۲۹ کیلوگرم کاهش وزن در ۷ ماه

علیرضا بهادران, ۲۷ ساله, ۱۹ شهریور ماه ۹۰ با وزن ۱۳۶ کیلوگرم و قد ۱۸۰ سانتی متر برای اولین بار به متخصص تغذیه مراجعه کرد

علیرضا بهادران، ۲۷ ساله، ۱۹ شهریور ماه ۹۰ با وزن ۱۳۶ کیلوگرم و قد ۱۸۰ سانتی‌متر برای اولین‌بار به متخصص تغذیه مراجعه کرد...

بعد از گذشت ۷ ماه، وزنش به ۵/۱۰۶ کیلوگرم رسید. در مورد دلایل اضافه وزن و مشکلات مربوط به آن و رمز موفقیت ایشان در ادامه همین مطلب به نکات جالبی رسیده‌ایم که خواندنشان خالی از لطف نیست.

علیرضا بهادران از روند کاهش وزنش می‌گوید:

حـس مـی‌کـنم مـعـده‌ام کـوچـک شـده

▪ چطور شد تصمیم گرفتید وزنتان را کم کنید؟

به توصیه مادر و پدرم به دلیل چاقی آزمایش‌هایی دادم تا از سلامتم مطمئن شوم اما بر خلاف انتظار، نتایج آزمایش‌ها نشان داد کبد چرب نوع ۳دارم که بسیار هم خطرناک است. از ۱۵ سالگی به قندخون بالا مبتلا بودم و عوارض پوستی و چشمی آن هر روز بیشتر می‌شد. همیشه تشنه بودم و در نتیجه آب زیاد می‌خوردم و تکرر ادرار داشتم. دست‌ و پاهایم زخم شده بود و بهبود هم پیدا نکرده بود. به متخصص پوست مراجعه کردم. گفتند قندخونم بالاست. از سوی دیگر مجبور بودم از فاصله نزدیک تلویزیون تماشا کنم. به چشم‌پزشک مراجعه کردم، گفتند مشکل قندخون دارم و راه‌حل آن کاهش وزن است. راه‌رفتن و نشستن در اتومبیل برایم دشوار شده بود. در تاکسی جای ۲ نفر را می‌گرفتم. باید کرایه ۲ نفر را می‌دادم. نمی‌توانستم لباس مناسب پیدا کنم. خروپف شدیدی هم می‌کردم. به‌طوری که خانواده شکایت می‌کردند. مجبور بودم نشسته بخوابم چون اگر دراز می‌کشیدم، احساس خفگی می‌کردم. مشکل قلب‌درد هم داشتم. به دلیل اضافه وزن یک بار دچار شکستگی پا شدم. به شدت زانوهایم درد می‌کرد و نمی‌توانستم درست راه بروم. در اثر این بیماری‌ها و مشکلات به‌علاوه توصیه‌های متخصص تغذیه و خواندن میزگردهای تغذیه «سلامت» و دیدن اینکه چطور بسیاری از مردم به‌راحتی وزن کم می‌کنند، تشویق شدم وزنم را پایین بیاورم و بتوانم رژیم‌ام را رعایت کنم.

▪ چه شد که تا این حد چاق شدید؟

چاقی ژنتیکی ندارم. هیچ‌کس در خانواده مثل من چاق نیست. آزمایش‌هایی مانند آزمایش تیرویید داده‌ام اما هنوز دلیل چاقی‌ام روشن نشده است. از همان کودکی ولع خوردن داشتم و شیرینی و شکلات همیشه در دسترسم بود. اطرافیان از خوردنم خوششان می‌آمد و مدام مرا تعریف و تحسین می‌کردند. در دوران مدرسه ساندویچ و فست‌فود خیلی می‌خوردم. از نوجوانی اهل خوردن شیرینی زیاد و غذاهای پرچرب بودم. میزان مصرف برنج و ماکارونی‌ام بسیار بالا بود. صبحانه را به اندازه ۲ نفر کامل می‌خوردم. ناهارم ۴ بشقاب و شامم هم ۳ بشقاب برنج بود. میان‌وعده‌هایم هم پفک، چیپس، بستنی و... بود.

