آلزایمر

شایع‌ترین و مهم‌ترین بیماری تحلیل برنده مغز آلزایمر است که به دو شکل تک‌گیر و ارثی در افراد سالمند مشاهده می‌شود و نوع تک‌گیر آن شایع‌تر است.
آلزایمر در هر دو جنس زن و مرد به …

شایع‌ترین و مهم‌ترین بیماری تحلیل برنده مغز آلزایمر است که به دو شکل تک‌گیر و ارثی در افراد سالمند مشاهده می‌شود و نوع تک‌گیر آن شایع‌تر است.

آلزایمر در هر دو جنس زن و مرد به یک نسبت دیده می‌شود و اگرچه حتی در ۴۵ سالگی نیز ممکن است رخ دهد ولی اغلب بعد از ۶۰ سالگی بروز کرده و در صورت عدم پیشگیری تا نیمی از افراد بالای ۸۵ سال دچار آن خواهند شد. انواع ارثی آلزایمر به صورت ژن غالب به ارث می‌رسند و همچنین افراد مبتلا به سندرم داون که تا حدی بیشتر عمر می‌کنند اغلب در دهه چهارم یا پنجم زندگی خود به آلزایمر دچار می‌شوند ولی علت اصلی پیدایش این بیماری هنوز روشن نیست.

نوعی ناقل کلسترول در خون احتمالا مهم‌ترین عامل خطرزا برای پیدایش بیماری آلزایمر دیررس می‌باشد و عواملی مانند سن، افزایش مصرف چربی و کربوهیدرات، کاهش ریزمغذی‌ها مانند ویتامین B۱۲، فولات و کمبود اسیدهای چرب اشباع نشده و کاهش فعالیت‌های ذهنی در آن دخیل هستند.

علائم:

شروع بیماری با روند بی‌سروصدا و بیشتر با کاهش قدرت حافظه و فراموشی که نخستین نشانه بیماری است، شروع می‌شود و بتدریج اشکال در ادراک و شناخت و تفکر، بی‌قراری، تشویش، افسردگی، وسواس، اشکال در قضاوت، عصبانیت و پرخاشگری، اختلال خواب و کم‌اشتهایی ظاهر شده و در نهایت زندگی عادی فرد مختل می‌گردد و با پیشرفت بیماری، اختلال آگاهی به زمان و مکان و اشخاص بروز می‌کند و بتدریج رفتار، گفتار و نوشتن دچار اشکال شده، راه رفتن با قدم‌های کوتاه و کشیدن پا روی زمین و سفتی عضلات عمومی بدن همراه با کندی تمام حرکات بیمار، انقباض پرشی عضلات، بی‌اختیاری ادرار و مدفوع، بی‌تحرکی و روش زندگی نباتی عارض می‌گردد و سرانجام مرگ در اثر عفونت یا عوامل دیگر اتفاق می‌افتد.

پیشگیری:

رعایت رژیم غذایی و مصرف کمتر چربی‌های اشباع شده و مواد قندی، افزایش مصرف سبزیجات، میوه‌ها و حبوبات، تا حد امکان مصرف روزی یک وعده غذای دریایی و مصرف بیشتر غذاهای غنی از ویتامین C (فلفل دلمه‌ای، کلم بروکلی، کلم قمری)، ویتامین E (تخم آفتابگردان، بادام، زیتون )، ویتامین B۱۲ (جگر، گوشت گوساله، ماست، شیر و تخم‌مرغ)، اسید فولیک (عدس، لوبیا، اسفناج، نخود سبز)، منیزیوم (تخم کدو، اسفناج، لوبیا سبز، کنجد، تخم آفتابگردان) و ویتامین B۱ (تخم آفتابگردان، ذرت، ماهی تن، نخودسبز). از مصرف مواد حاوی آلومینیوم و ظروف آشپزی آلومینیومی برای نگهداری غذاهای گرم باید خودداری شود. ورزش و فعالیت فیزیکی و کارهای فکری به صورت دائم و ثابت بسیار سودمند است. تنظیم خواب و جلوگیری و درمان هر نوع بیماری سیستمیک خصوصا دیابت، افزایش چربی خون و کم‌خونی باید انجام شود.

نکته بسیار مهم، توجه به بیماری‌هایی است که نشانه‌های مشابهی ایجاد می‌کنند مانند کمبود ویتامین B۱۲، کم‌کاری و پرکاری تیروئید، کاهش قندخون مزمن، افزایش کلسیم خون، تومورهای مغزی، خونریزی‌های مزمن و ضربه‌های مغزی و افسردگی.

درمان:

روش قطعی و خاصی وجود ندارد. درمان‌ها بیشتر محافظتی و برای جلوگیری از وقوع حوادث خطرناک است. مصرف بعضی از داروها ممکن است پیشرفت بیماری را کند یا متوقف سازد.

دکتر مهرانگیز توتونچی

پزشک عمومی