راهنمای گذراندن اوقات فراغت در تابستان

آنقدر در روزهای نزدیک به تابستان حرف اوقات فراغت و شکل و شمایل گذراندن آنها شنیده می شود که انتخاب چنین سوژه ای برای تابستان, بیشتر شبیه به قدم گذاشتن در محدوده خطر است

آنقدر در روزهای نزدیک به تابستان حرف اوقات فراغت و شکل و شمایل گذراندن آنها شنیده می‌شود که انتخاب چنین سوژه‌ای برای تابستان، بیشتر شبیه به قدم گذاشتن در محدوده خطر است...

اما بیشتر اوقات تابستان‌های ما با برنامه‌های تکراری پر می‌شود و آنقدر دست دست و امروز و فردا می‌کنیم که این فرصت از دست می‌رود و چشم که باز می‌کنیم، نوبت خرید کیف و کتاب شده است. اما این بار به جای تمام این برنامه‌های تکراری، سعی کرده‌ایم نگاهی متفاوت به تابستان بیندازیم. به این امید که روزهای گرم پیش?رو، اتفاق تازه‌ای را رقم بزنند و خدا را چه دیدید، شاید مسیر زندگی نوجوان شما را تغییر دهد.

● محدوده مشخص قیمت

زمانی که کودک شما هنوز به مرحله نوجوانی نرسیده، طبیعی است درباره قیمت کلاس‌ها با او صحبت نکنید و اجازه دهید کلاسی را به دلخواه انتخاب کند، اما زمانی که او به سنین نوجوانی رسید، اتفاقا بد نیست تا درباره قیمت کلاس‌ها بداند. بهتر است پیش از آغاز کلاس‌ها با او درباره محدوده هزینه‌ای که برای این تابستان درنظر گرفته‌اید، صحبت کنید، حتی اگر هزینه‌ای که درنظر گرفته‌اید، به خیال خودتان ناچیز است. هرچند از آنجا که فرهنگسراها و خانه‌های فرهنگ کلاس‌هایی ۳۰ هزار تومانی نیز برگزار می‌کنند، بهتر است کمتر از ۳۰ تا ۵۰ هزار تومان در نظر نگیرید. دانستن قیمت کلاس‌ها، یکی از نخستین قدم‌هایی است که فرزند شما برای آشنایی با قیمت‌ها برمی‌دارد و حتی می‌توانید انتخاب کلاس را به عهده خودش بگذارید. ممکن است او کلاسی را انتخاب کند که شهریه‌اش اندکی از قیمت پیشنهادی شما بالاتر باشد ولی بگذارید انتخاب‌هایش را به شما خبر بدهد. در این‌صورت، هم متوجه می‌شوید که به چه چیز علاقه دارد و هم خدا را چه دیدید؛ شاید احساس کردید که می‌تواند تابستان سال آینده از این راه پول دربیاورد.

● درس بخوانیم یا نه؟

درس خواندن در تابستان خوب است اما نه به هر قیمتی. قرار نیست فرزندتان را مجبور کنید تمام درس‌هایش را دوره کند یا مثل زمان سال تحصیلی با درس‌هایش برخورد کنید. بهتر است یک یا دو درس که می‌دانید در آنها ضعیف است، درنظر بگیرید تا نگاهی به آنها بیندازد. مثلا هفته‌ای ۲ تا ۴ ساعت. اگر می‌خواهید در تابستان برایش کلاس‌های تقویتی درنظر بگیرید، بهتر است با اجبار نباشد و با مشورت خودش چنین کاری انجام دهید. این احتمال وجود دارد که کلاس‌های تقویتی تابستانی احساس ناخوشایندی به او بدهد و از تفاوتی که میان او و دوست‌هایش ایجاد می‌شود، ناراحت شود. اجبار در زمینه درس را بردارید و سعی کنید با صحبت کردن به او بگویید که چرا ترجیح می‌دهید کلاس تقویتی برود.

● تفریح فراموش نشود

تابستان فصل تفریح است و کلاس‌های زیاد باعث می‌شوند این فرصت خوب از میان برود. خوب که نگاه کنید، خودتان هم به عنوان آدم‌بزرگ پس از ۹ ماه درس خواندن، احتیاج به روزهایی بی‌برنامه دارید. با این تفاوت که برای کودکان و نوجوانان بهتر است این ساعت‌هایشان با برنامه‌هایی خوشایند پر شود. مثلا اگر فرزندتان به کتاب خواندن علاقه دارد، اجازه دهید که او ساعت‌هایی از روز را در تختخوابش به کتاب‌خواندن بگذراند و فکر نکنید که این ساعت‌ها در واقع تلف کردن وقت است. حتی بهتر است خرید کتاب را نیز در میان این تفریح‌ها جا دهید. با او همراه شوید و سعی کنید کتاب‌های انتخابی‌اش را به دقت زیرنظر بگیرید.

● خواب تا ظهر

در سنین نوجوانی، کم و بیش مشخص شده که فرزند شما اهل صبح است یا بعدازظهر. صبح‌ها خوش‌اخلاق‌تر است یا بعدازظهرها. از این شناخت استفاده کرده و برنامه کلاس‌هایش را بچینید. گاهی بهتر است به جای سخت‌گیری‌های معمول، اندکی فضای زندگی‌اش را باز بگذارید تا در جریان موقعیت قرار بگیرد. چه بسا پس از این تابستان خودش سراغ شما آمد و خواست تا برنامه‌هایی برای صبحگاه?اش بچینید و اجازه ندهید تا ظهر بخوابد.

