معرفی انجمن های علمی حوزه

یکی از مهمترین عرصه های فعالیت در گستره علوم اسلامی, پرداختن به امر تبلیغ دین در جوامع و ساحت های مختلف بشر است

● انجمن ادیان و مذاهب

یکی از مهمترین عرصه های فعالیت در گستره علوم اسلامی، پرداختن به امر تبلیغ دین در جوامع و ساحت‌های مختلف بشر است. این امر مستلزم شناخت و آگاهی صحیح نسبت به نحله ها و فرقه های مذهبی گوناگون است. کارشناسان و پژوهشگران رشته دین شناسی و دین پژوهی با گردهمایی در کنار هم، انجمن ادیان و مذاهب را در سال ۱۳۸۲ تاسیس کردند.

محمد جواد صاحبی رئیس این انجمن می گوید: ما هم برای اطلاع خود از ادیان و مذاهب و هم برای پاسخ‌دادن و نقد سایر ادیان و مذاهب و هم برای تبلیغ در میان اقوام مختلف که تنوع مذهبی و دینی دارند، در داخل و خارج از کشور نیاز به آگاهی از ادیان و مذاهب مختلف داریم. لازمه انجام رسالت جهانی ما، آگاهی از اندیشه ها و افکار دیگر ملت ها بخصوص ادیان آسمانی است.

● انجمن اقتصاد اسلامی حوزه

در میان علوم مختلف، دانش اقتصاد از آنجا که مستقیما با معیشت جوامع انسانی پیوند دارد، از موقعیت خاصی برخوردار گردیده است. اندیشه گرانسنگ اسلامی نیز مانند همه ساحت های زندگی بشر، در تعالیم و آموزه های خود، جایگاهی را برای مسائل اقتصادی قائل گردیده است. از این رو، محققان و فارغ التحصیلان رشته اقتصاد اسلامی برای بسط و توسعه این رشته و پیاده سازی عینی و عملی اقتصاد اسلامی در جامعه، با تاسیس انجمن اقتصاد اسلامی حوزه در سال ۱۳۸۲ گردهم آمدند.حجت الاسلام سید حسین میرمعزی رئیس پیشین و عضو هیئت مدیره این انجمن می گوید:تلاش ها به سمت شناخت اقتصاد اسلامی هر چند بسیار کمرنگ و ضعیف، آغاز شده است. ما برای بحث های تئوریک نیازمند تربیت محقق و سرمایه گذاری هستیم و باید در زمینه اقتصاد اسلامی یک حرکت ملی را آغاز کنیم. در دانشگاه های ما اقتصاد اسلامی جایگاه مهمی ندارد و پژوهش در این زمینه هم تنها به چند پژوهشگاه محدود است.

● انجمن تاریخ پژوهان

تاریخ را می توان پلی میان گذشته وآینده بشریت دانست و مسیری که اگر با بینش و دقت در آن حرکت شود، افق های روشنی را در برابر جوامع انسانی خواهد گشود. از این رو با علوم، آثار و مطالعات تاریخی بخصوص در زمینه ادوار مختلف اسلام و تحولات درونی و پیرامونی جهان اسلام مورد توجه تاریخ پژوهان حوزه قرار دارد که انجمنی در این رشته در سال ۱۳۸۲ بنیان گذاردند.

حجت الاسلام بارانی مسئول این انجمن می گوید: وظیفه یک مورخ در حال حاضر این است که بتواند گذشته را پایه و بنیانی برای کسب تجربه از روزگاران پیشین قرار دهد. تا با نگرش خاص در هستی شناسی و شناخت‌شناسی و نگاهی به گذشته، در فضای امروز قرار گیرد و مسائل گذشته را با زمان خود تطبیق دهد و بر اساس تجارب حاصل شده برای خویش و جامعه تدبیر نماید.

● انجمن تعلیم و تربیت اسلامی حوزه

تعمیق و توسعه مباحث علوم تربیتی در حوزه های علمیه، تقویت و گسترش روحیه نظریه پردازی، پژوهشگری و نقد و مناظره در آموزه های اسلامی و بهره گیری از ظرفیت های تخصصی موجود در علوم تربیتی و ترویج و استقرار آموزه های اسلامی در زمینه رشد و تربیت صحیح از جمله اهدافی است که عده ای از صاحب نظران و دانش پژوهان رشته تعلیم و تربیت اسلام در حوزه را ترغیب به پایه گذاری این انجمن در سال ۱۳۸۳ نمود.

● انجمن روانشناسان حوزه

از آنجا که علم روانشناسی پیوسته با انگیزه ها و احوال درونی انسان آشنایی و پیوند دارد می تواند با شناسایی بسترهای روحی و فکری متعدد و نمایان ساختن ظرافت ها و زیبایی های نهفته در آموزه های دینی، بهترین ابزارهای ترویج دین را ترسیم نموده وجوامع بشری را به سمت و سوی معارف اسلامی تشویق و ترغیب نماید. از این رو کارشناسان و دانش آموختگان علم روانشناسی اسلامی حوزه در سال ۱۳۸۲ در قالب انجمن روانشناسان حوزه علمیه قم گردهم آمدند تا به یافته ها و راهبردهای نوینی در این زمینه دست یاببند.

حجت الاسلام محمد رضا احمدی عضو هیئت مدیره این انجمن می گوید: ما برای معرفی دین باید به ابزارهای مناسب و به روز مجهز شویم و با استفاده از روش ها و راهکارهای مناسبی که علم روانشناسی در اختیار دارد، می توانیم آموزه های اسلامی را در همه جا و برای همه اقشار جامعه به درستی تبیین نماییم.

