ضرورت انتظار فرج و تعمق در فلسفه غیبت

باور به مهدی موعود از زمان حیات پیامبر اسلام میان مسلمانان رواج داشته است و رسول الله او را از اهل بیت و فرزندان فاطمه معرفی می کرد . (۱ ) تواتر این اخبار در حدی است که هیچ یک از شیعه …

باور به مهدی موعود از زمان حیات پیامبر اسلام میان مسلمانان رواج داشته است و رسول الله او را از اهل بیت و فرزندان فاطمه معرفی می کرد . (۱ ) تواتر این اخبار در حدی است که هیچ یک از شیعه و اهل سنت وجود مهدی را انکار نکرده اند . با این تفاوت که برای عموم اهل سنت مهدی پیام آور « آخرالزمان » است ولی شیعه حکمت وجودی خود را با فلسفه غیبت و ضرورت انتظار مهدی گره زده و با اتکای به همین اعتقاد دید غیبت گرایانه خود را توانمند کرده و با ایمان به آن توانسته سده های پرمخاطره ای را پشت سر بگذراند و با خودیاری اجتماعی در فساد محیط حل نشود جامعه خود را تهذیب کند و با دیدی روشن بینانه و امیدوارانه به آینده بنگرد و به قول عروضی سمرقندی « به غایت متمسک باشد » (۲ ) خود را باز یابد و با بهره گیری از این اعتقاد از خدمت به دستگاههای ستم دوری جوید و ابزار حاکمان زورمدار و زرسالار و تزویرگر واقع نشود.

هر خروجی جز به تایید او و نایبان او را باطل بداند و بر خلاف مظلومیت اقلیت و عوامل فراوان بازدارنده از تنگناهای ویران ساز تاریخ سرافراز بیرون آید و هر حاکمیتی جز حکومت اسلام را نفی کند و از این راه اندیشه خود را بعدی جهانی ببخشد و مدعی گردد این مهدی « صاحب السیف » است که در نهایی ترین مصاف حامیان و حاملان داد و بیداد همه مظاهر ستم را با قیام دادگرانه خود در سطح جهانی از میان برخواهد داشت و همه طاغوتها را سرکوب خواهد کرد و بر تمام مظاهر و نمودهای کفر و شرک و نفاق و تعارضهای باطل چیره می شود خاوران و باختران را می گشاید و حکومت واحد جهانی را چونان پرنیانی برگستره کره خاکی می گستراند و میان همه انسانها به داد حکم می راند و دین را چون ماه از محاق بدعتها درآورد و به آن عزت الله و حقایق مکتوم جهان را ظاهر گرداند.

پس در یک کلمه « مهدی » در ضمیر تشیع انسان کاملی است که به جامعه آرمانی اسلام جامه عمل می پوشاند و از این راه به همه آرمانهای مردان خدا تحقق می باشد.

این بود که مدام ضرورت انتظار فرج و تعمق در فلسفه غیبت از سوی رهبران راستین اسلام گوشزد شده است به گونه ای که هرچه غیبت طولانی تر گردید انتظار عمق بیشتری یافت و هرچه انتظار عمیق تر گردید فلسفه غیبت روشن تر شد تا جایی که در سده های پیشین در شهرهای شیعه نشین جهان اسلام انتظار مهدی به صورت سمبلیک در بامدادان و شامگاهان به نمایش درآمد و گزارشاتی از آن در سفرنامه ابن بطوطه (۳ ) معجم البلدان یاقوت حموی (۴ ) و روضه الصفای میرخواند(۵ ) آمده است (۶ )

پاورقی :

.۱ « کمال الدین و تمام النعمه » شیخ صدوق .۴۰۳ ۱ موسسه نشر اسلامی ; « فتوحات مکیه » محی الدین عربی ج ۳ ـ باب ۳۶۶ نشر دار صادر بیروت ; « قواعد الایمان » خواجه نصیرالدین طوسی » ـ .۴۶۱

.۲ « چهار مقاله » نظامی عروضی باب شرح حال فردوسی اشرافی .

.۳ « سفرنامه » ابن بطوطه ترجمه محمدعلی موحد ج .۲۳۹ ۱ انتشارات علمی و فرهنگی .

.۴ « معجم البلدان یاقوت حموی . ج .۱۵ ۴

.۵ روضه الصفا میرخواند

.۶ چشم به راه مهدی (عج ) ص ۴۰۶ و ۴۰۷