چهارشنبه, ۳ بهمن, ۱۴۰۳ / 22 January, 2025
مجله ویستا

آیا معتاد, مجرم است


آیا معتاد, مجرم است

فرد معتاد به تنهایی در آمار اعتیاد قرار می گیرد اما او می تواند به طور متوسط سه نفر دیگر را هم با مشكل خود دست به گریبان كند و باعث به وجود آمدن آسیب های اجتماعی دیگر از جمله طلاق شود

به دیوار سرد دادگاه تكیه داده و گذشته‌اش را در ذهن مرور می‌كند. گذشته‌ای كه زیاد هم دور نیست یك سال پیش برای آغاز زندگی مشتركش آرزوها داشت و حالا بعد از یك سال آمده تا پرونده این زندگی مشترك را برای همیشه ببندد.

همیشه خیلی زودتر از آنچه فكرش را بكنی اتفاق می‌افتد. روزی كه اولین بار كت و شلوار دامادی‌اش را به تن كرد و به عزم خواستگاری از خانه بیرون رفت دلش چندصدمتر جلوتر از خودش می‌دوید، می‌خواست پر در بیاورد و هر چه زودتر به دختر مورد علاقه‌اش برسد. بالاخره رسیدند، همه‌چیز به خوبی و خوشی تمام شد. كسی مخالف نبود، او با دختری كه دوستش داشت سر سفره عقد نشست و پیمان زناشویی بست و تشكیل خانواده داد و حالا...

تعطیلی شركت، بیكاری، گوشه وكنایه‌های زنش و... درد دیگری را هم به دردهایش اضافه كرد.

اولین بار كه با چند نفر نشست تا به اصطلاح دودی بگیرد و غصه‌های زندگی را فراموش كند. چنین عاقبتی را برای خودش متصور نبود. هر روز می‌گذشت و او بیشتر از قبل به این دود لعنتی عادت كرده بود، حالا دیگر كمتر دنبال كار می‌گشت و اصلا برایش مهم نبود كه زنش، كسی كه بیشتر از جانش دوست داشت.

مجبور است برای گذراندن زندگی خود و فرزندش كارگر خانه‌های مردم شود.و بالاخره یك روز همه‌چیز تمام شد. كاخ زندگی یك‌شبه ویران شد. همسرش دیگر نتوانست اعتیاد و بیكاری او را تحمل كند، تنهایش گذاشت و برای همیشه رفت...

این روزها راهروی دادگاه خانواده پر از آدم‌هایی است كه تجربه چندماه زندگی مشترك آنها را به اینجا كشانده است. حالا دیگر افزایش آمار طلاق را نمی‌شود منكر شد. آماری كه رو به افزایش است و این در حالی است كه خیلی از آنها فقط چند ماه است كه زندگی مشترك را تجربه كرده‌اند.

عوامل بسیاری می‌تواند در نابودی بنیان خانواده‌هایی كه بیشتر نوپا هستند، موثر باشند و متاسفانه باید گفت كه اعتیاد اصلی‌ترین علت درخواست طلاق از سوی زنانی است كه به دادگاه مراجعه می‌كنند.

این در حالی است كه ستاد مبارزه با موادمخدر اعلام كرده كه بیش از دو میلیون معتاد نداریم، حال اگر همین آمار را در نظر گرفته و آن را یك آمار دقیق كارشناسی بدانیم همین تعداد می‌تواند بیش از پنج میلیون نفر از افراد جامعه را درگیر كند.

فرد معتاد به تنهایی در آمار اعتیاد قرار می‌گیرد اما او می‌تواند به طور متوسط سه نفر دیگر را هم با مشكل خود دست به گریبان كند و باعث به وجود آمدن آسیب‌های اجتماعی دیگر از جمله طلاق شود.

جلالی‌پور قاضی دادگاه در این‌باره می‌گوید: «فرد معتاد به تنهایی در یك كوهستان زندگی نمی‌كند، هر فرد معتاد خانواده‌‌ای دارد كه خواه‌ناخواه با مساله اعتیاد او درگیر می‌شوند.

