تأثیر کناره گیری اولمرت بر روند به اصطلاح صلح خاورمیانه

تردیدی نیست که شرایط کنونی, برای کسانی که به آنچه صلح می نامند, دل خوش کرده اند, نگران کننده است ایهود اولمرت هدایت روند صلح را برعهده داشت در حال حاضر شاهد آن هستیم که وی از نظر سیاسی مهره ای مرده است شرایط دشواری به وجود آمده است

تردیدی نیست که شرایط کنونی، برای کسانی که به آنچه صلح می‌نامند، دل خوش کرده‌اند، نگران کننده است. ایهود اولمرت هدایت روند صلح را برعهده داشت. در حال حاضر شاهد آن هستیم که وی از نظر سیاسی مهره‌ای مرده است. شرایط دشواری به‌وجود آمده‌است.

کناره گیری نخست وزیر رژیم صهیونیستی احتمالاً روند صلح اراضی اشغالی را به بن‌بست خواهد کشاند.

رئیس جمهور آمریکا تاکید دارد که پیش از پایان دوره ریاست جمهوری‌اش بتواند به هدف مدنظرش یعنی توافق صلح اسرائیلی‌ها و فلسطینی برسد اما به نظر می‌رسد با کناره‌گیری نخست وزیر اسرائیل این روند حتی از گذشته نیز دشوارتر می‌شود.

جرج بوش امیدوار است مذاکرات میان دو طرف فلسطینی و اسرائیلی به توافق و شکل گیری کشور مستقل فلسطین تا ماه ژانویه منجر شود.

باوجود ملاقاتهای هر دو هفته یک بار نخست وزیر اسرائیل با محمود عباس، فلسطینی‌ها می‌گویند دو طرف درباره مسائل اساسی مورد اختلاف به توافق نزدیک نشده‌اند.

تعیین مرزها و حق بازگشت آوارگان فلسطینی از جمله مسائل مورد اختلاف است اما مهمترین مساله وضعیت بخش شرقی بیت‌المقدس است. قرار است همه این مسائل درقالب توافقی حاصل شود که شروع آن از اجلاس آناپولیس در ماه نوامبر سال گذشته با میانجیگری جرج بوش بود. تلاش برای استقرار صلح در منطقه، در هفتمین سال دوران ریاست جمهوری وی آغاز شد.

باوجود آنکه دو طرف فلسطینی و اسرائیلی و همچنان آمریکا در اجلاس آناپولیس وعده دادند حداکثر تلاش خود را برای تشکیل دو کشور مستقل تا پایان سال ۲۰۰۸ انجام خواهند داد، چند روز پیش «شائول موفاز» معاون نخست‌وزیر اسرائیل تصریح کرد در شرایطی که دولت اسرائیل در حال تغییر است، تل‌آویو نباید با فلسطینی‌ها درباره مسائل اساسی به مذاکره بپردازد.

اسرائیل در همین اوضاع در حال گسترش شهرکهای خود در کرانه باختری است آن هم در شرایطی که آمریکا با این اقدام مخالف است.

به‌رغم روابط شخصی موجود بین اولمرت و محمود عباس، فلسطینی‌هابه کنار رفتن وی بی‌تفاوت خواهند بود.

آنچه برای فلسطینی‌ها اهمیت دارد ادامه روند صلح است. برای آنها تفاوتی نمی‌کند که چه کسی عهده دار مقام نخست وزیری در اسرائیل بشود. فلسطینی‌ها تاکید دارند که نباید تسلیم شد. به نظر آنها، باید این مذاکرات ادامه پیدا کند.

ریاض مالکی وزیر خارجه دولت انتصابی فلسطین گفت: «درست است که اولمرت با اشتیاق درباره روند صلح سخن می‌گفت اما این روند به هیچ پیشرفت یا دستاورد عمده ای نرسیده است».

سخنگوی عباس نیز دیشب گفت: «وی این تصمیم اولمرت را «یک موضوع داخلی اسرائیل» می‌داند و «تشکیلات خودگردان با نخست وزیر اسرائیل صرف نظر از اینکه اولمرت باشد یا فردی دیگر،‌ تعامل خواهد داشت».

از سوی دیگر «نبیل ابو رانیه»، سخنگوی دولت فلسطین نیز اعلام کرد استعفای اولمرت یک مسئله داخلی اسراییل است و ما به همکاری با جانشین وی ادامه خواهیم داد.

صائب عریقات نیز گفت: «به‌رغم درخواست استعفای ایهود اولمرت، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، مذاکرات صلح ادامه خواهد یافت».

نماینده فلسطین در گفتگوهای صلح گفت: «طرفین مذاکرات تاکید کردند تا قبل از پایان امسال به توافق دست یابند».

