بهینه ساز پویای مصرف انرژی قطعات کامپیوتر

نمی توان این موضوع را انکار کرد که در ۱۰۰ سال گذشته چندین برابر تمام تاریخ به محیط زیست زیان وارد کرده ایم به همین دلیل است که امروزه حفاظت از محیط زیست یکی از مهمترین دغدغه های جامعه جهانی است

نمی‌توان این موضوع را انکار کرد که در ۱۰۰ سال گذشته چندین برابر تمام تاریخ به محیط زیست زیان وارد کرده‌ایم. به همین دلیل است که امروزه حفاظت از محیط زیست یکی از مهمترین دغدغه‌های جامعه جهانی است. آبی که می‌آشامیم، خاکی که غذای ما را تامین می‌کند و هوایی که تنفس می‌کنیم، همه و همه به دست خود ما آلوده شده، و طبیعت اطراف ما کم کم در حال نابودی است. حالا، پس از مدت‌ها کم کم داریم به خود می‌آییم که تا اوضاع از این بدتر نشده باید کاری کرد. در محصولاتی که به عنوان محصولات سازگار با محیط زیست معرفی می شوند دو موضوع مهم و اصلی مورد توجه قرار می‌گیرد. اولین مساله استفاده از موادی است که کمترین خطر را برای محیط زیست دربرداشته و به آسانی قابل بازیافت باشند و دومین نکته نیز، مصرف انرژی آن‌هاست. هر ابزاری که شکلی از انرژی را مصرف می‌کند، سبب آسیب دیدن طبیعت خواهد شد. استخراج سوخت، گازهایی که به دلیل مصرف آن تولید می‌شوند و ضایعات دیگری که در جریان پالایش و فرآوری آن برجای می‌ماند همه و همه سبب آلوده شدن محیط می‌شوند.

دامنه فعالیت انجمن‌های طرفدار محیط زیست و اصولا تفکر حفاظت از محیط زیست حتی به بخش فن آوری اطلاعات نیز رسیده است. تولید کنندگان قطعات الکترونیکی که مدت‌ها بود که از طرف جامعه جهانی تحت فشار بودند اندک اندک ناچار به پذیرش استانداردی شدند که در سال ۲۰۰۳ در اتحادیه اروپا به تصویب رسیده بود و محدودیت‌هایی را برای استفاده از مواد سمی و مواد زیانبار برای محیط زیست اعمال می‌کرد. این استاندارد که با نام RoHS شناخته می‌شود تولید کنندگان را موظف می‌کند تا موادی مانند: سرب، جیوه، کادمیوم و غیره را از محصولات الکتریکی و الکترونیکی خود حذف کنند. شرکت‌های سازنده قطعات سخت افزاری نیز در اولین گام اقدام به حذف این مواد از محصولات خود کردند. اما هنوز یک مشکل عمده حل نشده باقی مانده بود. مشکلی بهره‌وری اندک و مصرف توان بالا.

قطعات الکتریکی و الکترونیکی توان را به صورت حرارت تلف می‌کنند و سخت افزارهای کامپیوتری از داغ ترین انواع قطعات الکترونیکی به شمار می‌روند. قطعاتی مانند پردازنده‌های مرکزی، پردازنده‌های گرافیکی و یا چیپ‌ست‌های قرار گرفته بر روی مادربرد معمولا به قدری داغ می‌شوند که برای خنک کردن آن‌ها باید از خنک کننده‌های فعال استفاده کرد. تولید این میزان حرارت نشان دهنده تلف شدن بخش زیادی از توان مصرفی است. با استفاده از تکنولوژی‌های ساخت کوچکتر و مدارهایی که انرژی کمتری مصرف می‌کنند می‌توان میزان تلفات را کاهش داد و بهره‌وری را بیشتر کرد. اما راه حل دیگری نیز برای کاهش مصرف توان در کامپیوتر‌ها وجود دارد. حتما دقت کرده‌ اید که زمان زیادی از روز کامپیوتر شما با وجود اینکه روشن است و توان مصرف می‌کند، کاری انجام نمی‌دهد. تا به حال فکر کرده‌اید که چرا در این حالت باید سیستم به اندازه زمانی که با حداکثر توان خود مشغول به کار است توان مصرف کند؟

مادربردها به عنوان یکی از پر مصرف ترین اجزای سیستم شناخته می‌شوند. در حقیقت به دلیل اینکه وظیفه مدیریت و کنترل تمامی بخش‌های سیستم بر عهده مادربرد است، معمولا این قطعه در زیر بار کاری سنگین قرار داشته و توان زیادی را به مصرف می‌رساند. با توجه اتفاق نظر جامعه جهانی برای کاهش مصرف توان قابل پیش بینی بود که بسیاری از شرکت‌های سازنده مادربرد نیز به فکر استفاده از تکنولوژی‌هایی برای کاهش مصرف توان در محصولات خود بیافتند! یکی از تکنولوژی‌هایی که به تازگی در این زمینه معرفی شده است تکنولوژی Dynamic Energy Saver یا بهینه ساز پویای مصرف انرژی است که توسط شرکت GIGABYTE معرفی شده است. این تکنولوژی بخش‌هایی از مادربرد را که مورد استفاده قرار نمی‌گیرند به شکل دینامیک خاموش می‌کند تا مصرف توان تا حد امکان کاهش یابد. به دلیل اینکه مدار توان پردازنده بر روی مادربرد پر مصرف ترین بخش آن به شمار می‌رود، تمرکز این تکنولوژی بر روی واحد تغذیه پردازنده است. مدار تغذیه پردازنده معمولا از چندین واحد که به صورت موازی به تامین توان پردازنده می‌پردازند تشکیل شده است. به هر یک از این بخش‌ها به اختصار یک فاز گفته می‌شود. با غیر فعال سازی یک یا چند فاز در هنگام بی کاری می‌توان مصرف توان را کاهش داد. یکی از ویژگی‌هایی که این تکنولوژی را جالب توجه کرده است، امکان تغییر توان در چندین سطح است. به شکلی که در بارهای کاری متفاوت و با توجه به نیاز می‌توان تعداد خاصی از فازهای توان را مورد استفاده قرار داد و تعدادی از آن‌ها را غیر فعال کرد. از دیگر خصوصیات جالبی که GIGABYTE برای این سیستم در نظر گرفته است، امکان دسترسی و تنظیم عملکردها از طریق نرم افزاری است که در محیط سیستم عامل ویندوز اجرا می‌شود. کاربران با استفاده از این نرم افزار قادر خواهند بود تا تمامی عملکردها را کنترل کرده و یا حتی سطح توان را به صورت دستی تنظیم کنند. در نهایت، تعدادی LED نیز بر روی مادربرد سطح توان مصرفی و تعداد فازهای فعال را نمایش می‌دهند. در حال حاضر گیگابایت در تعداد زیادی از مادربردهای جدید خود که از چیپ‌ست‌های P۳۵ و X۳۸ استفاده می‌کنند از این تکنولوژی استفاده کرده است. علاوه بر استفاده از فن‌آوری بهینه ساز پویای مصرف انرژی، این مادربردها طبق استاندارد RoHS تولید شده‌اند و به همین دلیل سازگارترین محصولات با محیط زیست به شمار می‌روند.