انقلاب در امارات

اختلاف شمال و جنوب امارات به قدری قابل توجه است که دولت را از این ترسانده که انقلاب به سمت آنها هم کشیده شود

از شهر دُبی به سمت شمال کشور امارات که حرکت کنیم، آسمان خراش‌های شیشه‌ای و رنگی پُر زرق و برق، کمتر و کوتاه‌تر می‌شوند و به تدریج جای خود را به ساختمان‌های بتنی معمولی می‌دهند. کمتر گردشگری که وارد امارات عربی متحد می‌شود، علاقه دارد از این مناظر دیدن کند.

امارات، کشوری نفت خیز است و عنوان هشتم بیشترین درآمد سرانه سالانه (۴۷ هزار دلار) را در جهان با خود یدک می‌کشد. به همین دلیل است که این کشور توانسته خود را از ناآرامی‌های سیاسی برخاسته در دنیای عرب دور نگه دارد.

اما آمارهای رسمی حاکی از اختلاف برجسته بین امارت‌های شمالی و جنوبی این کشور هستند. پنج امارت رأس‌الخیمه، شارجه، عجمان، فجیره و ام‌القوین، واقع در شمال امارات، بر خلاف ابوظبی و دُبی، کمتر شناخته شده هستند. این روزها کاستی‌های موجود در ارایه خدمات عمومی در این مناطق، مانند قطعی چند روزه آب در رأس‌الخیمه، نارضایتی‌هایی در میان ساکنین به وجود آورده است.

کمبود سوخت نیز اخیراً به مشکلات این مناطق اضافه شده است. مقامات بلند پایه گفته‌اند کارهای تعمیراتی تأسیسات موجب این کمبود شده، اما به عقیده تحلیل‌گران، عدم تمایل به اختصاص یارانه‌هایی که دولت برای رساندن سوخت ارزان می‌پردازد، دلیل اصلی این اتفاق است. همچنین نرخ بیکاری امارت فجیره در سال ۲۰۰۹ به ۶/۲۰ رسیده که در مقایسه با میانگین کل بیکاری کشور نرخ بسیار بالایی است.

● پیشگیری از وقوع انقلاب

این شرایط اگر مورد توجه قرار نگیرند، نگرانی از افزایش اختلاف طبقاتی - که انگیزه اصلی انقلاب‌های خاورمیانه و سقوط رهبران تونس و مصر بوده - تنش‌ها را در سومین کشور صادر کننده نفت جهان، دو چندان می‌کند.

به عقیده تحلیل‌گران، تفاوت‌های آشکار بین امارت‌های شمالی با دُبی و ابوظبی، چالش ‌برانگیزترین مسأله برای ثبات کل کشور امارات است. با درک این موضوع، دولت این کشور در ماه مارس وعده داد ۶/۱ میلیارد دلار برای توسعه زیرساختی امارت‌های شمالی هزینه کند. شیخ خلیفه بن زاید آل نهیان، رییس جمهور این کشور و شیخ محمد بن راشد، نخست وزیر و حاکم دُبی، با سفر به این مناطق، از دولت‌های محلی و مرکزی خواسته‌اند تا در توسعه مناطق دور افتاده و روستا نشین کشور مشارکت کنند. به گفته شیخ محمد، اتحاد این ۷ امارت نشان دهنده نیروی استوار کشور است.

پایتخت نشینان امارات و مردم دُبی - قطب بازرگانی این کشور - خود اذعان دارند که به دلیل کمبود امکانات، کمتر به امارت‌های دیگر سفر می‌کنند. آنها معتقدند پیشرفت سریع‌تر این مناطق نیازمند ایجاد اشتغال، توسعه خدمات، بهداشت و آموزش است.

● رأس‌الخیمه، آخرین و فقیرترین

پس از خروج بریتانیا از خلیج فارس و انجام مذاکرات برای تشکیل امارات عربی متحد، امارت رأس‌الخیمه به دلیل مخالفت با نفوذ بیشتر ابوظبی، در ابتدا تمایلی به پیوستن به این کشور نداشت. اما در نهایت به عنوان آخرین امارت در سال ۱۹۷۲ به امارات ملحق شد. این امارت در تنگه هرمز که ۴۰ درصد نفت دریایی جهان از آن می‌گذرد واقع شده و نسبت به دیگر امارت‌ها به سواحل ایران نزدیک‌تر است. بر خلاف ابوظبی که وابسته به نفت است، اقتصاد رأس‌الخیمه را صنایعی مانند سیمان، دارو و شیشه سرپا نگه داشته‌اند. تابلوهای تبلیغاتی دیجیتال، مراکز خرید و هتل‌هایی که دُبی را از دیگر نقاط متمایز کرده، در این منطقه یافت نمی‌شوند. مردم رأس‌الخیمه به وضوح اختلافات و تبعیض را در مقایسه با مناطق دیگر درک می‌کنند.

رأس‌الخیمه طی سال‌های گذشته، شاهد اعتراضات کوچکی بوده که به سرعت از سوی نیروهای امنیتی ابوظبی فرو نشانده شده‌اند. دولت امارات برای این که به سرنوشت همتایان عرب خود دچار نشود، از یک برنامه‌ دو دهه‌ای برای رفع مشکلات بهداشت، آموزش، مسکن، جاده و آب امارت‌های فقیر نشین خبر داده است.