پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

یادداشت اختصاصی پل بیتی برنده جایزه بوکر ۲۰۱۶ برای روزنامه گاردین


یادداشت اختصاصی پل بیتی برنده جایزه بوکر ۲۰۱۶ برای روزنامه گاردین

پل بیتی, برای رمان فروش کامل برندۀ جایزۀ من بوکر ۲۰۱۶ شد نویسندۀ پنجاه وچهارسالۀ اهل لوس انجلس, اولین رمان نویس آمریکایی است که برای هجویه ای تلخ و گزنده دربارۀ سیاست های نژادی آمریکا برندۀ جایزۀ من بوکر شده است

پل بیتی، برای رمان «فروش کامل» برندۀ جایزۀ من بوکر ۲۰۱۶ شد. نویسندۀ پنجاه وچهارسالۀ اهل لوس انجلس، اولین رمان نویس آمریکایی است که برای هجویه ای تلخ و گزنده دربارۀ سیاست های نژادی آمریکا برندۀ جایزۀ من بوکر شده است. از نظر داوران، رمان «فروش کاملْ» پل بیتی را در ردیف کسانی چون مارک تواین و جاناتان سویفت قرار می دهد. پل بیتی در این نوشتار رمزورازها و ماجراهایی را روایت می کند که الهام بخش او در نوشتن رمانش بوده اند.

سخت می شود گفت این کتاب از کجا آمد. از جهتی شاید این کتاب یک طلسم باشد: تلاشی برای بازآفرینی گرمای سحرآمیز بادهای شهر سانتا آنا، روزهای بی دغدغۀ موج سواری در ساحل سانتا مونیکا، لذت دنبال کردن باچ (سگ خانواده مان) در میان درخت های هلو و لیموی حیاط خلوت. لذت دویدن به سوی خانه، پس از تمام شدن مدرسه، برای نوشیدن پُنچ (نوشیدنی میوه) و تماشای «حقه بازهای کوچک» در تلویزیون با خانوادۀ چاکن. که بعد از آن، من و بقیۀ پسرها -جری، چارلی و بیلی- و گاهی هم رونالد کیتون سراغ چهرۀ مشهور محله مان ادی اسمیت می رفتیم تا به قولش عمل کند: قول داده بود، وقتی اجازۀ کارمان را گرفتیم، نقشی در فیلم های سینمایی برایمان دست و پا کند. (او بنیان گذار «انجمن بدلکارهای سیاه پوست» و یکی از دستیاران کلابر لنگ رقیب راکی در «راکی ۳» بود.)

و، برعکس، فروش کامل یک باطل السحر هم هست، تلاشی بیهوده برای دفع و التیامِ نفرین و تناقضات کسی که در جامعۀ عمدتاً سفیدپوستِ غرب لوس آنجلس، و به تبع آن کل آمریکا، در زمرۀ کارگران و رنگین پوستان است: همۀ فرارهایمان از دست پلیس، قلدرهای محل و سگ های ولگرد؛ بوی شیرین گرد فرشته (داروی توهم زای فن سیکلیدین)؛ کتک کاری ها؛ ترس؛ خودکشی های محل؛ قتل عام در رستوران زنجیره ای بابز بیگ بوی؛ و، علی رغم افزایش نرخ جنایت، ارزش خانۀ سه خوابۀ سادۀ مادرم در دورۀ رونق املاک سر به فلک کشید، چون بالاخره آنجا غرب لوس آنجلس است! ماجرای رالف نیدر، قهرمان من، که مردد بود باراک اوبامای منتخب قرار است عمو سام شود یا عمو تام۱؛ ماجرای دو وزیر سیاه پوست، کاندولیزا رایس و کالین پاول، پرچم داران جنگی که به وضوح بیهوده و ناعادلانه بود.

ولی درست که فکر می کنم، نزدیک ترین ماجرا به یک آفرینش واقعی همان مسیری است که هربار در مسیر خانه به لوس آنجلس باید پشت فرمان بنشینم. با ۱۶۰ کیلومتر مسیر رفت و برگشت، یک سفر شبانه است که معمولاً در ابتدایش راه شمال را به طرف خیابان رابرتسون و سپس بلوار سانست می روم، بعد به غرب به سمت اتوبان ساحلی. اهمیت این مسیر رانندگی را نمی توانم در کلمات بگنجانم. من لوس آنجلس مصنوعی کسالت بار را ترک می کنم، به قصد رسیدن به زیبایی باشکوه بورلی هیلز۲ و پالیسیدز۳، تفرجگاه های ساحلی مالیبو و زوما؛ و در میانۀ خاطرات کودکی ام تخیل می کنم که اگر شهر را ترک نکرده بودم چه جور آدمی می شدم.

