دوشنبه, ۱۳ اسفند, ۱۴۰۳ / 3 March, 2025
مجله ویستا

این سوزن ها درمانگرند


این سوزن ها درمانگرند

قدمت پنج هزار ساله طب سنتی چین در کنار اقبال این شیوه درمانی در درمان بیماری های مختلف جسم و روح انسان موجب شده تا این مکتب به عنوان یکی از مکاتب درمانی موفق در جهان شناخته شود

قدمت پنج‌هزار ساله طب سنتی چین در کنار اقبال این شیوه درمانی در درمان بیماری‌های مختلف جسم و روح انسان موجب شده تا این مکتب به عنوان یکی از مکاتب درمانی موفق در جهان شناخته شود. امروزه نه‌تنها مردم قاره آسیا بلکه شهروندان بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی طب سنتی چین را به عنوان یکی از شیوه‌های درمانی موفق در درمان و تسکین بیماری‌ها و دردها می‌شناسند و در طول زندگی خود دست‌کم یک‌بار از آن برای درمان استفاده کرده‌اند. این شیوه درمانی که سال‌هاست با تایید سازمان بهداشت جهانی؛ (WHO) در کشورهای مختلف و توسط درمانگران و متخصصان به مردم ارایه می‌شود، اقبال خوبی در درمان بیماری‌های مختلف از قبیل بیماری‌های عضلانی، دردهای

استخوانی – مفصلی، آرتروز، سردردهای میگرنی و درمان برخی از فلج‌های صورت و بیماری‌های دستگاه گوارش دارد. از این رو با رضا حشمت، متخصص طب سوزنی از چین و رییس انجمن طب سوزنی ایران به گفت‌وگو نشستیم تا با بخشی از قابلیت‌های این شیوه درمانی برای درمان رایج‌ترین بیماری‌ها و اختلالات شایع دستگاه گوارش آشنا شویم.

‌براساس آمار ارایه‌شده طب سوزنی موفقیت زیادی در درمان بیماری‌های دستگاه گوارش دارد به گونه‌ای که سازمان جهانی بهداشت، این شیوه را به عنوان درمان اصلی برای درمان برخی از بیماری‌ها و اختلالات دستگاه گوارش از قبیل زخم‌معده معرفی کرده است.

این شیوه درمانی بر اساس دستورالعمل WHO به عنوان درمان اصلی و در برخی موارد به عنوان درمان تکمیلی برای تسکین و درمان بیماری‌های دستگاه‌گوارش معرفی شده است. این شیوه درمانی، یکی از موفق‌ترین شیوه‌های درمانی طبیعی است که اقبال زیادی در درمان بیماری معده و روده و التهاب‌های این عضو داشته است. این شیوه درمانی می‌تواند تاثیر زیادی بر تسریع روند درمان بیماران مبتلا به زخم یا التهاب معده داشته باشد. درمانگران طب سوزنی با استفاده از سوزن‌های بسیار نازکی که در اختیار دارند، میزان ترشح اسید معده را در بدن کنترل کرده و به این ترتیب به درمان زخم‌معده کمک می‌کنند. این سوزن‌ها با کنترل میزان حرارت بدن و عملکرد اندام‌های درونی به ویژه در دستگاه گوارش به عنوان یک درمان کمکی موثر در کنار دیگر شیوه‌های درمانی از قبیل طب مدرن می‌تواند اثر‌گذار باشد. البته باید توجه داشت درمانگران طب سوزنی علاوه بر ارایه تکنیک‌های طب سوزنی به بیماران‌شان دستور غذایی ویژه‌ای ارایه می‌دهند که این رژیم غذایی با کنترل میزان دریافت مزه‌های اسیدی و ترش همراه است. در حقیقت درمانگران، بیماران‌شان را به مصرف غذاهای سبک و آب‌پز تشویق می‌کنند و توصیه اکید دارند برای وعده شام حتما از غذاهای بخارپز و بسیار سبک استفاده و ترجیحا میوه‌ها و سبزیجات بخارپز توسط بیماران مبتلا به زخم یا التهاب معده مصرف شود. در عین حال پرهیز از مصرف میوه‌ها، سبزیجات خام و موادغذایی دیرهضم و لبنیات نیز از دیگر مواردی است که به این بیماران توصیه می‌شود تا سریع‌تر مراحل درمان را پشت سر بگذارند و بهبود خود را به‌دست آورند.

‌● علاوه بر زخم و التهاب معده کدام بیماری این عضو با طب سوزنی قابل درمان است؟

رفلاکس معده نیز از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که با طب سوزنی به طور کامل درمان می‌شود. یکی از دلایل بروز رفلاکس معده از دیدگاه طب چینی حرکت انرژی درون دستگاه گوارش خلاف جاذبه زمین است. به این ترتیب که هرگاه حرکت انرژی دستگاه گوارش و لوله گوارش برخلاف جاذبه زمین به سمت بالا باشد، اختلال‌هایی در سیستم عملکردی دستگاه گوارش به وجود می‌آورد که در نهایت منجر به بروز رفلاکس معده می‌شود. در طب سوزنی درمانگر با زدن سوزن به نقاط خاصی از بدن بیمار به تنظیم انرژی و اصلاح حرکت دستگاه گوارشی در راستای جاذبه زمین کمک کرده و مانع از بروز رفلاکس معده می‌شود.

