نکاتی برای خریداری مادربرد

اشتباه بیشتر افرادی که اقدام به انتخاب قطعات دسکتاپ می کنند این است که در گام اول می خواهند پردازنده خود را به شکل دقیق انتخاب کنند

● چیپ‌ست در اولویت

اشتباه بیشتر افرادی که اقدام به انتخاب قطعات دسکتاپ می‌کنند این است که در گام اول می‌خواهند پردازنده خود را به‌ شکل دقیق انتخاب کنند. راه صحیح آن است که در ابتدای امر گونه پردازنده موردنظر را انتخاب کنید تا سازگاری سوکت آن برای شما مشخص شود. در گام بعدی بی‌خیال پردازنده شوید و چیپ‌ست مناسب را انتخاب کنید. اینکه دستگاه دسکتاپ را به چه منظوری تهیه می‌کنید می‌تواند کمک بزرگی در انتخاب چیپ‌ست مناسب باشد. در صفحه قبل گفته شد که چیپ‌ست‌های جدید Intel از موتورهای گرافیکی قدرتمندی مانند GMA X۴۵۰۰ بهره می‌برند. از این‌رو استفاده از محصولات nVIDIA را برای پشتیبانی از محصولات Intel از نظر دور کنید. منکر قابلیت‌های فاخر nVIDIA نیستم، اما به لحاظ تجربی ثابت شده است که چیپ‌ست‌های Intel بهتر از محصولات Intel پشتیبانی می‌کنند. همین‌طور در خصوص AMD توجه داشته باشید که از چیپ‌ست‌های جدید خانواده AMD ۷xx بهره ببرید و مدل‌های خاندان AMD ۶xx را فراموش کنید. این‌گونه فکر کنید که پول می‌دهید تکنولوژی روز را در اختیار بگیرید و قرار نیست در قبال هزینه‌ای که صرف می‌کنید محصول دو سه سال قبل را به شما قالب کنند،‌ حتی اگر ارزان باشد!

پس از انتخاب چیپ‌ست می‌توانید با خیالی آسوده به انتخاب مشخصات دقیق پردازنده دلخواه بپردازید.

● چه نوع دسکتاپی؟

بیشتر دسکتاپ‌هایی که سرهم‌بندی (Assembled) می‌شوند بیش از آنکه دسکتاپی کامل باشند، مجموعه‌ای از قطعات ناجور هستند که در درون کابینت گردهم آمده‌اند. بدیهی است که نباید از این دستگاه بینوا انتظار کارایی خیلی خوبی داشت. برای مثال، می‌توان جمع مادربردی با چیپ‌ست AMD ۷۹۰GX با پردازنده Sempron یا Athlon۶۴ X۲ ۵۰۰۰ و ۵۱۲ مگابایت حافظه DDR۲ را به ‌عنوان یکی از عجایب هفت‌گانه دنیا برشمرد. وضعیت اغلب دستگاه‌های دسکتاپ کنونی چیزی غیر از این نیست. برقراری تناسب میان قطعات، کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. به‌ شخصه استفاده از محصولات AMD را بیشتر می‌پسندم، اما برای کاربری که قصد دارد دسکتاپی حرفه‌ای تهیه کند و ۲۵۰ هزار تومان برای پردازنده و ۲۰۰ هزار تومان برای مادربرد در نظر گرفته است، به‌ طور حتم یکی از پردازنده‌های چهارهسته‌ای Core ۲ Quad و ماردبردی را پیشنهاد خواهم کرد که از چیپ‌ست Intel P۴۵ برخوردار باشد. این مجموعه حداقل به ۲ گیگابایت حافظه DDR۲ گران‌قیمت نیازمند است و کمتر از ۱۰۰ هزار تومان قیمت نخواهد داشت!

همین ‌که آدمیزاد به کاربرد دستگاه دسکتاپ اشراف پیدا کند یعنی بداند که دسکتاپ مزبور را برای چه نیاز دارد، می‌تواند قطعات موردنیاز را به ‌شکلی مناسب و البته متناسب انتخاب کند!

● CrossFire و SLI‌ را فراموش کنید!

