دروغ پردازی قبل از مذاكره

با اینكه هنوز زمان دور بعدی مذاكرات ایران و آمریكا بر سر موضوع عراق و تحولات این كشور مشخص نشده, موضعگیریهای دو طرف در سطح تبلیغاتی و رسانه ای, خبر از نزدیك بودن آن می دهد

با اینكه هنوز زمان دور بعدی مذاكرات ایران و آمریكا بر سر موضوع عراق و تحولات این كشور مشخص نشده، موضعگیریهای دو طرف در سطح تبلیغاتی و رسانه ای، خبر از نزدیك بودن آن می دهد.

در حالی كه وزارت خارجه كشورمان «نجابت» به خرج می دهد و می گوید گروه كارشناسی ایرانی به جمع بندی خود درباره دور اول مذاكرات رسیده و آن را زمانی اعلام می كند كه آمریكاییها نظر خودشان را گفته باشند، طرف آمریكایی به همان شیوه خود را آماده مذاكرات می كند كه جز این هم از سیاستمداران آمریكایی انتظار نمی رود.

آمریكاییها می گویند فردی را بازداشت كرده اند كه عضو «حزب ا...» لبنان است، ولی در «عراق» به عده ای آموزش می داده تا به سربازان آمریكایی حمله كنند و ماهی ۳ میلیون دلار هم پول خرج می كرده است. همچنین، معلوم شده ایرانیها در حمله چند ماه قبل به مركز عملیاتی ارتش آمریكا در كربلا، نقش داشته اند.

داستان از این قرار است كه آخر دی ماه گذشته عده ای با لباس ارتش آمریكا و سلاحهای آمریكایی به مقر نیروهای آمریكایی در كربلا حمله كردند و ۵ سرباز را كشتند و سپس گریختند. آمریكاییها كه نمی توانند بگویند كار «خودی» ها بوده، در پی عامل خارجی برآمدند؛ و چون ضربه بسیار سختی خورده بودند، دنبال دشمن «قدری» هم گشتند و سرانجام پس از گذشت ۵ ماه، این داستان را سر هم كردند كه ایران و لبنان و حزب ا... و نیروهای مقتدا صدر دست اندركار بوده اند تا این ۵ سرباز كشته شوند.

آنان به ظاهر نمی دانند - یا خود را به نادانی زده اند - كه هم اینك حدود ۲۰۰ شركت امنیتی در عراق فعالند كه با ارتش آمریكا قرارداد بسته و مزدوری می كنند و لباس سربازان آمریكایی را می پوشند و خودرو و تانك و بالگردهای ارتش آمریكا را هم سوار می شوند، حتی به كاروان فلان وزیر عراقی هم حمله كرده اند و به القاعده نیز مهمات می رسانند!

قبل از آنكه دور قبلی مذاكرات هم بین ایران و آمریكا در عراق به راه بیفتد، آمریكاییها همه ارباب رسانه ها را در بغداد جمع كردند تا به آنها تصاویری را از چند خودروی نظامی آمریكایی نشان دهند كه سوراخ سوراخ شده بود و مدعی شدند تنها سلاحهای ساخت ایران است كه می تواند چنین سوراخهایی را در بدنه ماشین جنگی آمریكا ایجاد كند و تصاویر چند گلوله خمپاره را هم نشان دادند كه بر بدنه آنها عبارت «ساخت ایران» حك شده بود.

در آن زمان، هیچ كس ادعاهای آمریكاییها را باور نكرد و تنها برخی شبكه های داخلی آمریكا - آن هم برای مصارف داخلی - به آن دامن زدند، و گرنه در سطح رسانه های منطقه و حتی برخی دولتهای عربی یا گروهها و جناحهای سیاسی عراق و... كه با ایران مخالفت می كنند، چندان خریداری نیافت و همه آن را در چارچوب جنگ روانی قبل از آغاز مذاكرات قرار دادند.

مشكل آمریكاییها این است كه آن قدر به خود و دیگران دروغ گفته اند كه كسی باورش نمی شود و هر حرفشان اول چنین تحلیل می شود كه منظور اصلی از آن چیست، و گرنه حك كردن یك یا دو واژه روی چند گلوله خمپاره یا تصاویری مبهم از خودروهای نظامی منهدم شده، از جمله كارهای پیش پا افتاده امنیتی و تبلیغاتی شمرده می شود كه هر كسی به راحتی می تواند آن را انجام دهد.

رامسفلد را هنوز برخی در خاطر دارند كه می گفتند بعد از كسینجر هیچ وزیری در هیچ كابینه آمریكایی این همه قدرت و سطوت نداشته است. وی، با همكاری شخصی كه بعدها رئیس بانك جهانی شد و بعد هم با افتضاح او را كنار گذاشتند، و عده ای دیگر، اداره و ستادی را در وزارت دفاع آمریكا تشكیل داده بود كه وظیفه اش جعل دروغ برای رسیدن به زمینه ای روانی مناسب به منظور اجرای اقدام نظامی بود.