▪ با وجود این پرخوری، گرفتن رژیم برایتان باید کار دشواری باشد؟

نه، رژیمی که دارم سخت نیست. دکتر پودرهای مقوی‌ای برایم تجویز کردند که باعث شد اشتهایم کاملا قطع شود. البته باید مصرف آنها را تا زمانی که وزنم به ۸۰ کیلوگرم برسد ادامه دهم.

▪ لطفا کمی از رژیمتان بگویید.

دکتر کشاورز کله‌پاچه و کباب کوبیده را کامل از برنامه‌ام حذف کردند. میان‌وعده هم چای و خرما و میوه یا یک عدد شکلات دارم. احساس می‌کنم معده‌ام بسیار کوچک شده است. در حال حاضر به جای ۴ بشقاب پر برنج در وعده ناهار یک کف دست نان و ۱۰ قاشق غذاخوری برنج می‌خورم.

▪ آیا در کنار رژیم ورزش هم می‌کنید؟

روزی ۲ ساعت و نیم پیاده‌روی می‌کنم.

▪ برای کنترل قند خون دارو مصرف می‌کنید؟

برای قندخون نه ولی برای کبدچرب دارو مصرف می‌کنم.

▪ با پایین آمدن وزنتان مشکلاتتان برطرف شده است؟

بله، بعد از رژیم، کبد چربم تبدیل به نوع ۱ و قندخونم تبدیل به نوع ۲ شده است و مشکلی ندارم.

▪ مساله خروپف و احساس خفگی چطور؟

بله، تا حد زیادی بهبود یافته‌است.

● نگاه متخصص تغذیه و رژیم درمانی

نظر دکتر سیدعلی کشاورز درباره سوژه «میزگرد تغذیه»

رژیـم دیـابـتـی هـا بـا بـقـیـه فـرق دارد

▪ لطفا جزییات روند کاهش وزن آقای بهادران را توضیح دهید.

ایشان در تاریخ ۱۹/۶/۹۰ با وزن ۱۳۶ کیلوگرم به من مراجعه کردند. تاریخ آخرین مراجعه‌شان ۱۵/۱/۹۱ بوده با وزن ۵/۱۰۶ کیلوگرم! یعنی ۵/۲۹ کیلوگرم کاهش وزن طی ۷ ماه. هنگام مراجعه به دیابت و کبدچرب مبتلا بودند که البته با کاهش وزن، چربی کبدشان برطرف و قندخونشان کنترل شد. دچار پرخوری هم بودند به همین دلیل در طول رژیم از مکمل‌های فیبری پرپروتئین مخصوص دیابتی‌ها استفاده کردیم. آنتی‌لیپاز ونوستات نیز برایشان تجویز کردم تا ۳۰ درصد از چربی غذا دفع شود و هرازگاهی بتوانند غذاهای چرب دلخواهشان را بخورند. چون در طول رژیم حجم غذا کم شده بود و یبوست داشتند، مکمل هضم‌کننده غذایی با ترکیب‌های آلوئه‌ورا برایشان تجویز کردم. مصرف مکمل امگا۳ هم به ایشان توصیه شد زیرا امگا۳ استرس و تنش عصبی را از بین می‌برد و به کاهش وزن کمک می‌کند.