هرچند مقامات اسرائیلی و فلسطینی تصریح کرده‌اند باوجود کنار رفتن ایهود اولمرت از نخست‌وزیری اسرائیل، دو طرف گفتگوهای خود را ادامه خواهند داد، اما فلسطینیان در کرانه باختری و نوار غزه به مذاکرات صلح شکل گرفته پس از اجلاس آناپولیس عمیقا بدبین هستند.

نباید فراموش کرد که اگر حزب کادیما در اسرائیل نتواند در انتخابات پیروز شود امکان دارد دولتی در تل آویو تشکیل شود که به تعهدات کنفرانس آناپولیس پایبند نباشد و جاده سنگلاخی منتهی به صلح منطقه به بن بست برسد.

یک جوان فلسطینی گفت: «همه توافقهایی که وی با فلسطینیان امضا کرده است بی‌معنا خواهد شد و باید با جانشین او همه چیز را از صفر شروع کرد».

آخرین سخنان ایهود اولمرت نیز درباره روند صلح چندان امیدبخش نبود زیرا وی تاکید کرد که مساله اصلی سرنوشت اورشلیم است و به عنوان مساله آخر در مذاکرات مطرح خواهد شد؛ حال آنکه فلسطینی‌ها تاکید دارند این مساله مهمترین مساله مذاکرات است و باید در کانون گفتگوها قرار داشته باشد.

بنابراین، می‌بینیم که مشکلات زیادی در مسیر مذاکرات وجود دارد. باید دید ایهود اولمرت به عنوان مهره‌ای مرده چه کارهایی می‌تواند برای پویا نگاه داشتن این روند انجام بدهد.

تردیدی نیست که شرایط کنونی، برای کسانی که به آنچه صلح می‌نامند، دل خوش کرده‌اند، نگران کننده است. ایهود اولمرت هدایت روند صلح را برعهده داشت. در حال حاضر شاهد آن هستیم که وی از نظر سیاسی مهره‌ای مرده است. شرایط دشواری به‌وجود آمده‌است.

همه این تغییرات در حالی رخ می‌دهد که تا چند ماه دیگر، فرد دیگری هدایت سیاست خارجی آمریکا را عهده دار خواهد شد.

هرچند گوردون جانرو، سخنگوی کاخ سفید نیز اعلام کرد بوش تا زمان استعفای اولمرت به همکاری با وی ادامه خواهد داد. وی افزود: «واشنگتن تا پایان امسال همچنان به همکاری در مورد ادامه گفتگوهای صلح ادامه خواهد داد».

● صلح با سوریه

با وجود تمام دشواری‌ها در مسیر صلح رژیم مصهیونیستی و فلسطینی‌ها، این رژیم از مدتی قبل مذاکرات صلح با سوریه را نیز آغاز کرده‌است. پیش‌بینی می‌شود، با استعفای اولمرت حداقل برای مدتی این مذاکرات نیز تحت تأثیر قرار بگیرد، هرچند که این موضوع به این بستگی دارد که چه کسی جانشین اولمرت به عنوان نخست وزیر رژیم صهیونیستی شود.

تزیپی لیونی در صورت تصدی سمت ریاست حزب کادیما رویکردی کاملا متفاوت با ایهود اولمرت خواهد داشت. وی به شدت از روند صلح با فلسطینی‌ها حمایت می‌کند. وزیر امورخارجه اسرائیل، ایهود اولمرت را بسیار تشویق می‌کرد تا در روند صلح سوریه نیز به سمت جلو حرکت کند. با این اوصاف اگر تزیپی لیونی نخست وزیر اسرائیل شود سرعت حرکت تل‌آویو را در این مسیر افزایش خواهد داد.

بر عکس لیونی، شائول موفاز به شدت درباره روند صلح با فلسطینی‌ها و سوری‌ها تردید دارد و اگر وی ریاست حزب کادیما را عهده دار شود، روند صلح کند خواهد شد.

سفیر سوریه در سازمان ملل متحد روز چهارشنبه گفت: «استعفای ایهود اولمرت نخست وزیر رژیم صهیونیستی احتمالاً بر مذاکرات غیرمستقیم صلح بین سوریه و دشمن سرسخت آن اسرائیل تاثیر می‌گذارد».

«بشار الجعفری» درباره تأثیر احتمالی اعلام کناره گیری اولمرت بر مذاکراتی که با میانجی گری ترکیه بین اسرائیل و سوریه در جریان است گفت: «ممکن است تاثیر داشته باشد ولی امیدوارم این گونه نباشد».

پیش از این در روز چهارشنبه یک منبع نزدیک به مذاکرات غیرمستقیم بین سوریه و اسرائیل اعلام کرده بود دو طرف که نتوانسته‌اند در خصوص آغاز مذاکرات مستقیم به توافق برسند دور بعدی مذاکرات غیرمستقیم را در نیمه اوت آینده در ترکیه برگزار خواهند کرد.

به گفته این منبع، دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم دوطرف روز چهارشنبه در استانبول پایان یافت.