چگونه عاقبت بخیر شویم

آدم های قدیمی اگرکسی برای آن ها کار قابل ملاحظه ای انجام می داد از اعماق وجودشان دعا می کردند خدا عاقبتت را بخیر کند

آدم‌های قدیمی‌اگرکسی برای آن‌ها کار قابل ملاحظه‌ای انجام می‌داد از اعماق وجودشان دعا می‌کردند؛ خدا عاقبتت را بخیر کند. شاید خوب به مضمون دعا دقت نکرده باشیم. عاقبت بخیری یعنی چه؟ چه باید کرد تا عاقبت بخیر شد؟ و نتیجه عاقبت بخیری چیست؟ امام علی علیه السلام در خطبه ۶۹ نهج البلاغه می‌فرمایند: و اکظم الغیظ و تجاوز عنه المقدرة و احلم عند الغضب ...حضرت می‌فرماید ۴ نکته را رعایت کن تا تضمین کنم عاقبت بخیر شوی! حال مو شکافانه به کلام ایشان دقت می‌کنیم، به واژه‌ها، کلمات و عباراتی که زبان در بیانش الکن است.معنای کظم : درقدیم چون لیوان نبود با مشک آب می‌نوشیدند.

هنگام آب خوردن گلوی مشک را سفت می‌کردند که آب یکباره بیرون نریزد. به این گرفتن گلوی مشک عرب زبانان «کظم »می‌گویند. چرا امام این لفظ را انتخاب کرده اند؟ یعنی باید ما هم گلوی نفس خود را محکم بگیریم و خوب کنترل کنیم تا از دستمان خارج نشود و خرابی و خفگی ایجاد نکند. زیرا همان طور که رها شدن دهانه مشک، هدر دادن آب را به دنبال دارد (که آن آب مایه حیات است و از طرفی بسیار با ارزش)، رها شدن نفس نیز رفتارهای ناشایست به همراه می‌آورد. همان طور که بجاست جلوی نَفَس مان را بگیریم باید جلوی نفس مان را هم بگیریم. آزاد گذاشتن تمنیات نفسانی و برآوردن خواسته‌های آن همیشه لذت‌بخش نیست چرا که لذت آنی و مقطعی، مکافات و کیفرهای سخت دنیوی و اُخروی را به همراه دارد.و تجاوز عنه: حواست باشد زمانی که می‌توانی ببخشی انتقام مگیر. الان که در نهایت توانایی هستی از حد خودت تجاوز مکن و انتقام نگیر. زیرا لذتی که در عفو هست در انتقام نیست.

از مرتبه پایین و کوچک قضیه نگاه کنیم ؛ آیا زمانی که فرزند بر اساس کم تجربه بودن و یا نداشتن اطلاعات کافی دچار خبط و اشتباهی گردید و ما احساس کنیم او از کرده خود نادم است، چشم اغماض بر او نمی‌بندیم؟ باز یک مرحله بالاتر ، اگر او برای عذرخواهی بیاید و سر کج نموده و از کرده خودش پشیمان باشد ما در جواب چه خواهیم کرد؟ ویا .... در این صورت که قدرت عمل داریم و فرد خاطی منتظر عقوبت خود است یک لبخند رضایت و یا رفتاری که نشان دهنده رفع کدورت باشد اوضاع فی مابین را به کلی تغییر می‌دهد. پس، پرده تیره و آسمان غمبارافکارمان رو به باز شدن نموده و چشم‌ها را منتظر تلألو پرتو نور و روشنایی می‌کند. و احلم عند الغضب: حلم داشته باش زمانی که غضبی بر تو عارض شود. کس که دارای قوای عقلانی است باید خشم و غضب‌اش را کنترل کند. حضرت خطاب به کوته‌نظران می‌فرماید: مغزهایتان، به اندازه اطفال است.

کسی که دین داشته باشد اما عقل نداشته باشد خیری در دین او نیست.چرا خشم و غضب را حضرت نکوهش می‌کند؟ چون پای منیت به میان آمده و او خود را به دیگری ترجیح می‌دهد و حاضر نیست از موضع خود کوتاه بیاید.(این مذمت بار و مورد نکوهش است).و اصفح ...:تمام وجود خود را از کینه خالی کن.زمانی که در نهایت قدرتی آن زمان «و اصفح ». چرا حضرت می‌فرماید کینه نداشته باش؟ زیرا وجود کینه فضای دل را کدر و مخدوش می‌کند و باعث زنگار و غبار بر دل می‌شود. اگر این ۴ ویژگی و یا به عبارتی چهار دستور درست رعایت شود به شهادت خود حضرت عاقبت بخیری در انتظار فرد عامل می‌باشد.آیا دقت کرده اید که ۴ نیروی اصلی در وجودمان نهفته شده است؛ دو خیر و دو شر. این نیروها دائماً سعی می‌کنند که سایر نیروها را تحت تسلط خودشان درآورند و خداوند نیز جهت قوت بخشیدن به نیروها دو حجت در اختیار ما قرار داده .

حجت ظاهری وجود پیامبران و حجت باطنی که همان عقل است. اگر این حجت خدایی با دستورات پاک انبیا که آنان نیز نمایندگان و خلفای خدا بر روی زمین هستند همراه و قرین گردد در آن صورت هیچ حکم و عملی خارج از فرامین الهی انجام نمی‌پذیرد و هیچ حکمی‌نیست مگر حکم خدا.در مقابل نیز نیروی وهم و خیال در درونمان غوغا می‌کند که برگرفته از وسوسه‌های شیطانی است. به عبارتی این قوا، نماینده شیطان در وجود ماست. کسانی که تمام زندگی خود را در اختیار وهم و خیال قرار می‌دهند زندگی شان در معرض فنا و نابود‌ی است زیرا کار شیطان پاتک زدن است و نیروهای شیطانی انسان را از تعالی باز می‌دارد .اما قوه عقل که یک نیروی رحمانی است با خشم و غضب ، کینه و انتقام هم‌خوانی ندارد اما اگر برای خدا باشد و در راه خدا باشد خشم و غضب معنا پیدا می‌کند چرا که پیامبر به مشرکان سخت می‌گرفت و بر آنان غضب می‌نمود (مانند آیه آخر سوره فتح ). زدودن افعال بد (که دارای نتایج ناگواری نیز هستند) کار راحت و آسانی نیست ولی با تمرین و ممارست می‌توان ملکه وجودی خود نمود . پس کوشا باشیم تا طعم شیرین عاقبت بخیری را بچشیم.