با بچـه های دیابـتـی چگونـه رفتـار کنیـم

اگر فرزند مبتلا به دیابت دارید, ممکن است مراقبت از او برایتان سخت و طاقت فرسا باشد بیشتر این مراقبت ها مربوط به تغذیه و سبک زندگی کودک است که مسلما کنترل آن برای بچه های کم سن و سال واقعا مشکل است این راهنما از کشمکش های شما و فرزندتان در این مورد می کاهد

اگر فرزند مبتلا به دیابت دارید، ممکن است مراقبت از او برایتان سخت و طاقت‌فرسا باشد. بیشتر این مراقبت‌ها مربوط به تغذیه و سبک زندگی کودک است که مسلما کنترل آن برای بچه‌های کم‌سن و سال واقعا مشکل است؛ این راهنما از کشمکش‌های شما و فرزندتان در این مورد می‌کاهد...

● دیابت نوع ۱ در کودکان

▪ سن ابتلا: ۱۱ سالگی تا پایان عمر

▪ علت: این بیماری زمانی بروز می‌کند که پانکراس(لوزالمعده) تولید و ترشح انسولین را متوقف می‌کند.

▪ وظایف هورمون انسولین: کمک به سلول‌های بدن برای تولید انرژی از قند، کمک به ذخیره قند در بافت عضله‌ای، ماهیچه‌ای و سلول‌های کبدی، کمک به انتقال قند از خون به سلول‌ها و اگر بدن با کمبود انسولین مواجه شود، قند نمی‌تواند به سلول‌ها برسد و درنتیجه سلول‌ها منبع انرژی نخواهند داشت، بنابراین قند در جریان خون باقی می‌ماند و سطح قندخون به تدریج بالا می‌رود و فرد به دیابت مبتلا می‌شود.

▪ نشانه‌های کاهش قند خون: عمده ترین نشانه‌های کاهش قندخون در بچه های دیابتی عبارتند از: تعریق، لرزش، گرسنگی. افت قندخون بسیار سریع اتفاق می‌افتد و ممکن است چند دقیقه بعد از ورزش یا دریافت انسولین بدون خوردن غذای کافی، رخ دهد.

▪ نشانه‌های افزایش قندخون: گرسنگی، تشنگی، تکرر ادرار و تاری دید. قندخون در طول روز به‌تدریج بالا می‌رود.

● دیابت نوع یک و ۱۷ توصیه ضروری

۱) دریافت رژیم غذایی اشتهاآور و مناسب از متخصص تغذیه آگاه

۲) آموزش کنترل قندخون در جشن تولد‌ها، مهدکودک، کلاس‌های مدرسه و...

۳) محاسبه دقیق مقدار کربوهیدرات

۴) استفاده از انسولین‌های سریع‌الاثر

۵) تزریق انسولین

۶) انسولین را باید به بافت چربی زیر پوست تزریق کرد.

۷) تا زمانی که فرزندتان خودش بتواند انسولین را تزریق کند، شما باید این کار را برایش انجام دهید.

۸) از صحیح بودن دوز انسولین اطمینان یابید به‌خصوص اگر در یک سرنگ دو نوع انسولین را با هم ترکیب می‌کنید.

۹) قندخون فرزندتان را به‌طور منظم بررسی کنید.

۱۰) در طول روز ناشتا، هنگام هر وعده غذایی و قبل از خواب، قندخون فرزندتان را اندازه بگیرید. در این صورت از نوسانات قند خون فرزندتان به طور دقیق مطلع خواهید شد.

۱۱) اگر فرزندتان بیمار شد، باید قندخونش را با فواصل کوتاه‌تری بررسی کنید.

۱۲) اگر فرزند دیابتی شما بیمار شد، بدون مشورت با پزشک به او دارو ندهید.

۱۳) مراقب باشید فرزندتان پا برهنه راه نرود، به محض دیدن کوچک‌ترین زخم یا ناراحتی در پایش به پزشک مراجعه و درمان‌های لازم را شروع کنید.

۱۴) برنامه‌ مراقبتی و تغذیه‌ای فرزندتان را با فواصل منظم، تجدید کنید یعنی اگر هر تغییری در نحوه زندگی فرزندتان ایجاد شد، باید برنامه مراقبتی او به‌وسیله پزشک دوباره تنظیم شود.

۱۵) توصیه‌های لازم برای بیماری فرزندتان را به تمام کسانی که درباره فرزندتان مسوولیت دارند گوشزد کنید؛ از والدین خودتان گرفته تا اولیای مهد و مدرسه.

۱۶) نکته‌ها و هشدار‌های لازم و وضعیت سلامت فرزندتان را به‌طور دقیق در ورق یا دفترچه‌ای بنویسید و در کیف او قرار دهید و تاکید کنید که همیشه آن را به همراه داشته باشد.

۱۷) مراقب سلامت پوست، لثه‌ها و دندان‌های فرزندتان باشید و هر ۶ ماه یک بار او را به دندانپزشکی ببرید.

● دیابت نوع ۲ در کودکان

▪ تشخیص: در گذشته پزشکان اعتقاد داشتند دیابت نوع ۲ فقط مخصوص بزرگسالان است اما امروزه تعداد کودکان مبتلا به دیابت نوع ۲ رو به افزایش است. اگر پانکراس فرد نتواند انسولین کافی بسازد یا بافت‌های بدن او نتوانند انسولین را به درستی دریافت کنند، بدن با کمبود انسولین مواجه شده و در نتیجه قند در جریان خون باقی می‌ماند و فرد دچار دیابت می‌شود. دیابت نوع ۲ به مرور زمان باعث آسیب به چشم‌ها، قلب، عروق خونی، اعصاب و کلیه‌ها می‌شود و فرد را در برابر بیماری‌ها و عفونت‌های مختلف آسیب‌پذیر می‌کند. دیابت نوع ۲ در کودکان با آزمایش خون تشخیص داده می‌شود و حتی اگر فرزندتان سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت را داشته باشد، از سنین ابتدایی زندگی می‌توانید با کنترل وزن و فعالیت او جلوی ابتلایش به این بیماری را بگیرید.

▪ عوامل خطرساز دیابت نوع ۲: چاقی، فعال نبودن، سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت

▪ نشانه‌های دیابت نوع ۲ در کودکان: تکرر ادرار، احساس تشنگی بیش از حد طبیعی و کاهش وزن بدون دلیل مشخص.

▪ ثبت قندخون کودک در زمان‌های مختلف روز: این جدول به شما کمک می‌کند تا بدانید هر غذا یا فعالیتی چه تاثیری بر قندخون فرزندتان می‌گذارد، باید مقدار کربوهیدرات تمام وعده‌های غذایی فرزندتان برابر باشد. این روش به ثبات سطح قندخون فرزندتان کمک می‌کند. در میان انواع گروه‌های غذایی کربوهیدرات‌ها بیشترین تاثیر را بر سطح قندخون می‌گذارند. قند، شکر، غلات، سبزی‌های نشاسته‌ای، شیر و ماست کربوهیدرات دارند. مشاوره تغذیه و فعالیت منظم و مصرف دقیق داروها.

منبع: WebMD

ترجمه: یاسمین ثریا