اعتیاد تنها به فرد آسیب نمی‌رساند بلكه با مشكلاتی كه ایجاد می‌‌كند اثرات جبران‌ناپذیری بر جامعه می‌گذارد. در حال حاضر بیشترین دلیل طلاق‌ها، اعتیاد یكی از طرفین است كه در ۹۰ درصد موارد این مرد است كه دچار اعتیاد شده و دیگر نمی‌تواند نیازهای اولیه خانواده‌اش را برآورده كند.»

مروری بر پرونده‌های دادگاه‌ها و دادسراها نشان می‌دهد كه مردان معتاد به خاطر تامین هزینه مواد حتی اقدام به فروش فرزندان خود نیز كرده‌اند؛ حتی فرد معتاد پا را فراتر گذاشته و همسر خود را در مقابل مواد در اختیار فروشندگان قرار می‌دهد. این روزها دیدن این موارد در دادگاه‌های خانواده كم نیست.

این زنگ خطری است برای جامعه كه امروزه شاهد افزایش مصرف مواد بین جوانان امروزی و فروپاشی خانواده‌هاست.سرهنگ سمائی كارشناسان مبارزه با موادمخدر در این‌باره می‌گوید: امروز مساله موادمخدر شكل مخاطره‌آمیز و كاملا پیچیده‌ای به خود گرفته و در عین حال گسترش جهانی یافته است.

اعتیاد به موادمخدر علاوه بر زیان‌های جدی و خطرناك جسمی از قبیل ابتلا به بیماری‌های عفونی واگیردار همچون ایدز، سل، هپاتیت، عوارض و مشكلات عمده اجتماعی و اقتصادی از جمله افزایش جرم‌های مرتبط با موادمخدر همچون جنایت و سرقت، فقر و تكدی‌گری، طلاق و هدررفتن سرمایه‌های كلان مادی كشورها را به دنبال داشته است.

كشور ما دارای جمعیتی جوان است. بیش از ۵۵ درصد جمعیت كشور ما در سنین زیر ۲۰ سال هستند. از طرفی موقعیت استراتژیك ایران و قرارگیری آن در كنار كشورهایی همچون افغانستان و پاكستان كه جزو تولیدكنندگان عمده موادمخدر هستند باعث آن شد كه ورود این مواد به كشور سهل‌تر و فراوان‌تر باشد. با این حال نگاه ما به این مقوله باید نگاهی كارشناسانه باشد.

این كارشناس ادامه می‌دهد: اما نباید معتاد را مجرم دانست و مانند یك متهم با آن برخورد كرد. مسوولان باید بستری را فراهم كنند تا معتادان تحت درمان قرار بگیرند و اقدام به ترك كنند.

این كارشناس همچنین می‌گوید: هم‌اكنون از ۱۵ میلیون دانش‌آموز سراسر كشور، ۱۴ درصد در معرض مستقیم اعتیاد قرار دارند كه این موضوع اهمیت آموزش و پیشگیری را دوچندان می‌كند.

این در حالی است كه نیروی انتظامی در اجرای مرحله سوم طرح ارتقای امنیت اجتماعی، جمع‌آوری معتادان را آغاز كرده است. در این بین معتادانی كه كارت درمان دارند همان روز آزاد می‌شوند اما افرادی كه كارت درمان ندارند توسط پزشك ستاد مبارزه با موادمخدر مورد معاینه قرار می‌گیرند و سپس برای درمان به مراكز بازپروری و ترك اعتیاد معرفی می‌شوند. در آن مراكز هم با پرداخت هزینه طول درمان اقدام به ترك می‌كنند.

حال اگر فرد معتادی خانواده‌اش پیدا نشود كه هزینه ترك را بپردازد، مشخص نیست چه ارگانی هزینه درمان این نوع معتادان را متقبل می‌شود.