▪ اشاره‌ای به تجویز پودر‌های فیبری پروتئینی داشتید. آیا این باور درست است که این پودر‌ها ترکیب‌های شیمیایی هستند و عوارض دارند؟

نه، برخی افراد تصور می‌کنند این پودر‌ها فقط سیرکننده هستند درحالی که پودرهای فیبری پروتئینی درواقع نوعی کمک?غذا ?هستند و از مواد کاملا طبیعی تهیه شده‌اند. وقتی رژیم می‌گیریم، به دلیل کمبود پروتئین عضلات بدن تحلیل می‌رود. مصرف این مکمل‌ها باعث می‌شود فیبر داخل آنها معده را پر و آب پنیر نیاز پروتئینی بدن را تامین ‌کند و مانع تحلیل عضلات ‌شود. بیش از ۶۰-۵۰ سال است که این ترکیب‌ها در دنیا مصرف می‌شوند و به عنوان کمک‌غذا تایید شده‌اند.

▪ مکمل فیبری پروتئینی مخصوص دیابتی‌ها چه تفاوتی با انواع معمولی آن دارد؟

این مکمل‌ها پروتئین کمتری دارند و درنتیجه سیرکنندگی کمتری هم دارند. دلیل آن این است که دیابتی‌ها در معرض نارسایی کلیه هستند و نمی‌توانند پروتئین بالایی مصرف کنند. البته آقای بهادران چون مشکل کلیه نداشتند، مکمل پروتئینی دیگری در کنار این مکمل برایشان تجویز کردم تا کاملا سیر شوند.

▪ با توجه به اینکه علیرضا بهادران دیابت دارند هنگام دادن رژیم چه نکته‌هایی را مدنظر قرار دادید؟

رژیم مبتلایان به دیابت فاقد قند، شکر و شیرینی است. حتی مصرف برخی میوه‌ها مثل موز، انگور، خربزه، هندوانه و طالبی برای این بیماران محدود می‌شود. اگر در برنامه غذایی افراد دیابتی مقدار فیبر بالا برود یعنی سبزی خوردن، سبزی‌های آب‌پز و سالاد بیشتر مصرف کنند، قندخونشان کنترل می‌شود و موادغذایی چاق‌کننده کمتری مصرف می‌کنند.

▪ در صورتی که فرد مبتلا، انسولین تزریق یا دارو مصرف کند، لازم است آن را با رژیم خود تنظیم کند؟

اگر قرار است فرد مبتلا به دیابت وزن کم کند، همزمان با شروع رژیم باید مقدار انسولین حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش یابد در غیر این صورت تحمل رژیم برایش مشکل می‌شود و دچار افت قندخون خواهد شد. این رژیم و مقدار دارو را باید با ورزش نیز تنظیم کرد.

▪ یکی از مشکلات آقای بهادران خروپف شدید بوده است. آیا این موضوع با اضافه وزنشان ارتباطی داشته است؟

بله، همان‌طور که چربی در ناحیه شکم جمع می‌شود، دور اعضای داخلی نظیر ریه و قلب را هم می‌گیرد. حرکت گازهای تنفسی در افراد چاق دچار مشکل می‌شود که عامل ایجاد صدای خروپف است. اگر این انسداد شدید باشد حتی گاهی باعث سکته و خفگی می‌شود. البته با کاهش وزن، خروپف هم به شکل چشمگیری از بین می‌رود.

● نگاه متخصص پوست

اولین علامت پوستی دیابت

دکتر حسین طباطبایی/ استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران

اولین علامت پوستی دیابت، خشکی پوست به خصوص در نواحی انتهایی یعنی انگشتان دست و پاست. دیابت باعث تحت‌تاثیر قرار گرفتن و تخریب عروق سطحی و ریز پوست و مختل شدن جریان گردش خون مویرگی در سطح پوست می‌شود. این موضوع عامل خشک شدن تدریجی مویرگ‌ها و پوست و مختل شدن اعصاب سطحی ناحیه است. جریان خون مویرگی پوست در انتهای بدن انشعاب ندارد و وقتی رگ بسته می‌شود، رگ دیگری نیست که کار رگ بسته‌شده را انجام دهد.