هنوز هم امید دارم یک سیاه پوستِ ساحل نشین شوم، در جست وجوی گنج، که فلزیابش را روی ماسه های ساحل می گیرد بلکه سکه های طلا و جواهراتی را پیدا کند که جهان گردهای اسپانیایی از قرن هجدهم تا بیست ویکم به جا گذاشته اند. با آن خیابان مسطح، وقتی ترافیک سبک باشد، مثل هرجای کالیفرنیا کافی است به اتوبان برسید. و آنجا، پیش به سوی ستاره ها، یک دست روی فرمان، یک دست روی رادیو برای گرفتن موسیقی جاز ایستگاه KLON (که الآن اسمش KKJZ شده است)، اینجاست که این کتاب را «نوشتم». به تنها خاطرۀ خوبم از پدرم فکر می کنم: شش سالم بود، روی پایش نشستم تا «رانندۀ» فولکس اسپرتی شوم که در طول ساحل در دلِ باد جلو می رفت. در فکر اینم که اسم «خانه» گذاشتن روی شهری که نمی شناسمش یعنی چه، اینکه چه ساعت های بی شماری تحقیق کردم تا سر از این قصه درآورم، و البته از رمز و رازهای سیستم حمل ونقل لوس آنجلس، موج شکن ها، و البته معنای سیاه پوست بودن. اخیراً، در مصاحبه ای در بی بی سی، جورجِ شاعر۴ از من پرسید که آیا پان-افریکن۵ هستم؟ و این کتاب پاسخ من است که از حیرت شانه بالا می اندازم، چون حتی پان-پُل بیتی هم نیستم.

نویسنده: پُل بیتی

مترجم: محمد معماریان

اطلاعات کتاب شناختی:

بیتی، پل. فروش کامل. انتشارات فرار، استراوس اند ژیرو. ۲۰۱۵

Beatty, Paul. The Sellout: A Novel. Farrar, Straus and Giroux. 2015

پی نوشت ها:

[۱] هنگامی که آرای اولیۀ انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۰۸ اعلام شد و مشخص شد که باراک اوباما رأی غالب را به دست آورده است، نیدر در مصاحبه ای پرسید که آیا اوباما می خواهد عمو سام شود که قرار است از کل کشور دفاع کند، یا عمو تام که خدمت کار بنگاه های بزرگ و وال استریت است؟ واژۀ «عمو سام» از اوایل قرن نوزدهم به عنوان نماد حاکمیت ملی مطرح شده است. خاستگاه «عموم تام» به رمانی با نام کلبه عموم تام در سال ۱۸۵۱ برمی گردد و در اصل به سیاه پوستانی اشاره می کند که رفتار براندازانه علیه قدرت سفیدپوستان دارند یا با خودشیرینی تلاش می کنند محبوب سفیدپوستان شوند. این تعبیر نیدر، آن هم در شب انتخاب اولین رئیس جمهور سیاه پوست آمریکا، انتقادهای زیادی را هم برانگیخت.

[۲] Beverly Hills: شهری در حوالی لوس انجلس که اقامتگاه بسیاری از ستارگان هالیوود است.

[۳] Palisades: منطقه ای ساحلی در حوالی لوس انجلس.

[۴] George the Poet: نام هنریِ رپر و سخن پرداز بریتانیایی (متولد ۱۹۹۱) است که به مسائل اجتماعی و سیاسی نیز علاقه مند است.

[۵] Pan-Africanist: جنبشی جهانی که درصدد تحکیم پیوند میان همۀ آن هایی است که تبارشان به آفریقا بازمی گردد.

* این مطلب در تاریخ ۲۲ اکتبر ۲۰۱۶ با عنوان How to write a Man Booker novel: six shortlisted authors share their secrets در وبسایت گاردین منتشر شده است و مجله ترجمان در تاریخ ۵ آبان ۱۳۹۵ این مطلب را با عنوان معنای سیاه پوست بودن ترجمه و منتشر کرده است.



همچنین مشاهده کنید