اكران نامناسب فیلم ها خسارت به اقتصاد سینما

سال ۸۵ وقتی سینماداران با هدایت و برنامه ریزی از قبل تعیین شده به سمت اكران فیلم های كمدی و پرمخاطب رفتند, كمتر كسی می توانست حدس بزند این تمهید تا این اندازه به جذب مخاطب كمك می كند و شرایطی برای بهبود اقتصاد سینما فراهم می آورد

نگاهی به شرایط اكران سینماهای تهران در نوروز ۸۶ نشان می دهد برنامه ریزی دقیق و حساب شده برای اكران فیلم ها وجود ندارد و این شرایط به اقتصاد سینمای ایران لطمه زیادی می زند.

سال ۸۵ وقتی سینماداران با هدایت و برنامه ریزی از قبل تعیین شده به سمت اكران فیلم های كمدی و پرمخاطب رفتند، كمتر كسی می توانست حدس بزند این تمهید تا این اندازه به جذب مخاطب كمك می كند و شرایطی برای بهبود اقتصاد سینما فراهم می آورد.

به خصوص كه سیاست توجه به زمان اكران فیلم متناسب با مضمون و شرایط فصل در نوروز و حتی تابستان سال گذشته رعایت می شود و درآمد خوبی برای سینمای ایران به همراه می آورد.نگاهی به فیلم ها و نحوه اكران آنها در سال گذشته این موضوع را بهتر نشان می دهد. فیلم «چهارشنبه سوری» كه در جشنواره فجر سال ۸۴ موفق به جلب نظر منتقدان و مخاطبان عام سینما شد با فاصله بسیار كوتاهی پس از اتمام جشنواره روی پرده سینماها رفت. هر چند این فیلم از نظر مضمونی ارتباطی با اتفاقات ناگوار و ناخوشایند چهارشنبه سوری هر سال در خصوص ترقه بازی و آتش افروزی نداشت، اما عنوان فیلم نزدیك به این زمان خاص باعث شد تعداد مخاطبان بیشتری برای تماشای اثر به سینماها بروند.

تداوم نمایش فیلم در نوروز ۸۵ نیز نشان داد كه این اثر مخاطب پسند است و به همین خاطر به فروش خوبی نیز دست یافت.برای اكران نوروز ،۸۵ فیلم های سینمایی «ازدواج به سبك ایرانی»، «هوو» و «زیر درخت هلو» به نمایش درآمدند. این آثار نیز به دلیل قرار گرفتن در ژانر كمدی و توجه به مولفه های مخاطب پسند در جذب گیشه موفق عمل كردند. در كنار این آثار كه فروش به نسبت خوبی داشتند، فیلم سینمایی «یك تكه نان» نیز به نمایش درآمد كه اثری در ژانر معناگرا بود.

این فیلم با برنامه ریزی صحیح در گروه سینمایی آسمان باز و چند سینمای آزاد بر پرده رفت و شرایطی را در اختیار مخاطب قرار داد تا بتوانند از میان آثار به نمایش درآمده، فیلم مورد نظر خود را انتخاب كنند.فضای شاد بهار و فرصت كافی كه تعطیلات نوروزی در اختیار خانواده ها قرار می دهد، شرایطی را به وجود می آورد كه افراد بیشتری برای تماشای فیلم به سینماها بروند. به عبارت بهتر، شناخت خوب دست اندركاران اكران سینمایی در خصوص تناسب موضوعی فیلم ها با آغاز سال نو باعث می شود سینما آشتی دوباره ای با مخاطب داشته باشد و این وضعیت به اندازه ای بر تماشاگران فیلم تاثیرگذار خواهد بود كه در طول سال نیز آنها را به تماشای آثار سینمایی ترغیب می كند. اتفاقی كه در نوروز سال گذشته افتاد.

روند فروش خوب سینما با نمایش فیلم «آتش بس» در ماه پایانی بهار ۸۵ و از اوایل تابستان با اكران فیلم های «چند می گیری گریه كنی» و «مربای شیرین» ادامه یافت و بر تنور داغ فروش سینماها دمید تا شرایطی به وجود آید كه سینماگران به ادامه فعالیت در این زمینه رغبت بیشتری نشان دهند و حتی تولید آثار كمدی یا اجتماعی پرمخاطب در بین فیلمسازان بیش از پیش گسترش یافت.

اما مشخص نیست به چه دلیل برنامه ریزان اكران ۸۶ این شرایط را به طور كلی فراموش كردند و برای اكران نوروزی انتخاب های دقیقی انجام ندادند.امسال فیلم های سینمایی «اخراجی ها»، «مهمان»، «خون بازی» و «شب بخیر فرمانده» برای اكران نوروز ۸۶ انتخاب شدند و به ترتیب از اوایل اسفند تا پیش از اتمام سال گذشته بر پرده سینماهای تهران قرار گرفتند.«اخراجی ها» به دلیل استقبال بسیار خوب تماشاگران در جشنواره فجر و جنجال هایی كه خواسته یا ناخواسته به حساس شدن فیلم و جلب توجه بیشتر مخاطب كمك كرد، از زمان جشنواره انتظار اثری پرفروش و گیشه پسند را به وجود آورد.

