ارمغان غذای آلوده

بیماری های ناشی از مصرف غذاهای آلوده به علت آلوده شدن غذاها به باكتری ها یا سموم آنها و یا انگل ها ایجاد می شود

بیماری ممكن است به یك دل درد ساده ختم شود و یا این كه مسایل دیگری مثل اسهال، استفراغ، دل پیچه شدید، تب و تشنج را به همراه داشته باشد. سالانه ۷۵ میلیون نفر در آمریكا به دلیل ابتلا به بیماری های ناشی از مصرف غذای آلوده بیمار شده و ۵۰۰ نفر آنها جان سالم به در نمی برند!

۱ - علل بیماری

باكتری های بیماریزا؛ علت اصلی ایجاد بیماری در افراد مختلفند. مواد خوراكی كه خریداری می كنیم، آلوده به انواع میكروبهاست. گوشت، مرغ، ماهی و... درحین خردشدن در فروشگاه ها، آلوده می شوند و یا درمورد غذاهای دریایی؛ از هنگام صید؛ احتمال آلودگی وجود دارد. از هر ۲۰۰۰۰ عدد تخم مرغ؛ یكی از آنها به سالمونلا آلوده است. حتی مواد غذایی مثل: انواع سبزی ها، جوانه گندم، خربزه، هندوانه و... نیز می توانند به میكروب های مختلف آلوده باشند. آلودگی در حین كاشت، برداشت، انجام فرآیندهای مختلف، انباركردن و حتی فروش به وجود می آید. حتی در حین پخت در آشپزخانه منازل و مهم تر از همه در رستوران ها؛ احتمال آلودگی وجود دارد.

وقتی كه غذای پخته شده؛ ۲ ساعت در دمای اتاق بماند (فرقی نمی كند زمستان باشد یا تابستان)؛ باكتری ها به راحتی در آن رشد می كنند. اغلب باكتری ها به طور نامحسوس رشد می كنند، یعنی اینكه باوجود تكثیریافتن در مواد غذایی، هیچ گونه تغییر آشكاری مثل تغییر طعم یا رنگ در مراحل اولیه دیده نمی شود. حتی در غذاهای یخ زده نیز باكتری ها از بین نمی روند، بلكه فقط رشدشان متوقف می شود. بنابراین راههای آلودگی فراوان بوده و خطر ابتلا به بیماری نیز دائما وجود دارد. بنابراین پس از اطمینان از سلامت ماده غذایی، آن را خریداری و مصرف كنید.

۲ - علایم بیماری

در اغلب موارد، بیماری های ناشی از مصرف غذای آلوده؛ علایم نزدیك به هم و یكسانی داشته و دستگاه گوارش را مورد حمله قرار می دهند. این علایم چند ساعت و یا در نهایت چند روز پس از مصرف غذای آلوده ظاهر می شوند. این علایم خفیف یا شدیدند. اما علایمی كه در همه این مسمومیت ها یا عفونت ها مشابه است، عبارتند از: دل پیچه (به عبارتی درد در ناحیه معده و روده ها)، حالت تهوع (گاهی بدون استفراغ)، استفراغ، اسهال، تب (در عفونت غذایی دیده می شود) و ازدست دادن آب بدن به علت اسهال یا استفراغ شدید.

۳ - خطر ابتلا به بیماری در چه افرادی شدیدتر است؟

عده ای از مردم به علت پایین بودن مقاومت بدنشان به باكتری ها و ضعیف بودن سیستم ایمنی بدنشان، سریع تر به بیماری دچار می شوند. كودكان؛ زنان باردار و جنین آنها، افراد مسن و افرادی كه سیستم ایمنی قوی ندارند، جزو این دسته اند. بنابراین نیازمند دقت بیشتری در انتخاب غذایشان هستند.