این تکنولوژی‌های پشتیبانی همزمان از چند کارت‌گرافیک مانند SLI و CrossFire نیز برای خود معضلی محسوب می‌شوند، زیرا هزینه‌های پیدا و پنهان بسیاری را بر دوش مصرف‌کننده تحمیل می‌کنند و آن‌گونه که باید پاسخگوی رفتارشان نیستند. تا می‌توانید از این‌گونه امکانات پرهیز کنید و پول بی‌زبان را خرج آن‌ها نکنید. بدتان نیاید اما این قبیل تکنولوژی‌ها به‌ خصوص گونه‌های جدیدترشان یعنی SLI ۳-Way و CrossFireX بیشتر برای قشر خاصی از کاربران بازار (مرفهان بی‌درد!) طراحی شده است. برخلاف تکنولوژی‌های ذکر شده، استفاده از تکنولوژی‌های هیبریدی SLI Hybrid و ATI Hybrid به‌صرفه و صلاح مصرف‌کنندگان محترم خواهند بود و لحاظ نکردن آن‌ها در انتخاب نهایی، خسرانی جبران‌ناپذیر محسوب می‌شود. کمتر از ده دوازده درصد کاربران کامپیوترهای دسکتاپ به کارت‌های گرافیک مستقل نیاز جدی دارند و موتورهای گرافیکی تعبیه شده در بطن چیپ‌ست‌های IGP برای مابقی کاربران کفایت خواهد کرد. هنگام انتخاب سیستم گرافیکی، مراقب باشید که جوگیر نشوید!

● انتخاب صحیح نسل حافظه!

انتخاب نوع و میزان حافظه مناسب برای دستگاه، هوشمندی عجیب و غریبی نمی‌خواهد و تکلیف تا حدود زیادی مشخص شده است. کافی است مشخصات پردازنده مشخص و در گام بعدی نوع حافظه از میان DDR۲ و DDR۳ انتخاب شود. دیگر اینکه، شایسته است مادربرد موردنظر از تکنولوژی حافظه‌های دو کاناله (Dual Channel) پشتیبانی کند. این تکنولوژی بیش از آن چیزی که نشان می‌دهد کارآمد است. شک نکنید.

● پرهیز از OverClocking

یکی از کارهای بی‌نهایت خطرناک و از جمله بلاهایی که می‌توان بر سر مادربردها نازل کرد، افزایش سرعت فرکانس گذرگاه اصلی آنهاست. شرکت Intel این گذرگاه را FSB و AMD آن را HyperTransport نامگذاری کرده است. شرکت‌های توزیع‌کننده مادربردهای Gigabyte، Asus، msi و DFI تاکید ویژه‌ای بر قابلیت‌های OverClocking‌ دارند، اما بدانید که این محصولات برای مخاطبان عام مناسب نیستند و استدعا می‌کنم آن را فراموش کنید. این‌گونه امکانات بیشتر در قالب سوسول بازی‌های روشنفکرانه خودنمایی می‌کنند. آن‌ها را از نظر دور کنید تا انتخاب‌های بهتری در مقابل داشته باشید.

● نسخه دوم PCIe

یکی دو سالی می‌شود که نسخه دوم شکاف PCIe عرضه شده است و در بسیاری از مادربردها استفاده می‌شود. فقط دقت کنید که PCIe x۲ با PCIe ۲.۰ متفاوت است. اولی نشان می‌دهد که شکاف PCIe شامل دو کانال ارتباطی، PCIe x۱۶ نشان‌دهنده ۱۶ کانال ارتباطی و PCIe ۲.۲ نشان‌دهنده نسخه رابط پرسرعت PCIe است. بیشتر کارت‌های گرافیک درست و درمون سازگار با نسخه دوم یعنی PCIe ۲.۰ تولید می‌شوند. حتی اگر نیازی به کارت‌گرافیک نیز نداشته باشید، باز توصیه می‌کنم مادربردی تهیه کنید که نسخه رابط PCIe آن به روز باشد. آدمی از فردای خود خبر ندارد!

