اتحاد ایران و چین چالش بزرگ آمریكا

نشریه فورچون در یك گزارش اختصاصی از روابط اقتصادی ایران و چین و تبعات آن برای آمریكا نوشت اتحاد درازمدت با سریع ترین اقتصاد جهان یعنی چین به ایران امنیت بین المللی بیشتری نسبت به ۲۶ سال گذشته می دهد و چالش بزرگی برای بدترین دشمن ایران, دولت بوش خواهد بود

به گزارش نشریه فورچون در این گزارش تحت عنوان «رویكرد ایران به شرق» با اشاره به قرارداد ۷۰ میلیارد دلاری گاز بین ایران و چین، آن را باعث نزدیكی بیشتر تهران- پكن و احتمالاً به معنای مشكلی برای ایالات متحده دانسته و نوشت: سال ۱۹۷۵ هنگامی كه دانشجویان ایرانی در خیابان ها تظاهرات كرده و دیدگاه خود از جمهوری اسلامی را فریاد می زدند، در آن سوی كره زمین یك دانشجوی ایرانی سر كلاس درس اقتصاد در دانشگاه بركلی در كالیفرنیا به پیش بینی های استاد درباره آینده گوش می داد كه می گفت: به چین نگاه كنید، اگر هر چینی یك آسپرین بخرد ما می توانیم یك میلیارد آسپرین صادر كنیم. این گزارش افزود: آن دانشجو اكنون در یكی از بخش های اصلی حكومت یعنی مجمع تشخیص مصلحت، كه برخی تصمیم های دشوار سیاسی، از جمله سیاست های تجاری با چین را می گیرد، نشسته است. بنابر این گزارش طی چند ماه گذشته چین با قدرت تمام وارد ایران نفت خیز ۷۰ میلیونی شد تا سردردی را درمان كند كه به چیزی بیش از آسپرین نیاز دارد و آن كمبود شدید انرژی برای صنایعی است كه چهار نعل می تازند و برای میلیون ها خودروی جدید است كه خیابانهای چین را پر كرده اند. نشریه فورچون افزود: شركت نفتی سینوپك چین پس از یك سال مذاكره با مقام های نفتی ایران، آماده امضای بزرگترین قرارداد ایران طی یك دهه گذشته شد كه آثار موجی آن در چند سال آینده بسیار فراتر از ترازنامه ایران خواهد بود و هادی نژادحسینیان معاون امور بین الملل وزیر نفت در این خصوص گفته است كه آنچه ما هم اكنون داریم تجارت با چین است، اما وقتی كه ۳۰ سال در یكدیگر سرمایه گذاری كنیم، یك اتحاد است. براساس قراردادی كه اكتبر سال گذشته بین دو كشور امضا شد، چین طی ۳۰ سال آینده ۲۷۰ میلیون تن گاز مایع از میدان گازی پارس جنوبی ایران وارد می كند كه ارزش دلاری آن معادل ۷۰ میلیارد دلار پول نقد است و این فقط آغاز كار است، چرا كه این قرارداد نیمی از سهام یكی از مهمترین حوزه های نفتی تازه كشف شده ایران یعنی یادآوران را به شركت چینی واگذار كرده و به آن اجازه اكتشاف در این حوزه طی چند دهه آینده را می دهد و با توجه به برآورد اولیه ۱۷ میلیارد بشكه برای این حوزه نفتی، مجموع این قرارداد ممكن است صد میلیارد دلار دیگر ارزش داشته باشد.این گزارش افزود: این قرارداد راهی است در جهت تلاش برای ادامه فعالیت زیرساخت های نفتی ایران، هر چند شركت های آمریكایی به دلیل تحریم اقتصادی آمریكا علیه ایران از سرمایه گذاری در میادین نفت و گاز این كشور منع شدند و شركت های نفتی بزرگ اروپا به فعالیت خود در ایران ادامه دادند و از عدم حضور شركت های بزرگ نفتی آمریكا در ایران سود بردند. براساس این گزارش به اعتقاد مدیر یك شركت نفتی در ایران، این كشور به شركت های خارجی امتیاز انحصاری