● انجمن قرآن پژوهی

کتاب آسمانی قرآن«، صحیفه ای جاویدان و سرشار از از رمز و راز و دریایی ژرف و آکنده از گوهرهای گران قیمت علوم و معارف جهان شمول اسلامی است. از میان این گنجینه مقدس، درهای فهم بشری به حقایق عالم گشوده می شود و هر قدر که در آن تتبع بیشتری گردد یافته های ارزشمندتری نمایان می گردد. از این رو علوم قرآنی را می توان سرچشمه جوشان همه معارف اسلامی دانست.

اندیشمندان و کارشناسان علوم قرآنی در سال ۱۳۸۲ با بنیانگذاری انجمن قرآن پژوهی حوزه در راستای توسعه و ترویج علوم قرآنی گردهم آمدند.

حجت الاسلام دکتر مودب رئیس این انجمن می گوید: انجمن قرآن پژوهی برای همفکری و تدبیر برای پیشرفت مباحث قرآنی در درون و بیرون حوزه و از جمله وظایف مهم این انجمن دفاع از اندیشه های قرآنی شیعه است.

● انجمن قلم حوزه

در معارف گرانسنگ اسلامی، برخی شاخه های فرهنگ و ادب از جمله درست گفتن و درست نوشتن و از آن بالاتر، زیبا گفتن و زیبا نوشتن، جایگاه والایی یافته است. امروزه نمی توان نقش پررنگ و تاثیرگذار فرهنگ و ادب را در تحولات اجتماعی و علمی بشر نادیده گرفت. از این منظر، کارشناسان ادبی حوزه، خانه ادیبان دینی یعنی انجمن قلم حوزه را در سال ۱۳۸۲ بنیان نهادند.

استاد رضا بابایی رئیس این انجمن می گوید:

انجمن قلم حوزه می تواند با نقش سرویس دهنده خود، پنجره ای فرهنگی برای تولید علم باشد و می تواند یک روح ادبی در حوزه بدمد.

● انجمن معرفت شناسی

به تحقیق، علم و معرفت شناسی را می توان یکی از اساسی ترین و بنیادی ترین رشته های علوم انسانی دانست که کاربردی به مثابه زیربنای سایر علوم دارد، چه آنکه تبیین و تنقیح صحیح این علم، به استحکام ساختار اندیشه ها و جلوگیری از بروز آفت ها، آسیب ها و لغزش های فکری می انجامد. در حوزه علمیه قم اساتید و صاحب نظران بسیاری در این رشته مشغول به تحقیق و پژوهش هستند که برخی از آنان در سال ۱۳۸۲ انجمن معرفت شناسی حوزه را پی ریزی نمودند.

حجت الاسلام حسن معلمی رئیس این انجمن می گوید:

مباحث معرفت شناسی، مباحثی ریشه ای و بنیادی است. اگر در اینجا کار، محکم و متقن نباشد، در تمام رشته های علمی دچار مشکل خواهیم بود.

علم معرفت شناسی در حوزه علمیه هنوز به صورت یک رشته تخصصی تعریف شده، جا نیفتاده است که امیدواریم به تحقق چنین امری و اهتمام متخصصان فلسفه به آن بتوانیم به خوبی به شبهات فلسفه غرب پاسخ دهیم.

● انجمن مطالعات سیاسی حوزه:

اندیشه های سیاسی اسلام از آنجا که به بررسی و ترسیم روابط میان عناصر اجتماعی و تعامل بین دولت ها و ملت ها می پردازد از نقش و جایگاه ویژه ای برخوردار گردیده است.

این جایگاه هنگامی نمایان تر می گردد که بتوانیم دین مبین اسلام، آموزه های فراوانی در راستای تبیین و ترسیم نوع نوینی از ساختار روابط سیاسی که با رعایت موازین اخلاقی، حقوق فردی و اجتماعی و حاکمیت الهی عجین می گردد را پایه ریزی نموده است. محققان و صاحب نظران اندیشه سیاسی اسلام در حوزه در سال ۱۳۸۳ با تشکیل انجمن مطالعات سیاسی حوزه گرد هم آمدند تا به تبادل و تفاهم علمی بپردازند.حجت الاسلام دکتر لک زایی عضو هیئت مدیره این انجمن می گوید: در گذشته علم سیاست به عنوان یک شاخه علمی در حوزه های علمیه مورد درس و بحث قرار داشت اما در قرون متاخر، از نظام آموزشی حوزه کنار رفت و در حال حاضر نیز به عنوان یک رشته علمی مستقل مطرح نیست حوزه علمیه باید وارد این عرصه شود و انجمن مطالعات سیاسی هم می تواند در این زمینه کمک کند.

انجمن مدیریت اسلامی

امروزه، ضرورت بهره مندی حوزه های علمیه از مدیریت صحیح علمی و توسعه ساختارها و فرایندهای مدیریتی مبتنی بر ارزشهای دینی در جهت رشد پایدار اجتماعی امری است که بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. در حوزه علمیه قم نیز فارغ التحصیلان و دانش پژوهان رشته مدیریت با رویکرد اسلامی با تاسیس انجمن مدیریت اسلامی در سال ۱۳۸۳ سعی بر آن دارند که بتوانند آموزه های اسلامی در زمینه مدیریت را تئوریزه و تبیین ودر عرصه جامعه پیاده نمایند.حجت الاسلام بخشی رئیس این انجمن می گوید: یکی از تفاوت های اساسی مدیریت اسلامی با مدیریت غیر اسلامی، این است که مدیریت اسلامی مبتنی بر نظریه انسان شناسی، خداشناسی، هستی شناسی راه شناسی و راهنماشناسی، نبوت شناسی، امامت شناسی و معادشناسی بر پایه اسلام است که در اندیشه مدیریت غربی اینها معنا ندارد.