توصیه‌های سودمند بهداشتی برای پیشگیری از بروز مسمویت‌های غذائی

۱.شستشو و ضدعفونی کردن میو‌ه‌ها و سبزی‌ها پیش از استفاده کردن.
لازم است میوه‌ها و سبزی‌ها را پیش از استفاده خوب شسته و سپس با مواد ضدعفونی کننده مانند مواد کلردار و... ضدعفونی …

۱.شستشو و ضدعفونی کردن میو‌ه‌ها و سبزی‌ها پیش از استفاده کردن.

لازم است میوه‌ها و سبزی‌ها را پیش از استفاده خوب شسته و سپس با مواد ضدعفونی کننده مانند مواد کلردار و... ضدعفونی کرد. نگذارید بچه‌ها موادغذائی که بر روی زمین ریخته شده است را بخورند. بعضی از سبزی‌ها و میوه‌هائی که سمپاشی شده باشد، اگر پیش از مصرف خوب شسته و پاک نشوند، ممکن است به محض خوردن تولید مسمویت غذائی کنند.

۲. خودداری از مصرف غذاهائی که به‌مدت زیاد نگهداری شده‌اند:

برای پیشگیری از بروز مسمومیت‌های غذائی، از مصرف غذاهای تخمیر شده، یا تغییر شکل داده، مانند گوشت، کنسروها، ماهی و پنیر و... که ممکن است در اثر تجزیه، حاوی مواد سمی گردند، جداً خودداری گردد.

۳. توجه به نکات بهداشتی در هنگام خرید و مصرف شیرینی‌های خامه‌دار و بستنی:

از مصرف شیرینی‌های خامه‌دار که در محیط سرباز نگهداری شده است، حتماً خودداری شود. باید خرید این مواد از مکان‌های مطمئن و بهداشتی انجام گیرد. از شیرینی‌های تر و خامه‌دار و بستنی که تازه تهیه و خوب نگهداری شده‌اند، مصرف نمائید.

۴. دقت فراوان در هنگام خرید و استفاده قارچ‌های خوراکی:

در هنگام استفاده از قارچ‌های خوراکی، به‌نوع آن‌ها دقت فراوان صورت گیرد، زیرا مسمومیت حاصل از آن‌ها، بسیار خطرناک و حتی کشنده است. از خوردن قارچ‌های مشکوک که بیشتر سمی هستند، خودداری کنید.

۵. توجه به نکات بهداشتی در هنگام مصرف کردن کباب بیرون از خانه:

برای تهیه کباب کوبیده، باید از گوشت سالم استفاده شود. تنها گوشتی را که خوب پخته یا کباب شده است، بخورید و مواظب باشید به‌هنگام مصرف کباب، وسط گوشت خوب پخته شده باشد.

۶. حرارت دادن به اندازه موادغذائی، پیش از مصرف کردن:

استفاده از حرارت کافی در تهیه موادغذائی، از بهترین روش‌های کنترل و پیشگیری از بروز مسمومیت‌های غذائی است. غذا را خوب بپزید، به گونه‌ای که حرارت به اندازه لازم، به همه قسمت‌های آن برسد.

۷. رعایت پاکیزگی وسایل و ظروف غذاخوری:

پاکیزگی و شستشوی وسایل و ظروف غذاخوری (قاشق، چنگال، بشقاب، لیوان، قابلمه و...)، وسایل گوشت خردکنی (چاقو، دستگاه چرخ گوشت و...) پس از پایان کار با آب و مواد ضدعفونی کننده انجام شود. لازم است ظروف شسته نشده را به‌مدت طولانی به حالت خود نگذاریم، زیرا سبب جلب حشرات زیان‌آور، به‌ویژه مگس و سوسک شده و میکروب‌ها را در خود رشد می‌دهند.

۸. نگهداری موادغذائی در ظروف دردار:

برای جلوگیری از آلوده شدن و ورود حشرات زیان‌آور به داخل موادغذائی، در ظروف دربسته، نگهداری شوند (مانند شکر، چای، غذاهای خشک، آرد، حبوبات و...) توجه به استفاده از ظروف و قوطی‌های دربسته و حرارت اتاق، از نظر بهداشتی حائز اهمیت است.

۹. خودداری از خرید و مصرف موادغذائی کنسرو شده آلوده و غیر بهداشتی:

برای جلوگیری از بروز مسمومیت‌های غذائی، حرارت دادن کافی به موادغذائی کنسرو شده (حرارت ۹۰ درجه سانتی‌گراد، به مدت ۱۰ دقیقه) پیش از مصرف ضروری است. هنگام استفاده از غذای کنسرو شده، دقت شود که این مواد رنگ، مزه و بوی طبیعی داشته وماده درون آن، تغییر شکل نداده باشد. در صورت دیدن نشانه‌هائی روی ظروف نگهداری موادغذائی کنسرو شده، مانند نشست قوطی، تورفتگی یا برآمدگی بدنه و درها، زنگ‌زدگی سطح بیرونی یا درونی قوطی، حتماً از مصرف آن‌ها خودداری کنید.