به همین دلیل فرد دچار خشکی و بعد ترک پوستی می‌شود. ترک‌های پوستی با بی‌حسی نسبی، گزگز و احساس ناخوشایند همراه هستند و با پیشرفت بیماری ترک‌های ریز به ترک‌های شدید و زخم‌های عمیق تبدیل می‌شوند و چون اعصاب سطحی در دیابت مختل می‌شوند به مرور حس درد کاهش می‌یابد و اگر بیمار مدت طولانی روی پا بایستد یا بنشیند یا با دست کار کند مثل یک فرد سالم احساس درد نمی‌کند و چون اندام را جابجا نمی‌کند، گردش خون متوقف و فشار پیاپی به ناحیه باعث زخم شدن پوست می‌شود. این زخم نیز همانند زخم‌های معمولی به داروی مخصوصی نیاز ندارد. کافی است زخم را پانسمان کنند تا خوب شود اما اگر دیابت کنترل نشود، زخم‌ها شدیدتر و وخیم‌تر می‌شوند تا در نهایت فرد دچار قطع خودبه‌خود عضو یا قطع به‌وسیله پزشک می‌شود. در موارد پیشرفته زخم‌ها از انگشتان پا شروع می‌شوند و به تدریج پیشرفت می‌کنند به مچ و ساق پا هم می‌رسند و باعث قطع عضو می‌شوند. مهم‌ترین توصیه متخصصان پوست به یک بیمار مبتلا به دیابت مثل آقای بهادران که دچار علایم پوستی شده، کنترل دیابت است. تا زمانی که دیابت کنترل نشود و در محدوده طبیعی قرار نگیرد، تمام درمان‌های پوستی موقتی و مسکنی و در موارد پیشرفته، بی‌اثر است و حتی می‌تواند باعث وخیم‌تر شدن بیماری شود.

● نگاه متخصص طب ورزشی

پیاده‌روی تند بهترین انتخاب است

دکتر احمد باقری‌مقدم

آقای بهادران در مورد ورزش، باید به ۲ نکته توجه داشته باشند؛ وزن اضافه و دیابت. از آنجا که هدفشان از ورزش، کاهش وزن است، باید ورزش‌های هوازی را انتخاب کنند. پیاده‌روی تند بهترین انتخاب برایشان است. البته با توجه به شرایط و امکانات می‌توانند سایر ورزش‌های هوازی مانند راه رفتن روی تردمیل یا ورزش‌های هوازی داخل آب (راه رفتن داخل آب) را نیز امتحان کنند. دوچرخه زدن نیز به شرطی که زین بالا باشد و زانو خم نشود، مناسب است. به نظر من با توجه به وزن ۱۳۶ کیلوگرمی این آقا، روزی ۲ ساعت و نیم ساعت پیاده‌روی برایشان مناسب نیست و می‌تواند برای زانویشان مشکل‌ ایجاد کند. ۱ ساعت و نیم تا حداکثر ۲ ساعت پیاده‌روی در ۲ مرحله با فاصله زمانی چند ساعته مفیدتر است. دویدن، طناب زدن و تمام کارهای پرشی با توجه به وزن بالا و درد زانو برای ایشان ممنوع است. اگر مشکل کشکک زانو دارند، لازم است از زانوبند استفاده کنند تا زانو زیاد لق نزند. برنامه‌های ورزش‌های هوازی حداقل باید هر روز انجام شود. انجام تمرین‌هایی برای تقویت عضلات راست و مایل شکمی و تقویت عضلات ۴ سر زانو نیز الزامی است تا عضلات شکم و زانو قوی شود و تناسب اندام پیدا کنند. تمرین‌های زانو به شکل بلندکردن مستقیم پا در وضعیت خوابیده یا خم و راست کردن زانو در وضعیت نشسته است.

