ششمین علت مرگ

غذا روی اجاق گاز می‌جوشد تا غذای ظهر آماده شود. یک دختر بچه و پسر بچه کوچک تصمیم گرفته‌اند تا ناهار آماده شود، دور تا دور اتاق و آشپزخانه، دنبال هم بدوند و بازی کنند. یک لحظه غفلت، …

غذا روی اجاق گاز می‌جوشد تا غذای ظهر آماده شود. یک دختر بچه و پسر بچه کوچک تصمیم گرفته‌اند تا ناهار آماده شود، دور تا دور اتاق و آشپزخانه، دنبال هم بدوند و بازی کنند. یک لحظه غفلت، خوردن به دیگ پر از مایعات داغ، جیغ و داد و فریاد سوختم سوختم و صدای آژیر آمبولانس...

سوختگی ششمین علت مرگ‌ومیر در کشور است و با آغاز فصل زمستان روی کارآمدن انواع بخاری‌ها و وسایل گرم‌کننده این آمار افزایش می‌یابد. دکتر کامران باقری‌لنکرانی، وزیر بهداشت در نخستین نشست کمیته کشوری سوختگی می‌گوید: «ششمین علت مرگ‌ومیر در کشور سوختگی است و کودکان بخش عمده‌ای از این جمعیت را تشکیل می‌دهند.» او می‌افزاید: «بی‌احتیاطی و بی‌دقتی والدین و شرایط ناایمن خانه‌ها علت اصلی سوختگی در کودکان است در صورتی‌که این سوختگی‌ها با تدابیر ساده به راحتی قابل پیشگیری هستند.»

سوختن داریم تا سوختن

برای همه ما پیش آمده است که بالاخره قسمتی از پوست بدنمان به نحوی بسوزد، برخی با آب‌جوش، بعضی با روغن داغ، برخی با برخورد با بخاری و سایر وسایل گرم‌کننده که در فصل سرد سال از آنها زیاد استفاده می‌کنیم. پوست یکی از سدهای دفاعی بدن بر علیه عوامل خارجی است وقتی این سد دفاعی در اثر سوختگی از بین می‌رود، عوامل بیماری‌زا به راحتی می‌توانند وارد بدن شوند و بدن از سوی دیگر آب خود را از دست خواهد داد. پوست بدن هنگامی می‌سوزد که جسم داغی که دمای آن بالاتر از ۴۳ درجه سانتی‌گراد است به پوست برخورد کند.

درجات سوختگی

به‌طور معمول سوختگی در اثر ۴ علت اصلی ایجاد می‌شود: سوختگی در اثر حرارت، سوختگی در اثر برخورد مواد شیمیایی با پوست یا مخاط، سوختگی در اثر برق‌گرفتگی به طور مثال استفاده از آبگرمکن برقی در محیط حمام و سوختگی که در اثر تابش اشعه خورشید و اشعه رادیواکتیو به بدن ایجاد می‌شود. شدت همه سوختگی‌ها یکسان نیست اگر فقط پوستتان قرمز شود و حساس باشد و دردی را احساس نکنید و تاولی هم نزند، سوختگی شما، درجه اول است و در عرض یک هفته بدون بر جای گذاشتن جای زخم از بین می‌رود. در سوختگی درجه دوم پوست تاول می‌زند و تورم و ترشح مایع و درد شدید دیده می‌شود که بهبودی این زخم سه هفته‌ طول می‌کشد. سوختگی درجه سوم از همه بدتر است چون کار به زیر پوست و عضلات و استخوان‌ها می‌رسد.

سوختگی با آب جوش

بازار این نوع سوختگی در فصل سرد سال داغ است. اگر آب‌جوش و مایعات داغ روی پوست ریخت شما باید این کارها را یکی‌یکی برای فرد مصدوم انجام دهید:

۱) لباسی که در محل سوختگی است و اشیایی مثل النگو و انگشتر را درآورید.

۲) محل سوختگی را زیر شیر آب سرد بگیرید و درجه حرارت را به وسیله سرد کردن کم کنید.

۳) از کرم، پماد و لوسیون برای پوشاندن محل سوختگی استفاده نکنید.

۴) برای پانسمان تاول‌های پاره شده یک باند استریل روی تاول بگذارید، سپس آن را با پنبه و چسب بپوشانید. بهتر است تاول‌ها را نکنید چون عفونت می‌کنند.

کودکان و سالمندان مراقب باشند: کودکان و سالمندان بیش از هر گروه سنی دیگری از سوختگی آسیب می‌بینند. آمارها نشان می‌دهد که در سنین زیر ۵ سال و بالای ۵۵ سال، احتمال وقوع شوک و از دست رفتن سریع مایعات بدن به دنبال سوختگی بیشتر است. در افراد مسن اغلب سوختگی‌های بیش از ۲۰ درصد بدن کشنده است. سوختگی در ناحیه دست، پا، صورت، دستگاه تناسلی و مجاری تنفسی بسیار خطرناک است و به سرعت باید به مراکز درمانی مراجعه شود.

سوختگی پایان کار نیست

سوختگی پایان کار نیست و به‌طور معمول برای درمان آن نیاز به پیوند پوست وجود دارد اما محققان هر روز روش‌های جدیدی را برای درمان سوختگی پوست کشف می‌کنند. در تازه‌ترین این روش‌ها می‌توان سوختگی را با استفاده از سلول‌های پوستی جنین درمان کرد. به گزارش بی.بی.سی، محققان دانشگاه لوزان هشت کودک را با سلول‌های رشد یافته از سلول‌های جنین درمان کردند. زخم‌ها پس از دو هفته بهتر شدند و این بدان معنا است که دیگر نیازی به پیوند پوست برای درمان زخم نبود. اما انجمن جراحان پلاستیک انگلستان می‌گوید شاید این زخم‌ها به‌طور خودبه‌خود بهبود پیدا کرده‌اند. پزشکان سوئیس بافت پوست را از سلول‌های گرفته شده از یک جنین سقط شده ایجاد کردند. محققان می‌گویند تنها از یک دهنده جنینی می‌توان میلیون‌ها نمونه پوست ایجاد کرد. از این روش برای درمان سوختگی‌های درجه یک و دو و سه استفاده شده است. این پوست جنینی می‌تواند در زمان کوتاهی پوستی با کیفیت بالا برای بیماران دچار سوختگی فراهم کند. از مزایای این درمان، سادگی کاربرد آن است.