صدا با اعصاب کودک چه می‌کند؟

آلودگی صوتی علاوه بر افراد بزرگسال روی کودکان هم آثار زیادی بر جا می‌گذارد. یکی از این آثار، کاهش قدرت شنوایی در کودکانی است که در معرض آلودگی‌های صوتی مداوم قرار می‌گیرند. …

آلودگی صوتی علاوه بر افراد بزرگسال روی کودکان هم آثار زیادی بر جا می‌گذارد. یکی از این آثار، کاهش قدرت شنوایی در کودکانی است که در معرض آلودگی‌های صوتی مداوم قرار می‌گیرند. به علاوه در صورت تداوم سروصدا، کودکان دچار خستگی و زودرنجی می‌شوند. آستانه تحمل این کودکان در مقایسه با سایر کودکان پایین‌تر است. چنین کودکانی تحریک‌پذیر‌تر از سایر همسالان خود هستند.

آنها خیلی سریع‌تر به محرک‌های محیطی و حتی محرک‌های معمولی پاسخ می‌دهند به علاوه سخت‌تر می‌توانند عصبانیت‌شان را کنترل کنند و بیشتر پرخاشگر هستند. این عوامل منجر به کاهش قدرت یادگیری کودکان خواهد شد که یکی از معضلات محیط‌های شلوغ و پر سروصداست. در بعضی مطالعه‌های انجام‌گرفته، مشخص شده که کنترل هیجان در کودکان بیش‌فعالی که در مکان‌هایی با محرک‌های زیاد قرار گرفته‌اند، سخت‌تر است و رفتارهای این کودکان غیرقابل‌کنترل‌تر می‌شود.

اگر چنین کودکانی در محیط‌های مشخص و کم‌ سروصداتر قرار بگیرند، مشکلات رفتاری کمتری را نشان می‌دهند. متخصصان آلمانی در تحقیقی دیگر به این نتیجه رسیدند که در بعضی مواقع که کودکان در کنار هم قرار می‌گیرند و کنترل مناسبی روی رفتارهای آنها وجود ندارد چنان جیغ و همهمه‌ای ایجاد می‌کنند که آلودگی صوتی آن به اندازه عبور یک هواپیمای جت (حدود ۱۲۰ دسی‌بل) است! البته در بسیاری مواقع، جیغ زدن کودکان کم‌سن به این علت است که آنها هنوز قدرت تکلم پیدا نکرده‌اند و برای شنیده‌شدن حرف‌هایشان جیغ می‌کشند اما در مواقعی هم کودکان بزرگ‌تر همان میزان سروصدا ایجاد می‌کنند که باعث خستگی و عصبانیت خودشان می‌شود درنتیجه باید مدیریت بیشتری روی اعمال و رفتار کودکان در مدارس و مهدهای کودک صورت بگیرد. برای مقابله با این مشکلات کسانی که ارتباط بیشتری با کودکان دارند باید راه‌های ارتباط موثرتری با آنان را یاد بگیرند تا از میزان سروصدای کودکان کم کنند.

مثلا برای کودکانی که آرام‌تر هستند و سروصدای کمتری دارند، هدایایی در نظر بگیرند که باعث شود سایر کودکان هم رفتارهای خود را بهتر کنترل کنند. از نظر جسمی نیز سروصدای مداوم باعث سردرد، خستگی، تندمزاجی و فشارخون بالای افراد می‌شود البته این اثرات روی همه افراد، چه بزرگسالان چه کودکان دیده می‌شود. به‌عنوان مثال زندگی در محیط‌های پر سروصدا مانند کنار اتوبان‌ها باعث می‌شود ترشح هورمون آدرنالین بیشتر و رگ‌های خونی باریک‌تر شود و خون‌رسانی به خوبی انجام نشود. همین امر باعث می‌شود در خانم‌های باردار، خون‌رسانی به جنین به خوبی انجام نشود و موجب سقط جنین‌های بیشتر زنان در چنین مناطقی شود. به‌علاوه تولد نوزادان با وزن پایین در این مادران بیشتر دیده می‌شود.

دکتر میترا حکیم‌شوشتری

استادیار دانشگاه علوم‌پزشکی تهران