منابع نفتی را واگذار نمی كند و براساس مدل بای بك (بیع متقابل) كه دهه قبل توسط ایران ایجاد شد، دولت شركت های نفتی را ملزم ساخته كه حوزه های نفتی آماده بهره برداری را به شركت ملی نفت ایران واگذار كنند و این در حالی است كه هنگامی كه ایران قصد آغاز كار در منابع گازی را داشت، متوجه شد كه قطر با یك درصد جمعیت ایران، از آنجا كه به شركت های خارجی آزادی بیشتری داد، شش برابر ایران از میدان مشترك گازی پارس جنوبی صادر كرد و لذا یك دیدگاه مشتركی در ایران برای جبران عقب ماندگی ایجاد شد. فورچون اضافه كرد: مقام های نفتی ایران پس از سال ها تردید، در نهایت شریك ایده آل خود را پیدا كرده اند و علی اكبر وحیدی معاون و مهندسی نفت و توسعه شركت ملی نفت ایران در این خصوص گفت: ایران و چین كاملاً مناسب یكدیگر هستند و چین بزرگترین بازار جهان را دارد، بدون آنكه منابع انرژی مطمئن داشته باشد و در عوض ما انرژی زیادی داریم و به ارز خارجی نیاز داریم و آنها پول زیادی برای سرمایه گذاری دارند، بنابراین این یك قرارداد «برنده _برنده» است. این گزارش با تاكید بر این كه حضور چین در همه جای ایران به چشم می خورد، نوشت: سال گذشته حجم مبادلات تجاری دو كشور هفت میلیارد دلار بود كه پنج برابر سال ۱۹۹۹ است، بیش از ۴۰ شركت چینی شامل شركت بزرگ مخابراتی Hauwei در تهران دفتر دارند، مغازه های تهران مملو از اجناس چینی است و متروی تهران كه سال ۲۰۰۳ راه اندازی شد، بر روی هر قطار آن پلاكی با عنوان چین نصب شده است. شركت چینی نورینكو نیز در رقابت با شركت زیمنس در قرارداد ساخت دو خط نخست مترو به ارزش ۸۳۶ میلیون دلار برنده شد و هم اكنون از بزرگترین مقاطعه كاران برای چهار خط جدید است. شركت های چینی حتی قراردادی برای ساخت یك سد در شمال تهران و نیز ساخت بزرگراهی در شمال كشور را به دست آوردند و گفته می شود یك قرارداد دیگر هم برای احداث خط لوله نفت به طول ۲۴۰ مایل به طرف دریای خزر به مبلغ ۴۰۰ میلیون دلار منعقد كرده اند. در ماه دسامبر سال گذشته نیز رستوران «وانگ» چین كه شعبه ای را در كابل پس از سقوط طالبان احداث كرده و مورد استقبال سربازان آمریكایی و دیپلمات های خارجی قرار گرفته بود، دیپلمات های چینی به مقام های این رستوران گفته بودند كه می تواند سود خود را در تهران دو برابر كند و یك هفته قبل از كریسمس اولین شعبه این رستوران چینی در دربند افتتاح شد. بنابر این گزارش در سال ۲۰۰۳ شركت خودروسازی «چری» چین اولین قرارداد خود برای ساخت واحدی در خارج چین را با یك شریك ایرانی امضا كرد كه هدف شركت تولید ۳۰ هزار خودرو در سال بود و یك مقام ایرانی از شركت ایران خودرو دیزل در این باره گفت: چینی ها دارند می آیند، قیمت های آنها یك سوم قیمت اروپاست و روابط عالی است. نشریه فورچون در ادامه نوشت: تحلیلگران معتقدند، قرارداد جدید نفتی چین با ایران، تمركز اقتصاد ایران را به طور كامل از غرب می برد و در خلال چند هفته از اعلام این قرارداد، مقامات هند و پاكستان به تهران آمدند تا قرارداد چهار میلیارد دلاری خط لوله كه گاز ایران را از طریق پاكستان به هند منتقل می كند، نهایی كنند.