● آیا در این شیوه برای درمان یبوست که امروزه بسیاری از مردم به دلیل عدم رعایت رژیم غذایی سرشار از فیبر و رعایت رژیم‌های غذایی لاغری به آن مبتلا هستند، درمانی دارد؟

ابتلا به این بیماری دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد که یکی از آنها عدم مصرف موادغذایی سرشار از سبزیجات و فیبر است. در طب سوزنی درمانگران با افزایش توان و تقویت نیروی بدن و همین‌طور با تحریک عصبی دستگاه گوارش به منظور تسریع حرکت روده‌ها به بهبود عملکرد آن کمک می‌کنند و به این ترتیب عمل جذب و دفع مواد غذایی سریع‌تر و با کیفیت بهتری انجام می‌شود. بنابراین یبوست بیمار به مرور طی دریافت جلسات درمانی از بین می‌رود. البته این نکته را نیز باید مدنظر داشت که کاهش میزان انرژی و توان بدن تنها عامل بروز یبوست در افراد محسوب نمی‌شود و گاهی عوامل دیگری از قبیل بروز عدم تعادل حرارت اندام‌های درونی بدن موجب ابتلا به یبوست و کندی عملکرد دستگاه گوارش به ویژه در روده‌ها می‌شود. این عدم تعادل علاوه بر آنکه به بروز اختلال‌هایی مانند یبوست و اسهال منجر می‌شود، می‌تواند موجب ابتلای بیمار به برخی از التهاب‌ها و زخم‌های دستگاه گوارشی نیز شود. به توصیه درمانگران طب سوزنی چین، افرادی که مبتلا به این عدم تعادل درونی هستند بهتر است از مصرف ادویه‌ها و غذاهایی که طبع گرم دارند، پرهیز کنند. عامل سومی نیز در بدن وجود دارد که ممکن است منجر به بروز یبوست در بدن شود و آن ابتلای بیمار به رفلاکس معده است. افراد مبتلا به رفلاکس به این جهت که دچار حرکت انرژی در خلاف جهت جاذبه زمین هستند، به طور پیوسته مواد زاید موجود در روده‌هایشان به سمت بالای سیستم گوارشی کشیده و این موجب کندی حرکت در روده‌ها و بروز یبوست می‌شود. خوشبختانه طب سوزنی برای درمان هر سه عامل بروز یبوست راهکارهای مفیدی دارد و طی ۱۰ تا ۲۰ جلسه درمانی قادر است، این اختلال‌ها را درمان کند. علاوه بر این طب سوزنی قادر است بیماری اسهال را نیز که نتیجه اختلال در عملکرد روده‌ها و عدم تعادل انرژی در آنهاست را نیز درمان کند.

● آیا درمان سندرم روده تحریک‌پذیر با سوزن‌های طب سوزنی امکان‌پذیر است؟

بله. طب سوزنی چین، یکی از شیوه‌های درمانی موفق در بهبود سندرم روده تحریک‌پذیر و کولیت‌های عصبی است. از مهم‌ترین عوامل بروز سندروم روده تحریک‌پذیر در انسان وجود اضطراب، استرس، تنش و واکنش‌های عصبی است که در نهایت به بروز اختلال در عملکرد دستگاه گوارش به ویژه روده‌ها منجر می‌شود. درمانگران طب سوزنی برای درمان این بیماری با برطرف کردن عامل بروز آن و کاهش میزان استرس و اضطراب بیمار به کمک سوزن‌های خود به درمان کولیت‌ها پرداخته و با ایجاد تعادل و توازن در سیستم عصبی بدن به درمان این سندرم کمک می‌کنند.

‌● طب سوزنی، عامل بروز نفخ در بدن را چه می‌داند، آیا برای درمان این بیماری -که از جمله شایع‌ترین بیماری دستگاه گوارش در زنان است- درمانی دارد؟

از دیدگاه درمانگران طب سوزنی ابتلا به نفخ شکم ارتباط نزدیکی با میزان ماده (غذا) و انرژی در بدن دارد. به این ترتیب که افرادی که میزان مواد مصرفی در آنها زیاد است اما میزان انرژی و توان بدن آنها برای هضم مواد کافی نیست بلافاصله پس از خوردن موادغذایی دچار نفخ می‌شوند. این اختلال خوشبختانه در طب سوزنی با ارایه چند سوزن به راحتی قابل درمان است. در حقیقت درمانگر با ایجاد تعادل میان انرژی و ماده موجود در بدن به درمان نفخ کمک می‌کند. اما افرادی نیز وجود دارند که نفخ در آنها با فاصله دو تا سه ساعت پس از مصرف مواد‌غذایی (ماده) بروز پیدا می‌کند. این افراد برخلاف گروه قبلی به جهت داشتن میزان زیاد انرژی در دستگاه گوارش مانع از حرکت موادغذایی به سمت روده‌ها می‌شود و این امر موجب بروز نفخ در شکم می‌شود. طب سوزنی یکی از درمان‌های قطعی برای بهبودی این قبیل بیماری‌هاست و به راحتی با ایجاد تعادل در عملکرد اندام‌های درونی به بهبود بیماران کمک می‌کند.