۴ - عوارض

بعضی از میكروارگانیسم ها مثل لستیریا مونوستیوژنر (لستیریامونوستیوجنز) و كلستریویوم بوتولینوم؛ خطر شدیدی از یك اسهال یا استفراغ ساده ایجاد می كنند. این دو باكتری باعث سقط جنین و گاهی مرگ بیمار می شوند.در بعضی افراد به ویژه كودكان، بیماری همولیتیك اورمیك (HUS) ایجاد می شود كه در این حالت گلبول های قرمز خون همونیر می شوند و یا این كه نارسایی كلیه و حتی منجر به مرگ می شود. این بیماری ها كه ذكر كردیم، به علت آلودگی غذا به «اشرشیاكلی (cdi.E)»، ایجاد می شود. این عوارض و بیماری ها در كودكان بین ۱ تا ۱۰ سال اتفاق می افتد. گاهی نیز بیماری «همولیتیك اورمیك» و «نارسایی كلیه» به علت مصرف آبمیوه های غیرپاستوریزه و بسته بندی نشده (آبمیوه های موجود در دكه های كنار خیابان ها) و یا ساندویج های مرغ و گوشتی كه خوب پخته نشده اند و یا كاهوهای آلوده به میكروب در سالادهای رستوران ها و یا مخلفات داخل ساندویج ها ایجاد می شود (توجه كنید مكان رستوران یا قیمت كالاهای ارائه شده در هر رستوران یا مغازه ای، دلیل بر تمیزی آن نیست. از خوردن این قبیل سبزی ها در رستوران ها، جداً خودداری كنید.)مهمترین علامت مسمومیت؛ حالت تهوع و سپس استفراغ است. به دنبال آن دل پیچه و اسهال (گاهی خونی) بروز می كند. در ۵ تا ۱۰ درصد موارد؛ بیماری HUS (بیماری همولیتیك اورمیك) در كودكان؛ بین ۲ تا ۶ روز پس از اولین روز مصرف غذای آلوده، علایم ظاهر می شود. این بیماری بین ۱ تا ۱۵ روز طول می كشد! بنابراین با نخورن غذاهای مشكوك كه اطمینان به تمیزی آنها ندارید؛ ابتلا به این قبیل بیماری ها را از بین ببرید.با بروز چنین علایمی سریعا به پزشك مراجعه كنید (این علایم، عوارضی است كه پس از علایم اولیه ای كه ذكر كردیم، بروز می كند):

* بروز شوك یا عوارضی مثل: نبض آرام یا تند؛ نفس های سریع و كوتاه (نفس نفس زدن)؛ احساس سرما؛ رنگ پریدگی؛ تشنج؛ احساس گرفتگی یا درد در قفسه سینه

* دفع شدید آب از بدن؛ به همراه خشكی شدید دهان؛ آب دهان غلیظ و چسبناك؛ كاهش دفع اوره از بدن؛ سرگیجه؛ خستگی شدید؛ كاهش فشار خون؛ افزایش ضربان قلب و تنفس سخت و نامنظم

* اختلال حواس و تأخیر در یادآوری موقعیت مكانی یا زمانی.

۵ - تشخیص

به پرسش های پزشك درست و كامل پاسخ دهید. به یاد بیاورید در یك هفته اخیر چه روزی و در كجا، بیرون از منزل غذا میل كرده اید. نوع غذا؛ میزان مصرف و... را كاملا برای پزشك توضیح دهید. اگر پزشك برای شما آزمایش تجویز كرد؛ حتما آن را انجام بدهید. دقیق ترین راه شناسایی آلودگی و عامل آن؛ آزمایش است.

۶ - درمان

در اغلب موارد كه عفونت های غذایی ملایم بوده و جدی نیستند؛ درمان به وسیله افزایش مصرف مایعات و یا تزریق سرم برطرف می شود. در عفونت های غذایی خفیف، مهمترین مسأله جبران كمبود مایعات از دست رفته است. اما در مواردی كه عفونت غذایی یا مسمومیت جدی بوده و حالت تهوع شدید است، به طوری كه روی سیستم عصبی نیز اثر گذاشته است؛ مصرف دارو ضروری است (با تجویز پزشك). بنابراین سریعا بیمار را به اورژانس منتقل كنید. اما متاسفانه در بعضی از عفونت های غذایی، بیمار باید سریعا بستری شود؛ چراكه در عفونت ها و مسمومیت های حاد؛ علاوه بر كنترل مایعات دفعی بدن؛ جبران كمبود آنها و كنترل فشارخون و ضربان قلب نیز بسیار ضروری است. كلیه ها نیز باید ازنظر عملكرد دقیقا كنترل بشوند. گاهی در شرایط حاد؛ با عمل «دیالیز»؛ مواد دفعی را از بدن خارج می كنند تا كلیه ها دوباره فعال شوند. خون نیز در عفونت های حاد؛ نیاز به تعویض دارد. بنابراین غفلت نكنید. با انتقال سریع بیمار به بیمارستان؛ او را از خطرات و مسایل بعدی مصون دارید. دستپاچگی مسأله ای را حل نمی كند. در كمال خونسردی به بیمار كمك كنید.

---