغاز می كند. نهرو می گوید: زبان فارسی و بسیاری از آداب و رسوم ایرانی در طول صدها سال در هند نفوذ یافته و مخصوصاً در شمال هند تأثیر فراوان و عمیقی بخشیده است. ایران، فرانسه شرق بوده است و زبان و فرهنگ خود را میان همسایگانش رواج داده است. برای همه ما هندیان، این نفوذ ایرانی، میراثی مشترك و گرانبها است .

نویسنده سپس به تعامل فرهنگی ایران و هند در طول تاریخ پرداخته و معتقد است كتاب كلیله و دمنه، برگردان كتاب پنچه تنتره است كه در عصر ساسانیان، برزویه طبیب آن را از سنسكریت به پهلوی برگرداند. نویسنده حتی كتاب هزارویك شب را از تراوشات فكر هندی می داند. بنا بر نظر نویسنده، معماری هند تحت تاثیر فرهنگ ایرانی ـ اسلامی بوده كه از جمله آثار مهم آن می توان به بنای مشهور تاج محل اشاره كرد، كه به زعم ویل دورانت، شاهكار معماری جهان به شمار می رود.