● آیا درمان سنگ کیسه صفرا نیز در این شیوه درمانی امکان‌پذیر است؟

در این مورد خاص طب سوزنی به عنوان یک درمان کمکی می‌تواند نقش بسیار مفیدی داشته باشد. یکی از بزرگ‌ترین شکایت افراد مبتلا به سنگ کیسه صفرا دردهای شدیدی است که این افراد به هنگام ابتلا و دفع سنگ کیسه صفرا آن را تجربه می‌کنند. درمانگران طب سوزنی چین با کمک سوزن‌های خود می‌توانند به هنگام دفع سنگ‌ها از بدن از شدت و میزان درد آن بکاهند؛ البته باید توجه داشت که درمان نهایی سنگ کیسه صفرا و خروج سنگ از این اندام به وسیله دستگاه‌های سنگ‌شکن یا جراحی، بر عهده متخصصان و پزشکان طب رایج است و طب سوزنی به عنوان یک شیوه درمانی مکمل و طبیعی می‌تواند در بهبود افراد مبتلا به این بیماری کمک کند.

● برخی از مردم پس از مصرف موادغذایی دچار خواب‌آلودگی می‌شوند، آیا این حالت نشانگر بروز اختلال در دستگاه گوارش محسوب می‌شود؟

بله، افراد زیادی وجود دارند که پس از مصرف وعده غذایی خود دچار خواب‌آلودگی شده و به خواب فرو‌می‌روند. این اتفاق در حالی در بدن می‌افتد که هنگام مصرف غذا تمامی انرژی بدن متوجه سیستم گوارشی می‌شود. بنابراین با به وجود آمدن این تمرکز خون به میزان کافی به مغز و سایر اندام‌ها نمی‌رسد و این مساله موجب خواب‌آلودگی می‌شود. به این ترتیب فرد پس از خوردن غذا خیلی سریع به خواب می‌رود. علت این خواب برطرف کردن خستگی و دریافت میزان کافی انرژی توسط سایر اندام‌هاست. متخصصان طب سوزنی با مشاهده چنین حالتی با کمک سوزن‌های بسیار باریک و یک‌بار مصرفی که در اختیار دارند، به تنظیم میزان انرژی و تعادل آن می‌پردازند. در این حالت درمانگر با کمک سوزن‌هایی به بیمار کمک می‌کند تا میزان انرژی و جریان گردش خون خود را به هنگام مصرف موادغذایی به صورت متناسب در بدن تنظیم کند. با تنظیم جریان گردش خون و انرژی در بدن این اختلال به طور کامل از بین می‌رود و افراد پس از مصرف کردن غذا دیگر احساس خواب‌آلودگی نمی‌کنند.

● آیا می‌توان از این شیوه برای کاهش یا افزایش میزان اشتهای افراد کمک گرفت؟

بله، بسیاری از افرادی که دچار بی‌اشتهایی هستند و در جست‌وجوی راهی برای افزایش میزان اشتهای خود می‌گردند با کمک طب سوزنی می‌توانند میزان اشتهای خود را افزایش دهند. درمانگر در این شیوه درمانی با زدن سوزن‌هایی به نقاط خاصی از بدن کمک می‌کند تا احساس پر بودن معده در افراد بی‌اشتها بر طرف شود. به این ترتیب فرد احساس گرسنگی کرده و تمایل به خوردن غذا پیدا می‌کند. از طرفی دریافت سوزن توسط بیمار موجب افزایش حرکت معده و روده‌ها شده و این کار به تخلیه سریع موادغذایی درون آنها کمک می‌کند. استمرار این امر موجب می‌شود تا فرد احساس گرسنگی کرده و مشکل بی‌اشتهایی‌اش درمان شود. در حقیقت سوزن‌ها در این مرحله با تاثیر‌گذاری بر دستگاه گوارش و همین‌طور عملکرد غده هیپوفیز و هیپوتالاموس به درمان بی‌اشتهایی افراد کمک می‌کنند و در مقابل برای کاهش میزان اشتها نیز نقاطی در بدن وجود دارد که درمانگر با زدن سوزن به آن نقاط و تحریک آنها موجب کاهش میزان اشتهای فرد شده و به مرور به درمان اضافه وزن بیماران کمک می‌کند.

آمنه فرخی