ابومحمد / ابوالقاسم ضحاک هلالی خراسانی

جنسیت: مرد
نام پدر: مزاحم بلخی
تولد و وفات: ( ... - ۱۰۲/۱۰۵/۱۰۶) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: محدث ، مفسر ، مدرس
اصل او از بلخ و مدتی در بلخ و سمرقند و نیشابور ساکن بود. …

جنسیت: مرد
نام پدر: مزاحم بلخی
تولد و وفات: ( ... - ۱۰۲/۱۰۵/۱۰۶) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: محدث ، مفسر ، مدرس
اصل او از بلخ و مدتی در بلخ و سمرقند و نیشابور ساکن بود. او در تفسیر و قصص تبحر داشت. علم تفسیر را از سعید بن جبیر درری آموخت. از ابن عباس و ابوسعید خدری و عبدالله بن عمر و انس بن مالک و اسود بن یزیدنخعی و سعید بن جبیر و عطاء‌بن ابی رباح و طاووس بن کیسان و طائفه‌ای دیگر حدیث شنید. ابن حبان ملاقات وی را با صحابه و حدیث شنیدنش از آنها صحیح نمی‌داند و احادیث وی را منسوب به تابعین می‌داند. عمارهٔ‌ابن ابی حفصه و ابوسعد سعید مرزبان بقال و جویبر بن سعید و مقاتل بن حیان نبطی و علی بن حکم و ابوروق عطیهٔ بن حارث کوفی و ابوجناب یحیی بن ابی حیٌه کلبی و ابوسنان سعید بن سنان شیبانی اصغر و ابوسنان ضرار بن مرّه شیبانی اکبر و ابوعیسی سلیمان بن کیسان خرااسنی و عبدالرحمان بن عوسجه و ابوالحارث عبید بن سلیمان بتهلی خراسانی و مالک بن سعید بلخی و محمد بن سلیم خراسانی و نهشل بن سعید و عمر ابن رماح و عبدالعزیز بن ابی روّاد و قرٌه بن خالد سدوسی و جماعتی دیگر از وی روایت کرده‌اند. وی معلم کودکان بود و نوشته‌اند که هزاران دانش اموز در مکتب وی به کسب علم می‌پرداختند و او برای تعلیم و تدریس اجرت و مزدی دریافت نمی‌کرد. وی در خراسان درگذشت. از آثارش:"التفسیر".