رامسفلد عملاً دروغگویی را در وزارت دفاع آمریكا رسمیت بخشید و جرج بوش هم مدعی می شد هر روز صبح كه از خواب برمی خیزد، احساس می كند خدا به او می گوید چه كارهایی را باید انجام دهد، عده ای را بدون محاكمه در گوانتانامو نگه دارد و برخی را در زندان ابوغریب شكنجه دهد و اهالی روستایی را در افغانستان قتل عام كند و... .

به هر تقدیر، دور اول مذاكرات میان ایران و آمریكا شروع شد و پایان یافت. برخی از دولتهای عربی از آمریكاییها خواستند سراغ ایران نروند و مشكل عراق را با آنها حل كنند. اسراییلیها هم همزمان اخباری را منتشر كردند كه اسراییل كاسه صبرش لبریز شده و همین امروز و فرداست كه آمریكا و اسراییل به تأسیسات هسته ای ایران حمله كنند. حتی در اروپا هم خیلی نگران بودند كه نكند ایران و آمریكا به توافقی برسند و نقش آنها كم رنگ شود.

همه از یاد برده بودند كه اصل این مذاكرات به درخواست برخی گروهها و جناحها و شخصیتهای عراقی صورت گرفته و خود ایران به هیچ وجه در راه آن پیشقدم نبود. این عده می گفتند آمریكا به عراق لشكر كشیده و آن را تصرف كرده است و مشكلات زیادی را ایجاد نموده كه در نهایت به زیان مردم عراق و تمامیت این كشور تمام می شود. ایران هم قوی است و قدرت و نفوذ دارد و تاكنون اقدامهایش برای بهبود وضعیت عراق بوده است. بهتر است این مذاكرات صورت بگیرد تا آمریكا برای حل این مشكلات در عراق به سراغ نیروهایی در منطقه نرود كه هیچ نیت خیری برای عراق و مردمش ندارند. مذاكرات انجام و مسایلی مطرح شد و طرف ایرانی حتی پیشنهاد داد كمیته ای سه جانبه (عراق و ایران و آمریكا) برای بررسی مسایل امنیتی عراق تشكیل گردد تا گامهایی عملی برداشته شود.

این موضوع هم مطرح است كه واشنگتن دیر یا زود ناچار است نیروهایش را در عراق چنان تغییر آرایش دهد كه افكار عمومی خسته خود را متقاعد سازد ارتش آمریكا از عراق تا حد قابل توجهی خارج شده است. اگر چنین تغییری صورت گیرد، خلا ءیی در عراق پدید می آید كه ایران به سبب سابقه تاریخی و دینی و فرهنگی و سیاسی و داشتن روابط با بیشتر مردم عراق، تا حد زیادی آن را پر خواهد كرد. آمریكا نمی تواند این نفوذ را نادیده بگیرد. بخش عمده گزارش توصیه ای «بیكر - همیلتون» به دولت آمریكا نیز همین موضوع است. بنابراین، مذاكره با ایران، هم خواست بسیاری از گروههای عراقی است و هم محافل تأثیرگذار آمریكایی در دو حزب جمهوریخواه و دمكرات از آن حمایت می كنند.

با این همه، دولت آمریكا از سیاستی كهنه و نخ نما پیروی می كند كه قبل از حضور بر سر میز مذاكرات می خواهد دست خود را قوی و برگه های خود را برای فشار بیشتر كند؛ ولی روشن نیست كه این سیاست به پیشرفتی در مذاكرات بینجامد. چنین اقدامهایی ممكن است طرف ایرانی را بیشتر متقاعد كند كه دولت بوش در پی حل مشكلی از مشكلات عراق حتی طبق توصیه های «بیكر - همیلتون» نیست. در واقع، ادامه چنین سیاستی از جانب آمریكا موجب برهم خوردن حداقل اعتمادی می شود كه برای رسیدن به توافق لازم است. اگر دور جدیدی از مذاكرات قرار است به دعوت دولت عراق برگزار شود، در همان سطح سفیران دو كشور در عراق خواهد بود، ولی برای موفقیت باید به بحثها و موضوعات عمیقتری بپردازد تا به «مذاكره برای مذاكره» تبدیل نشود.

پرسش اصلی این است كه جعل چنین داستانهایی «سخیفانه» دال بر مشاركت ایران در عملیات ضد آمریكایی در عراق، آیا ایران را به ادامه مذاكرات ترغیب می كند؟

سید محی الدین ساجدی