● سلسله‌بندی در تابستان

تا زمانی که خودتان به فرزندتان آموزش ندهید تا اتفاق‌ها را با نظم پیگیری کند، متوجه این ماجرا نخواهد شد. پس بهتر است برنامه‌هایی بچینید تا این سلسله‌بندی‌ها دستش بیاید. مثلا به کتابخانه یا کتابفروشی بروید و کتاب‌های مهم یک نویسنده را بخرید یا به امانت بگیرید و سعی کنید با خواندن این کتاب‌ها در تابستان، به جمع‌بندی درباره این نویسنده برسید. راه دیگر، فیلم‌هاست. می‌توانید اسم فیلم‌های مهم یک کارگردان را یادداشت کنید و آنها را بخرید و برنامه منظم فیلم‌بینی در تابستان بچینید و سپس درباره این فیلم‌ها صحبت کنید. بهتر است فیلم‌ها را با توجه به تاریخ ساخت آنها ببینید و درباره تفکر کارگردان صحبت کنید.

● تحقیق کنید

با گسترش اینترنت در خانه‌ها، بیشتر نوجوان‌ها علاقه دارند ساعت‌های زیادی پای رایانه بنشینند. اگر می‌ترسید تمام تابستان آنها با چت کردن بگذرد یا مدام در شبکه‌های اجتماعی بچرخند و دستاوردی نداشته باشند، برایشان یک سوژه تحقیق درنظر بگیرید. مثلا از فرزندتان بخواهید تا دغدغه‌های دوستانش در شبکه‌های اجتماعی را دسته‌بندی کند و آنها را با یک روان‌شناس درمیان بگذارد. اگر به اتفاق‌های تاریخی علاقه نشان می‌دهد، سوژه‌ای به او معرفی کنید و بخواهید برای تحقیق در این زمینه به کتابخانه برود یا در اینترنت سوژه‌اش را پیگیری کند. مطمئن باشید این تحقیق‌ها در سال‌های دبیرستان یا دانشگاه به کمکش می‌آید.

● مسابقه نگذارید

«فلانی هزار تا کلاس میره اما تو چی؟» مقایسه فرزند نوجوان?تان با همسن و سال‌هایش یکی از بزرگ‌ترین اشتباه‌هایی است که می‌توانید مرتکب شوید. نوجوان شما اعتمادبه‌نفس لازم برای این جمله را ندارد که بگوید: «خب اون می‌تونه ۱۰ ساعت سر کلاس بشینه» و ته دلش مطمئن خواهد شد که چیزی کم دارد و شما به چشم یک انسان موفق به او نگاه نمی‌کنید. درحالی‌که اشتباه از شماست که بدون شناخت فرزندتان از او انتظار انجام کاری را دارید.

● انتخاب‌های غیرکلیشه‌ای

کلاس زبان، کلاس شنا، کلاس نقاشی، کلاس موسیقی. آیا در تابستان به جز این ۴ کلاس می‌توان به کلاس‌های آموزشی دیگر رفت؟ بله! مثلا کلاس ستاره‌شناسی یا کلاس داستان‌نویسی. از کلاس‌های غیرکلیشه‌ای استقبال کنید، مخصوصا اگر فرزند شما به این کلاس‌ها علاقه نشان می‌دهد. با خودتان فکر کنید که شاید این کلاس‌ها شناخت بیشتر و سریع‌تر او از خودش و علاقه‌مندی‌هایش را رقم بزند.

● شغل تابستانه

اگر فرزندتان به پول درآوردن علاقه دارد، به او کمک کنید. پول درآوردن نه توهین به شما و نه نشانه فقر شماست. بلکه نشان می‌دهد فرزندتان در سنین نوجوانی و در راستای قدم برداشتن به سمت استقلال به مهم‌ترین عنصر استقلال (یعنی درآمد) توجه مثبت دارد. پس به او کمک کنید و اگر خودتان نمی‌توانید برایش شغل تابستانه‌ای دست و پا کنید، از دوست و آشنا بخواهید در این کار کمکتان کنند. به این ترتیب هم در یک محیط آشنا سر کار رفته و هم فعالیت اجتماعی‌اش را آغاز کرد. در عین حال درآمدی نیز به دست آورده است.

● فقط تابستان نیست

آیا پس از پایان تابستان، دیگر خبری از کلاس‌های غیردرسی نیست و نوجوان باید سرش را در کتاب فرو کند؟ پاسخ به این سوال قطعا منفی است. کلاس‌های متفرقه می‌توانند در روزهای مدرسه هم ادامه پیدا کنند، فقط باید برنامه‌ریزی درستی داشت تا به درس نوجوان لطمه‌ای وارد نشود. پس اگر فرزندتان در روزهای پایانی کلاس‌های تابستانه به سراغ شما آمد و گفت: «کلاس مان در پاییز هم ادامه دارد» با ابروهای درهم و به سرعت به او پاسخ منفی ندهید.

گردآوری و ترجمه: نگار مفید