نکته دیگر، بیماری دیابت ایشان است. اگر دارو مصرف یا انسولین تزریق می‌کنند، لازم است پیش از ورزش میزان آن را با مشورت پزشک کم کنند. دارو باید در حدی باشد که بیمار دچار افت شدید قند نشود. بهتر است زمان ورزش مقداری موادقندی ساده و شیرین همراه داشته باشند تا اگر دچار علایم کمبود قند مانند سردی، تعریق، تپش قلب و تاری دید شدند، با مصرف آن از بروز علایم کمبود قند ناگهانی پیشگیری کنند. نکته دیگر معاینه مکرر پاست. اگر بیماری در حدی است که دچار عوارض حسی شده‌اند، ممکن است هنگام ورزش بدون آنکه متوجه باشند دچار زخم پا شوند. رعایت بهداشت پا و بررسی مکرر به دلیل وجود زخم‌های کوچک برای مبتلایان به دیابت هنگام ورزش ضروری است. کف و پاشنه کفشی که استفاده می‌کنند باید پدینگ و کفی خاصیت ارتجاعی داشته باشد. باید کاملا اندازه پا باشد و ساییدگی و زخم ایجاد نکند.

● نگاه فلوشیپ اختلالات خواب

خروپف می کنید؟ وزن کم کنید!

دکتر خسرو صادق‌نیت حقیقی/ عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

افزایش وزن و چاقی با خروپف و وقفه‌های تنفسی هنگام خواب ارتباط مستقیمی دارد. از طرف دیگر ابتلا به وقفه‌های تنفسی هنگام خواب، باعث افزایش وزن و چاقی می‌شود. افراد چاق بیش از سایرین خروپف می‌کنند. هر چه وزن بیشتر افزایش یابد، شدت خروپف نیز بیشتر می‌شود و حتی می‌تواند باعث ایجاد خفگی هنگام خواب شود.

وقفه‌های تنفسی در فرد چاق ممکن است صدها بار در طول یک شب تکرار شود. خروپف همراه با وقفه‌های تنفسی باعث ایجاد اختلال در خواب شبانه، بروز خستگی و خواب‌آلودگی در طول روز و افزایش وزن و چاقی می‌شود. افراد چاق طی روز فعالیت بدنی پایین و اشتهای بالایی دارند و این ۲ عامل در کنار هم باعث تشدید بروز چاقی می‌شوند. یکی از دلایلی که باعث خروپف در افراد چاق می‌شود، باریک شدن راه تنفسی در ناحیه حلق است. عبور هوا از این راه باریک، باعث ایجاد صدای خرخر می‌شود.

افراد چاق به خصوص اگر گردن کوتاهی داشته باشند بیشتر احتمال دارد در خواب خروپف کنند و دچار وقفه?های تنفسی حین خواب ‌شوند. استفاده از داروهایی که باعث شل‌شدگی عضلات می‌شوند، مانند برخی داروهای خواب‌آور نیز می‌توانند باعث ایجاد یا تشدید خرخر شوند.

بنابراین افرادی مثل آقای بهادران که خروپف می‌کنند باید ابتدا وزنشان را پایین بیاورند. با توجه به مشکلات زمینه‌ای که در فرد وجود دارد، خروپف به درمان‌های متفاوتی نیاز دارد. این مشکل را بدون بررسی دقیق به‌خصوص انجام تست خواب یا همان پلی‌سومنوگرافی نمی‌توان درمان کرد زیرا درمان‌ مسایل ساده‌ای مثل کاهش وزن و اصلاح وضعیت خوابیدن فرد تا انجام عمل‌های مختلف جراحی از جمله جراحی حلق، فک و صورت را شامل می‌شود.

فائقه فریادی

«میزگرد تغذیه» درباره کاهش وزن آقای علیرضا بهادران با حضور

دکتر سیدعلی کشاورز متخصص تغذیه و رژیم درمانی/دکتر احمد باقری‌مقدم متخصص طب ورزشی/دکتر خسرو صادق‌نیت فلوشیپ اختلالات خواب

دکتر حسین طباطبایی متخصص پوست