هر چند فروش فوق العاده فیلم و ادامه یافتن موفقیت در گیشه فراتر از حد انتظار تمام سازندگان فیلم و اهالی رسانه بود. این فیلم بهترین انتخاب برای فصل بهار و نمایش عمومی در نوروز بود. چون اكران فیلم در مدت زمانی كوتاه پس از اختصاص سیمرغ بلورین فیلم برگزیده مخاطبان و سر و صداهایی كه این اثر سینمایی راه انداخته بود، ذهن هر علاقمند سینما را تحریك می كرد تا به تماشای فیلم بنشیند و تعطیلات نوروزی زمان كافی را در اختیار خانواده ها قرار می داد.فیلم سینمایی «مهمان» نیز هر چند اثری درخشان در ژانر خود محسوب نمی شود، به مدد استفاده از امین حیایی به عنوان بازیگر اصلی فیلم موفق به برقراری ارتباط با مخاطب شد.

حیایی طی چند سال اخیر در بیشتر فیلم ها - از جمله «اخراجی ها» كه به طور همزمان اكران شد - شخصیتی كمیك و پرتحرك از خود نشان داده كه همین موضوع به مذاق بیننده خوش آمده است. انتخاب این فیلم نیز برای اكران نوروزی مناسب و درخور توجه بود. اما به نظر می رسد در انتخاب دو فیلم دیگر این حساسیت و دقت نظر اعمال نشد.

فیلم سینمایی «خون بازی» با آنكه نام رخشان بنی اعتماد را به عنوان كارگردان بر پیشانی دارد، با توجه به مضمون اثر كه به زندگی یك دختر معتاد می پردازد و با توجه به نگاه تلخ و گزنده هیچ تناسبی با بهار و نوروز برقرار نمی كند. مهمتر اینكه فیلم اثری هشداردهنده است و مخاطب اصلی آن را جوانانی تشكیل می دهند كه به دلایل مختلف از اوقات فراغت خود به خوبی استفاده نمی كنند. با این توضیح بهترین زمان برای نمایش این فیلم تابستان است.

زمانی كه جوانان و نوجوانان فرصت بیشتری برای سینما رفتن در اختیار دارند و نمایش این فیلم می تواند گامی در جهت هشدار به جوانان و خانواده های آنها باشد.این فیلم هر چند در نوروز از استقبال نسبی مخاطب برخوردار شد، اما تا حدودی در سایه فیلم های كمدی و پرفروش قرار گرفت.

این اثر با توجه به اینكه از وجوه زیبایی شناسانه و خلاقانه در عرصه فیلمسازی برخوردار است و به جوهره سینما به عنوان یك هنر تصویری توجه خاصی نشان می دهد، در جذب مخاطبان خاص و دانشجویان می توانست به موفقیت خوبی دست پیدا كند.

به خصوص كه سكوت مطبوعات به خاطر روزهای تعطیل ابتدای سال بر دیده نشدن چنین فیلم هایی در نوروز تاثیرگذار است.فیلم «شب بخیر فرمانده» نیز با توجه به اینكه در ژانر دفاع مقدس قرار دارد، بهترین زمان اكران آن می توانست روزهای نزدیك به سالروز فتح خرمشهر در خردادماه یا هفته دفاع مقدس در شهریورماه باشد.

زمانی كه جامعه با توجه به شرایطی كه رسانه ها ایجاد می كنند به یادآوری مسایل مربوط به جنگ تحمیلی و خاطره آن دوران می پردازند. به همین خاطر، طی این مدت پخش آثار دفاع مقدس در برقراری ارتباط بیشتر مخاطب می تواند بسیار تاثیرگذار باشد. اما اكران فیلم در نوروز برای فیلم نامناسب است. چون فقط تعدادی مخاطب خاص فیلم را تماشا خواهند كرد.نكته دیگر اینكه، پیش از سال ۸۶ تصمیم گرفته شد سینما فرهنگ ۱ به عنوان یك گروه سینمایی كار خود را آغاز كند.

بر اساس اعلام دست اندركاران و مدیران سینمایی كشور قرار بود این سالن همراه تعدادی دیگر از سینماها از پنجم فروردین امسال به عرصه گروههای سینمایی وارد شود. اما در عمل این اتفاق نیفتاد و همان چهار گروه سینمایی فیلم ها را بر پرده بردند. این در حالی است كه طی ماههای پایانی سال گذشته بار دیگر مشكل كمبود سالن های سینما به شكل جدی مطرح شد و اختلاف را به صنف تهیه كنندگان و سینماداران نیز كشاند.

اكران آزاد سینمایی با آنكه می تواند در مجموع حركتی مثبت در جهت اكران فیلم ها محسوب شود، اما به نظر می رسد هماهنگی خوبی میان پخش كنندگان و سینماداران برقرار نیست تا آثار را بر اساس نیازهای روز جامعه به نمایش درآورند. این موضوع باعث می شود ظرفیت های اكران به شكل نامناسبی پر شوند و فرصت اكران و فروش مناسب از سینمای اكران گرفته شود. نمایش فیلم «شب بخیر فرمانده» در گروه سینمایی خاص و اكران طولانی مدت و جایگزینی فیلمی مخاطب پسند و كمدی یكی از راهكارهای موثری بود كه می توانست طی نوروز امسال به كار گرفته شود.