آنها ۳۳ دندان دارند!

چندی پیش، آژانس خبری یونایتد پرس ایندیا گزارش داد که یک کودک ۱۸ماهه به دنبال دیده شدن یک دندان اضافی در دهانش به عقد یک سگ درآورده شد! به عقیده قبیله‌ای که پدر و مادر این کودک …

چندی پیش، آژانس خبری یونایتد پرس ایندیا گزارش داد که یک کودک ۱۸ماهه به دنبال دیده شدن یک دندان اضافی در دهانش به عقد یک سگ درآورده شد! به عقیده قبیله‌ای که پدر و مادر این کودک خردسال عضو آن هستند، وجود دندان اضافی در دهان این کودک دلالت بر لعنت دارد و برای نجات از این لعنت، این کودک باید با یک سگ ازدواج کند! ...

در برخی مناطق روستایی هند، ازدواج با سگ و برخی حیوانات دیگر با هدف رهایی از لعنت یک باور رایج است. ‌خوشبختانه این قبیل خرافات عجیب و غریب در بقیه جاهای دنیا وجود ندارد. اما به هر حال، بحث دندان اضافی، بحثی جدی در دندان‌پزشکی است. دندان اضافی هم مانند هر دندان دیگری ممکن است به دلیل اختلال در تکامل بافت‌های دهان و دندان ایجاد شود.

می‌دانید چرا کوسه‌ها دندان‌هایشان در چند ردیف رویش می‌کند ‌اما دندان‌های انسان در یک ردیف بیرون می‌آید؟ گروهی از ژنتیک‌دان‌ها می‌گویند دلیل این امر را یافته‌اند و کشف آنها می‌تواند به بزرگسالان کمک کند هنگامی که دندان‌هایشان افتاد، دندان‌های جدید دربیاورند.

دانشمندان دانشگاه روچستر آمریکا گزارش کردند که به نظر می‌رسد یک ژن منفرد مسوول این نحوه رویش دندان‌هاست و از تشکیل ردیف‌های اضافی دندان‌ها در برخی از گونه‌های جانوری جلوگیری می‌کند. هنگامی که دانشمندان موش‌هایی را پرورش دادند که فاقد این ژن بودند، این جوندگان در مجاورت اولین دندان‌های آسیایشان دندان‌های اضافی رویید، دندان‌های پشتیبانی مانند دندان‌های کوسه‌ها و سایر جانوران غیرپستاندار.

دندان مزاحم

هر فرد دارای ۲۸ دندان اصلی است، یعنی در هر نیم فک هفت دندان. علاوه بر این دندان‌ها در هر طرف انتهای فک در بسیاری از افراد دندان دیگری وجود دارد که دندان عقل نامیده می‌شود. دندان عقل الزاما” در همه افراد وجود ندارد.

دندان‌های اضافی دندان‌هایی هستند که علاوه بر این تعداد از دندان‌ها در فک افراد به وجود می‌آید. این دندان‌ها معمولا” شکلی طبیعی ندارند و در بین دندان‌های طبیعی قرار می‌گیرند و باعث به وجود آمدن اختلالاتی در رویش دندان‌های دایمی می‌شوند که از آن جمله می‌توان به فاصله افتادن بین دندان‌ها وکمبود فضا برای رویش دندان‌های اصلی اشاره کرد. تشخیص زودرس دندان‌های اضافی بسیار مهم است و معمولا این کار با انجام رادیوگرافی صورت می‌گیرد. به طور معمول کودکان باید مرتبا” مورد معاینات دندانپزشکی قرار گیرند و در صورتی که این کار به درستی صورت گیرد، موارد این‌چنینی خیلی زود مشخص شده و با خارج کردن دندان‌های اضافی از بروز مسایل بیشتر جلوگیری می‌شود.

جای دندان اضافه کجاست؟

اگرچه دندان‌های اضافه ممکن است در هر ناحیه از قوس دندانی دیده شوند ولی میزان وقوع آنها در مناطق خاصی بیشتر است. آنها در فک بالا به مراتب شایع‏تر از فک پایین هستند. (۹۰ درصد در فک بالا و ۱۰ درصد در فک پایین). محل شایع دندان‌های اضافی بین دو دندان جلو در فک بالا می‌باشد. به این دندان مزیودنس می‌گویند. یک دندان آسیای بزرگ اضافه نیز دومین دندان اضافی شایع است. در فک پایین شایع‏ترین دندان‌های اضافه، آسیاهای کوچک هستند. دندان اضافی ممکن است شیبه دندان‌های طبیعی باشد یا دارای شکل مخروطی بوده و هیچ شباهتی به دندان‌های طبیعی نداشته باشد. دندان‌های شیری اضافه نادرند. دندان‌های اضافه می‏توانند منفرد یا متعدد، روییده یا نهفته باشند.

دیده نشدن دندان اضافی دلیل بر وجود نداشتن آن نیست. بسیاری از این دندان‌ها فقط در فک می‌مانند و هرگز رویش نمی‌کنند. البته بد نیست بدانید در برخی از بیماری‌های مادرزادی، دندان‌های اضافی متعددی در دهان فرد دیده می‌شوند که با مشورت دندانپزشک باید آنها را از دهان خارج کرده و از پروتزهای دندانی مناسب استفاده کرد.

۶ نکته مهم درباره یک دندان اضافه

۱) اگر دندان شیری کودک بیفتد ورویش دندان دایمی بیش از شش ماه طول بکشد، احتمال وجود دندان اضافی وجود دارد. این دندان اضافی که درفک وجود دارد، مانع از رویش دندان دایم می‌شود.

۲) اگر دندان روییده شده در دهان کودک شکل طبیعی ندارد و یا زیاده از حد کوچک است، ممکن است این دندان اضافی باشد.

۳) فاصله زیاد بین دندان‌های جلوی کودک ممکن است ناشی از وجود دندان اضافی در کنار ریشه این دندان‌ها باشد.

۴) تشخیص نهایی دندان اضافی فقط باید توسط دندانپزشک صورت گیرد بنابراین اگر احساس می‌کنید که دندان اضافی در دهان دارید، حتما با دندانپزشک مشورت کنید تا تشخیص دهد و درمان زودهنگام را آغاز کند.

۵) به‌طور معمول این نوع دندان‌ها باید هر چه زودتر خارج شوند تا باعث ایجاد مشکل نشوند.

۶) در برخی افراد یک دندان اضافی بین دو دندان جلو وجود دارد و همین مساله باعث فاصله افتادن بین دندان‌ها می‌شود.

دکتر گلرخ ثریا