افشاگری سیاسی به زبان طعنه و طنز

برخی منتقدان بر این باورند که سریال «غوطه در منجلاب» پاسخی به سریال «بله, جناب وزیر» است

رسانه تلویزیون در کشورهای مختلف کمدی‌های سیاسی را یکی از ژانرهای محبوب خود می‌داند. مجموعه‌های کمدی که حال و هوای اجتماعی و سیاسی دارند، بشدت مورد توجه عموم تماشاگران هستند و در رقابت‌های تلویزیونی همیشه رتبه‌های بالا را به خود اختصاص می‌دهند. این کمدی‌ها رقیب اصلی و سرسخت مجموعه‌های پلیسی و ملودرامی هستند که وجه غالب تولیدات تلویزیونی را در سراسر جهان تشکیل می‌دهند.

در این بین، کمدی‌های سیاسی و اجتماعی انگلیسی جایگاه و مقام ویژه‌ای دارند و «غوطه در منجلاب» شبکه بی.بی.سی ـ که از شبکه سه سیما در حال پخش است ـ هم یکی از همین مجموعه‌هاست. فصل اول مجموعه سال ۲۰۰۵ روی آنتن رفت و استقبال تماشاگران از آن به قدری بالا بود که سه فصل دیگر آن هم در فاصله سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۲ ساخته شد. در بین این فصل‌ها، یک قسمت ویژه هم به صورت مستقل از این مجموعه تهیه و از بی.بی.سی پخش شد. کریس آدیسون، بازیگر اصلی غوطه در منجلاب است که در تمام ۱۷ اپیزود آن بازی داشته و پیتر کاپالدی، جیمز اسمیت، جوآنا اسکانیان، ربکا فورنت و ویل اسمیت (بازیگر سفیدپوست تلویزیونی که نباید او را با ویل اسمیت، قهرمان اکشن سیاه‌پوست سینما اشتباه گرفت) دیگر بازیگران اصلی و مهم آن هستند.

حال و هوای غوطه در منجلاب، طنز و کنایه‌آمیز بوده و بسیاری از دیالوگ‌های آن نیشدار و گزنده است. چنین حال و هوایی، وجه مشخصه تمام مجموعه‌های کمدی است که به بحث درباره مسائل روز جامعه می‌پردازند و قصد دارند توجه بینندگان خود را به مشکلات مختلف موجود در جامعه و اهالی سیاست جلب کنند. قصه مجموعه تلاش دارد نگاهی انتقادی به کارکردهای درونی دولت امروزی انگلستان بیندازد. کریس لانگهام برای بازی در این مجموعه موفق به دریافت جایزه بهترین بازیگر کمدی سال ۲۰۰۵ در مراسم اهدای جوایز کمدی انگلیسی شد. مراسم سالانه بفتا (اسکار انگلیسی) هم در سال ۲۰۰۶ جایزه بهترین بازیگر کمدی خود را به همین بازیگر داد و جوایز دیگری مثل بهترین کمدی موقعیت و بهترین بازیگر مرد و زن (برای پیتر کاپالدی و ربکا فرونت) هم به این مجموعه تعلق گرفت.

مراسم جوایز بفتا در سال ۲۰۱۰ برای دومین بار، جایزه بهترین کمدی موقعیت خود را به این مجموعه پربیننده و موفق داد.خط اصلی قصه مجموعه درباره یک واحد خیالی دولتی به نام واحد موضوعات داخلی و شهروندی است. مالکوم تاکر، یکی از مشاوران نخست‌وزیر انگلستان است که برای خود قدرت و نفوذ زیادی به هم زده و نگران آن است که نقاط ضعف کابینه به جراید و رسانه‌ها درز کند. او با صحنه‌گردانی خود تلاش دارد از علنی‌شدن تصمیم نخست‌وزیر برای تشکیل گروه ماموران تفتیش مالیاتی توسط وزیر امور اجتماعی جلوگیری کند. قصه مجموعه از اینجا وارد زندگی اجتماعی شخصیت‌ها دولتی خود می‌شود و به نمایش چگونگی برخورد آنها با مسائل و مشکلات پیش رو می‌‌پردازد. منتقدان تلویزیونی، غوطه در منجلاب را پاسخ قرن بیست و یکمی به مجموعه موفق کمدی و سیاسی «بله، جناب وزیر» می‌دانند. تلاش‌های رسانه‌های گروهی برای کشف اجحافاتی که به شهروندان و مردم عادی می‌شود، یکی از بخش‌های اصلی و مهم قصه هر دو مجموعه است. آرماندو لانوچی خالق اصلی مجموعه غوطه در منجلاب هم به شباهت‌های کار انتقادی خود با مجموعه مورد نظر منتقدان اشاره می‌کند و می‌گوید« بله، جناب وزیر» با حال و هوای گرم و افشاگرانه خود، از جمله کارهای تلویزیونی مورد علاقه اوست.

مارتین سیکس اسمیت از جمله فعالان اجتماعی و مدافع حقوق شهروندی، یکی از فیلمنامه‌نویسان مجموعه است که حضور او در این سریال باعث شد تا طرح‌های بیشتر و بهتری برای کار ارائه شود و عناصر واقع‌گرایی تا حد زیادی به قصه و حال و هوای آن افزوده شدند. وی سال قبل در کنار سه فیلمنامه‌نویس دیگر، فیلمنامه هفت اپیزود جدید را برای مجموعه نوشت. کلید فیلمبرداری فصل تازه غوطه در منجلاب ماه مارس امسال زده شد و قرار است برای اوایل فصل پاییز روی آنتن برود. آرماندو لانوچی، خالق مجموعه عقیده دارد تماشاگران تلویزیونی عطش زیادی برای تماشای کمدی‌های طعنه‌آمیز سیاسی دارند. او پس از موفقیت کلان مجموعه بله، جناب وزیر سال ۲۰۰۴ به این نتیجه رسید که باید یک اثر طعنه‌آمیز سیاسی قوی ارائه کند که به صورت جدی به بحث درباره منازعات مهم داخل جامعه انگلستان می‌پردازد. وی طرح خود را با شبکه چهار بی.بی.سی در میان گذاشت و این طرح بلافاصله مورد قبول واقع شد، اما بود جه کمی در اختیار وی گذاشته و به وی گفته شد: «با این پول هر کاری که می‌خواهی انجام بده!» از آنجا که هزینه‌ای که به لانوچی داده شد خیلی کم بود، او فصل اول مجموعه خود را در سه اپیزود آماده پخش کرد. استقبال تماشاگران از این اپیزودها آنقدر بالا بود که وی بلافاصله سه اپیزود فصل دوم را با یک فاصله پنج ماهه از زمان پخش فصل اول آن آماده پخش کرد.

گروه فیلمنامه‌نویسان مجموعه زیر نظر آرماندو لانوچی کار کردند که در عین حال، کارگردانی تمام اپیزودها را هم به‌عهده داشت. همکاران فیلمنامه‌نویس وی حدود هشت نفر بودند که هریک از آنها، وظیفه‌ای خاص و متفاوت از بقیه به‌عهده داشتند. با این حال، لانوچی دست بازیگران را هنگام بازی باز گذاشت و آنها برخی از دیالوگ‌ها را ​جلوی دوربین به صورت فی‌البداهه گفتند. این فیلمساز تلویزیونی اعتقاد دارد کار فی‌البداهه جلوی دوربین، به واقعی‌ترشدن قصه و حال و هوای آن کمک زیادی می‌کند.

مترجم: کیکاووس زیاری

منبع: TVGUIDE