معضلی به نام کپی‌رایت

بدون شک خیلی از ما در خیلی از بحث‌های اجتماعی چه صلاحیتش رو داشته باشیم چه نه، صاحب‌نظر هستیم و به دنبالش بحث‌های متعددی رو پایه‌گذاری می‌کنیم و یا بهش دامن می‌زنیم که شایدم …

بدون شک خیلی از ما در خیلی از بحث‌های اجتماعی چه صلاحیتش رو داشته باشیم چه نه، صاحب‌نظر هستیم و به دنبالش بحث‌های متعددی رو پایه‌گذاری می‌کنیم و یا بهش دامن می‌زنیم که شایدم به نتیجه نرسونیمش. یکی از بحث‌ها که در حوضه IT بیشتر شاخص شده و ریشه اجتماعی و فرهنگی هم داره، بحث تکراری، مهم و غیر قابل چشم‌پوشی رعایت حقوق تولید کنندگان و مولفین هست که معادل عرف شده اون همون کپی رایت ( Copyright) است.

وقتی در شهر و دیار خودتون سری به مغازه‌های موبایل فروشی بزنید با هجوم خیره کننده خریداران و علاقه مندان مواجه میشین که این سوال رو بعضا به ذهن میاره که اینها چرا این همه پول صرف خرید گوشی‌های گرون قیمت می‌کنند؟ آیا حاضرن برای مثلا نرم افزار ویه سی دی موسیقی ‌٢٠٠٠ تومنی هزینه کنند؟ مشابه همین وضع رو میشه در ورود دیوانه وار خودرو‌های جدید به سطح شهر دونست که توی شهرهای بزرگ روزی ‌٢٠٠ الی ‌٥٠٠ خودرو به جمع خودروهای قبلی اضافه میشه و کلی هم هزینه صرف خریدش میشه! اما آیا صاحب خودور حاضر هست برای سی دی که میخواد توی ماشینش گوش بده ‌٢٠٠٠ تومن هزینه قانونی کنه؟

خود من و شما بسیار برامون پیش اومده که بیایم و سی دی برنامه‌های دوستمون رو قرض بگیریم. اصلا هم برامون مهم نبوده این سی دی و یا دی وی دی از کجا سر و کلش پیدا شده. ساده ترین کار این هست که اون رو قرض بگیریم و احیانا یک کپی هم از روش بزنیم. همین اتفاق هم متاسفانه توی محیط‌های آکادمیک که به زعم من نباید بیفته میفته و استاد همین رویه رو برای به اشتراک گذاری برنامه‌های تحت لوای قانون کپی رایت و غیر رایگان پیش می‌گیرد و یک مرتبه مثل مراحل تقسیم سلولی یه نسخه میشه صد تا!

در حال حاضر اینترنت بهترین مرجع و استاد رفع نیاز و اشکال هست. خوب برای یافتن نرم افزارهای رایگان مشابه نسخه‌های تجاری هم بهترین کار جستجو در اینترنت و سر زدن به سایت‌هایی هست که این چنین برنامه‌ها رو معرفی می‌کنند. خوشبختانه نسبت به چند سال قبل همه چیز رشد داشته و نرخ رشد و وسعت نرم افزارهای رایگان هم بسیار زیاد بوده، به نوعی که حتی ما نرم افزارهای رایگان مشابه برترین نرم افزارهای تجاری کاربری همچون مجموعه آفیس مایکروسافت رو می‌تونیم تهیه و استفاده کنیم. بهتر هست که به خوبی عادت کنیم از موتورهای جستجو برای یافتن نیازهامون استفاده کنیم و با رویارویی با یک نیاز سریع کوتاه نیایم و به ظاهر ساده ترین راه رو انتخاب نکنیم. حالا اینجا یه عده ممکن هست دلایلی رو مبنی بر عدم استفاده از این برنامه‌های رایگان مشابه همچون برتری نسبی نسخه تجاری و یا پشتیبانی ذکر کنن که میشه به نوعی به اون‌ها هم پاسخ گفت: اول اینکه ما از بسیاری از امکانات نسخه‌های تجاری بهره نمی‌بریم و فقط بر حسب روال و یا حرص زدن برنامه رو نصب می‌کنیم.

دوم اینکه نرم افزارهای مشابه رایگان به سرعت در حال غنی تر شدن و رقابت با نسخه‌های تجاری مشابه هستند.

خیلی از ماها عادت داریم که یه انبار از برنامه‌های رنگ و وارنگ که حتی بلد نیستیم اسمش رو تلفظ کنیم روی‌هاردمون و یا توی کیف CD‌هامون نگه میداریم که شاید سالی یه بار هم بهش سر نزنیم. آیا واقعا ضرورتی داره که این همه برنامه رو تلنبار کنیم؟ آیا بهتر نیست بر حسب نیاز به دنبال برنامه مد نظر برویم و کاربردی ازش استفاده کنیم؟