شنبه, ۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 27 April, 2024
مجله ویستا

قلعه های معروف ایران


قلعه های معروف ایران

این قلعه دارای ۷ برجک و ۲ برج عام نشین, باغ و بوده است

● قلعه ناصری ایرانشهر

این قلعه دارای ۷ برجک و ۲ برج عام‌نشین، باغ‌و... بوده است. در مسجد، حمام، اصطبل، حوضخانه، شاه‌نشین و کلیه ابنیه داخل سالن درسال۱۳۵۹ توسط افراد ناآگاه، تخریب و همسطح شده است. تنها حمام قلعه در پائین‌تر از سطح زمین به صورت ویرانه‌ای باقی مانده است. حمام دارای تون، حوضخانه و چاه فاضلاب است. از هنرهای جالب معماری حمام کاربرد لوله‌های سفالی به اندازه ۶ اینچ است که به منظور تهویه هوای حمام و تخلیه فاضلاب کار گذاشته شده‌است. در حصارها و برج‌های باقی مانده، خشت خام و آجر ۳۰?۲۰ به کار رفته، طاق‌های آن به صورت ۲۰ سانتی‌متری و جناغی و از جنس ساروج بوده است که به وسیله یک رشته قنات وارد قلعه می‌شده. این قلعه تا سال۱۲۸۶ تحت تسلط قوای قاجار بوده، اما به علت ضعف حکومت مرکزی به دست حکام محلی می‌افتد.

● قلعه کوهک

▪ سراوان- بخش بم‏پشت - دهستان کوهک و اسفندک - روستای کوهک.

در کتاب باستان شناسی و تاریخ بلوچستان به نقل از امان ‏الله جهانبانی آمده است: ?این قلعه در روی سنگ مرتفعی واقع و از استحکام کافی برخوردار است که در سال ۱۲۹۰ ه.ش توسط وکیل ‏الملک دوم (مرتضی قلی‌خان ) حکمران کرمان و بلوچستان تصرف شده است. در این قلعه شخصی مدفون است که به باور مردم، صاحب کرامت است. در کنار این مقبره چاه آبی است که هفتاد ذرع عمق دارد و به گفته اهالی هر زمان که قلعه محاصره شود اهالی قلعه از آبی که با کرامت صاحب قبر از چاه می‏جوشیده و به اندازه پانزده ذرع می‏ایستد استفاده می‏کنند?.

پس از وکیل ‏الملک بار دیگر ابراهیم خان بمی این قلعه را تحت سلطه حکمران کرمان و بلوچستان در می‏آورد چون مدتی توسط انگلیسی‏ها در جریان حکمیت گلداسمیت از ایران جدا شده بود.

● قلعه قصر قند

▪ شهرستان نیکشهر - مرکز بخش قصرقند،

▪ قدمت:دوره اسلامی

این قلعه که مخروبه است با استفاده از سنگ، خشت و گل ساخته شده و بر روی یک تپه قرار دارد. در گذشته دور تا دور آن را زمینهای کشاورزی احاطه کرده بود. از ظاهر بنا برمی‏آید که قلعه دارای قسمت‏های مختلف برای حکام محلی منطقه بوده است.

در کتاب باستان‏شناسی و تاریخ بلوچستان به نقل از امان‏الله جهانبانی آمده است: ?خود قصرقند پایتخت همه مکران است قلعه محکمی دارد و روی تپه بلندی واقع است و محل نشیمن ضابط است?.

● قلعه سیب

▪ شهرستان سراوان - بخش سیب و سوران - روستای سیب

▪ قدمت: دوران اسلامی - قاجار

این بنا با استفاده از خشت خام ساخته شده و دارای حصاری از خشت خام به ارتفاع حدود ۶ متر است که دور تا دور بناهای قلعه را محصور کرده است. ارتفاع بلندترین نقطه حدود ۲۲ متر است و در سه گوشه دیوار قلعه ۳ برج برای امر دیده ‏بانی تعبیه شده است. از در ضلع جنوبی تا انتهای سمت جنوب شرقی پلکانی از خشت‌خام تعبیه شده که پس از طی ۱۰ پله خشتی به یک در چوبی دو لنگه با کنده ‏کاریهای برجسته در کادرهای مربع شکل به‌صورت قرینه روبرو می‏شویم. ورودی قلعه به‌وسیله راهی باریک و تونل مانند با یک شیب ملایم به سمت بالا و حیاط قلعه راه دارد. در وسط حیاط قلعه چاه آبی وجود دارد که دور تا دور آن سنگ‌کاری شده و در ضلع شرقی حیاط دو اتاق به اندازه‏ های مختلف و در ضلع جنوبی یک اتاق و در ضلع شمالی نیز یک اتاق با راهرو باریک به سمت مشرق ساخته شده است. محل سکونت صاحب قلعه در ضلع غربی بوده که محوطه‏ای نسبتاً بزرگ دارد. در قسمت مشرق قلعه فضایی به طول ۱۱ متر و عرض ۴ متر با پوشش مسطح ساخته شده که شاید برای زندان از آن استفاده می‏کرده‏اند. در ضلع غربی حیاط آثاری از یک تنور برای پخت نان مورد نیاز ساکنین قلعه مشاهده می‏شود. در اتاق جنوب شرقی برای صعود به محل دیده ‏بانی یک راه پله خشتی ساخته شده است. این اثر در سال ۱۳۷۰ تحت پوشش سازمان میراث فرهنگی قرار گرفته است.

● نارین قلعه

در گذشته دژهای کوچک تر را که در داخل حصارهای بزرگ تر ساخته می شدند نارین قلعه می‌نامیدند. نارین قلعه شایدمعنای دژ کوچک است. شاید نیز از رنگ و شکل خورشید گرفته شده باشد.

از باروی نارین قلعه میبد هنوز هم نشانه هایی باقی است. به تناسب بزرگی و کوچکی حصارها قلعه‌ها دارای چهار برج گرد یاچهارگوش، یا بیشتر که از دیوار قلعه‌ها بلندتر بودند و دید بهتری داشتند ساخته می‌شد. نارین قلعه نیز چهار برج گرد بلند دارد و آنچه امروز از آن باقی مانده قسمت مرکزی آن است و نشانه‌هایی از برج ها و باروها در روستای کوچک(کوشک) از آن باقی است. کوشک یا کوچک نزدیک ترین روستا به دژ بود و بیشتر آن را باغ‌ها و قنات ها و آسیاب در برگرفته بود. تا همین نزدیکی‌ها زیباترین بادگیرها و خانه ها و کوچه های سابات‌دار بسیار قدیمی در جهان را در این محله زیبا می‌توانستید شاهد باشید.



همچنین مشاهده کنید