۱۰. خودداری از خرید و مصرف شیر و فرآورده‌های آلوده و مانند آن:

در هنگام خرید شیر و فرآورده‌های آن، به تاریخ مصرف قید شده بر روی ظروف بسته‌بندی آن‌ها، توجه گردد. پنیر خوب، باید مزه و بوی ویژه به خودش را دارا باشد و نباید بوی تند بدهد. کره در اثر خراب شدن، بوی بد و مزه تند پیدا می‌کند. خامه تازه رنگ سفید مایل به زرد داشته و کمی شیرین است. از قرار دادن ماست در ظروف فلزی خودداری کنید. از مصرف ماست کپک زده و تغییر رنگ و بو داده، خودداری شود.

۱۱. رعایت بهداشت فردی در هنگام کار با موادغذائی:

شستشوی مرتب و درست دست‌ها، به‌ویژه در مورد کسانی‌که با موادغذائی سر و کار دارند، لازم است. رعایت بهداشت فردی، مانند شستن دست‌ها، کوتاه کردن ناخن‌ها و موی سر و صورت و سبیل، به‌طور مرتب از اقدامات مهم حفاظتی در جلوگیری از آلوده شدن موادغذائی با عوامل عفونی و به‌ویژه پیشگیری از بروز مسمومیت‌های غذائی است.

۱۲. از بین بردن حشرات زیان‌آور و محل‌های تولید مثل و رشد و نمو آن‌ها در خانه و اماکن موادغذائی:

محافظت غذاها در خانه و مراکز تهیه و توزیع موادغذائی، در برابر ورود حشرات زیان‌آور، به‌ویژه مگس، سوسک و پشه به داخل آن و توجه به این مسئله در تمام مراحل نگهداری، تهیه، پخت و توزیع موادغذائی از راه‌های مهم پیشگیری از بروز مسمومیت‌های غذائی است.

۱۳. تهیه و خریداری موادغذائی از اماکن بهداشتی و مورد اطمینان:

در هنگام خرید موادغذائی، به‌ویژه موادغذائی پروتئینی (گوشت، ماهی، مرغ، تخم‌مرغ و...) و فرآورده‌های شیر (کره، پنیر، خامه، ماست، کشک، دوغ و...) به نکات بهداشتی دقت فراوان نموده و از اماکنی که رعایت استاندارد کامل بهداشت موادغذائی را می‌نمایند، انجام گیرد.

۱۴. خودداری از خرید و مصرف کالباس و سوسیس غیربهداشتی و آلوده:

مصرف کالباس و سوسیس غیربهداشتی و آلوده، بسیار خطرناک است. با توجه به اینکه یکی از راه‌های مهم بروز مسمومیت‌های غذائی در انسان، مصرف این گونه مواد است. رنگ مقطع کالباس و سوسیس سالم، قرمز و روشن بوده و بوی خوشایندی دارد. احساس مزه ترشی، در این موارد، دلیل بر تخمیر آن‌ها، در اثر رشد قارچ و باکتری‌‌هاست. به‌هنگام لمس کردن آن‌ها، باید تمام قسمت‌های کالباس یا سوسیس، صاف و یکنواخت بوده و بدون هرگونه برآمدگی یا فرورفتگی باشد.

دقت کنید، میکروب‌ها در غذای پخته بهتر رشد می‌کنند:

اغلب موادغذائی خام خطرناک هستند، لذا باید شسته یا پخته شوند. غذای پخته باید فوراً مصرف شود و به‌حال خود گذاشته نشود. غذائی که قبلاً گرم شده باید مجدداً به‌طور کامل حرارت داده شود.

- میکروب‌ها از طریق پختن کشته می‌شوند. غذا باید کاملاً پخته شود به‌خصوص گوشت قرمز و گوشت ماکیان

- میکروب‌ها در غذای پخته بهتر رشد می‌کنند. غذای پخته باید پس از طبخ هرچه زودتر مصرف شود تا میکروب‌ها فرصت تکثیر و ایجاد بیماری را نداشته باشند.

- اگر ناچاریم غذائی را بیش از پنج ساعت نگه داریم باید آن را در دمای بالاتر از ۶۰ درجه سانتی‌گراد یا پائین‌تر از ده درجه سانتی‌گراد قرار دهیم.

- اگر غذای پخته‌ای باقی مانده است باید پیش از مصرف با استفاده از روش‌هائی که قبلاً به‌کار می‌بردیم، آن را مجدداً حرارت دهیم.

- غذای خام به‌خصوص گوشت ماکیان (مرغ و خروس) معمولاً دارای میکروب است. غذای پخته می‌تواند از طریق کمترین تماس با غذای خام آلوده شود، بنابراین غذاهای پخته و خام باید همیشه جدا از یکدیگر نگهداری شوند.

- در صورت امکان غذای کودک باید تازه تهیه شود و ذخیره نگردد.

- در صورت امکان پارچه‌هائی که جهت تمیز کردن ظروف استفاده می‌شوند به‌طور روزانه عوض شده و پس از جوشاندن مجدداً استفاده شوند.

- میکروب‌ها توسط مگس پخش می‌شوند. پس مانده‌های غذا، آشغال، میوه و سبزی‌های مانده، محیط مناسبی برای تولید مگس است. در هر خانه‌ای باید محل مناسبی برای دفن یا سوزاندن روزانه آشغال وجود داشته باشد.