● رابط‌های مدرن

این نکته را نیز اضافه کنم که یکی دو سالی می‌شود که نسخه دوم شکاف PCIe عرضه شده است و در بسیاری از مادربردها استفاده می‌شود. فقط دقت کنید که PCIe x۲ با PCIe ۲.۰ متفاوت است. اولی نشان می‌دهد که شکاف PCIe شامل دو کانال ارتباطی و PCIe x۱۶ نشان‌دهنده ۱۶ کانال ارتباطی است، اما PCIe ۲.۲ نشان‌دهنده نسخه رابط پرسرعت PCIe است. بیشتر کارت‌های گرافیک درست و درمون سازگار با نسخه دوم PCIe تولید می‌شوند.

● حرکت کمتر، اختلال کمتر

بارها گفته‌ام و بار دیگر می‌گویم که هر چه تعداد فن بیشتر شود، میزان سر و صدا نیز افزایش خواهد یافت. از این‌رو سعی کنید از مادربردهایی استفاده کنید که سیستم خنک‌سازی آن‌ها فاقد فن باشد. بد نیست این موضوع را در خرید دیگر قطعات نیز منظور کنید. همچنین مادربردی را انتخاب کنید که از تکنولوژی‌های مدیریت مصرف انرژی مانند AMD Cool’n’Quiet برخوردار باشد. نباید فراموش کنید که این تکنولوژی به‌صورت پیش‌فرض غیرفعال است و باید از طریق Setup فعال شود.

● برق‌رسانی مرحله‌ای

در این‌باره یکبار صحبت کرده‌ام و به اختصار یادآوری می‌کنم که سیستم مدیریت تامین برق پردازنده، چیپ‌ست اصلی و شکاف‌های حافظه به‌ صورت چندمرحله‌ای (Phase) طراحی شده است. هر چه تعداد مدارهای مستقل، اما هماهنگ تامین برق پردازنده بیشتر باشد،‌ کارایی پردازنده افزایش می‌یابد و استقامت بیشتری در برابر ناملایمات نشان خواهد داد. مدل‌های حرفه‌ای از سیستم ده تا شانزده مرحله‌ای (۱۶ Phase) بهره می‌برند، اما بهترین سیستم‌های میان‌قیمت حداکثر شش مرحله‌ای هستند. مادربرد اقتصادی حداقل باید سه مرحله‌ای باشد. تعداد مدارهای مستقل مادربرد را می‌توان از شمارش القاگرهایی که در کنار پردازنده چیده می‌شوند تشخیص داد. این را نیز به خاطر داشته باشید که برخی سازندگان، قطعات متعلق به مدار چیپ‌ست و حتی حافظه را در کنار قطعات پردازنده نصب می‌کنند و کاربر از همه‌جا بی‌خبر را فریب می‌دهند!

● کیفیت مواد اولیه!

تبلیغات بسیاری درباره استفاده از مواد جدید در اجزا مادربرد منتشر می‌شود که برخی صحیح و برخی دیگر تنها کاربرد تبلیغاتی دارند. تشخیص کیفیت مواد اولیه کاری بس دشوار است و به آَسانی قابل تشخیص نیست. این موضوع را مطرح کردم تا به این نکته اشاره کنم که اغلب سازندگان اصیل از مواد مناسب استفاده می‌کنند، اما سازندگان بی‌نام و نشانی که معلوم نیست محصول خود را در کدامیک از حلبی‌آبادهای صنعتی چین کمونیست تولید کرده‌اند الزامی در استفاده از مواد مناسب ندارند. سازگاری با استانداردهای زیست‌محیطی نیز در جای خود اهمیت دارد. دستورالعمل اروپایی RoHS در این‌باره بسیار سخت‌گیر است و خیر مصرف‌کننده را می‌خواهد.

قبول دارم که با خواندن مطالب منتشر شده در این صفحات هنوز نمی‌توان مادربردی مناسب انتخاب کرد، اما حتم دارم که کاربر هوشمند می‌تواند دایره انتخاب را به حداقل برساند. در حال صحبت با برخی کاربلدهای این‌کاره هستم تا قالب صفحات بازار را در دوره‌های زمانی مشخص تغییر دهم و مطالبی ویژه با عنوان راهنمای خرید کالایی خاص منتشر کنم. شاید چنان شود!