● قاچاقچیان سودجو عامل افزایش ورود موادمخدر به ایران

سرهنگ كشفی، معاون مبارزه با موادمخدر تهران بزرگ درخصوص آمار معتادان در تهران می‌گوید: «در تهران بزرگ حدود ۲۳۰ هزار نفر معتاد هستند كه از این تعداد ۱۵۰ هزار نفر معتاد اسمی و ۸۰ هزار نفر تفنی می‌باشند. اما در سطح كشور هم آمارهای متفاوتی وجود دارد كه تقریبا می‌توان برآورد كرد كه حدود دو میلیون نفر معتاد در سراسر كشور وجود داشته باشد.»

سرهنگ كشفی ادامه می‌دهد: «در موضوع موادمخدر چند مرحله داریم: پیش‌بینی، پیشگیری، درمان، مقابله، پیگیری. مرحله اول پیش‌بینی مربوط به سازمان‌های اطلاعاتی است، پیشگیری و درمان هم به سازمان‌های بهزیستی و بهداشتی درمانی مربوط است.مرحله چهارم مقابله كه كار پلیس است و پیگیری هم به دستگاه قضایی مربوط می‌شود.»

سرهنگ كشفی درخصوص افزایش موادمخدر در میان جوانان می‌گوید: «متاسفانه قاچاقچیان سودجو، زندگی بعضی از افراد جامعه را به نابودی ‌كشانده‌اند. معمولا موادمخدر را از كشورهای همسایه (افغانستان و پاكستان) قاچاقی به ایران می‌آوردند.

این قاچاقچیان از راه ورود موادمخدر از كشورهای همسایه به ایران پول كلانی به جیب می‌زنند و به اینگونه زندگی افرادی را كه آمادگی لازم برای مصرف مواد را دارند به ورطه تباهی می‌كشانند.»معاون مبارزه با موادمخدر تهران معتقد است كه قانون مبارزه با موادمخدر (اعدام قاچاقچی) قانون خوبی است اما امروزه این قانون به خوبی اجرا نمی‌شود.

● مشكل كجاست؟

اعتیاد به عنوان یك آسیب و معضل اجتماعی – بهداشتی، اقتصادی و فرهنگی با پیچیدگی‌های خاص خود حاكمیت ملی، امنیت و استقلال كشور ما را تحت تاثیر قرار داده است با توجه به مسائل جنبی آن می‌توان ادعا كرد كه ارزش‌های انسانی و هویت ملی ما در معرض خطر و آسیب این آفت بزرگ قرار گرفته است.

توجه به آمارها نشانگر این است كه رشد روزافزون معتادان در اجتماع رو به قوت دارد. این موضوع كه قشر جوان جامعه بیشتر در معرض آسیب و آماج اعتیاد است وظیفه همگان را در موضوع تقابل با این مشكل خطیرتر می‌سازد. به راستی وظیفه مسوولان و افراد جامعه در قبال این دیو بدسیرت چیست؟

خانواده‌ها و والدین چه وظیفه و مسوولیتی بر عهده دارند؟ دستگاه‌های تعلیم و تربیت چطور؟ آیا مشكل اعتیاد با دستگیری و به زندان انداختن یا اعدام كردن قابل حل است؟ آیا اصلا معتاد را باید به چشم یك مجرم گناهكار نگاه كرد؟...

● موادمخدر با نقاب كریستال

دنیا روبه پیشرفت است. اختراعات جدید، كشفیات تازه، موادمخدر هم در دنیای خود روز به روز در حال پیشرفت است. سال‌ها قبل تریاك مثل نقل و نبات در دستان معتادان بود اما امروزه، تریاك جای خود را به ماده‌های مخدر جدید مثل كراك، شیشه و... داده است و البته خطرناك‌تر كه سلامت و حتی جان افراد را به بازی گرفته‌اند.

كراك، شیشه، درجیزك و تمجیزك، ماده‌های مخدر جدیدی است كه امروزه در بازار پخش شده و به راحتی در اختیار جوانان قرار می‌گیرد.

الهه فراهانی


شما در حال مطالعه صفحه 1 از یک مقاله 2 صفحه ای هستید. لطفا صفحات دیگر این مقاله را نیز مطالعه فرمایید.