چاره افسردگی فصلی، نوردرمانی است

اگر از آن گروه افرادی هستید که در فصل‌های سرد سال مانند پاییز و زمستان دچار بی‌حوصلگی، خشم و غم می‌شوید و اطرافیان نیز از شما سوال می‌کنند که چرا عصبی و خشمگین و منزوی هستید، …

اگر از آن گروه افرادی هستید که در فصل‌های سرد سال مانند پاییز و زمستان دچار بی‌حوصلگی، خشم و غم می‌شوید و اطرافیان نیز از شما سوال می‌کنند که چرا عصبی و خشمگین و منزوی هستید، لازم است به چند نشانه دیگر توجه کنید تا بدانید دچار مشکلی به اسم «افسردگی فصلی» شده‌اید یا نه؟ بیماران دچار افسردگی فصلی، علایم دیگری نیز دارند...

آنها بیشتر مضطرب هستند، الگوی خواب بدی دارند و باوجود خواب زیاد، هنگام برخاستن از رختخواب هنوز احساس خستگی می‌کنند. ولع زیادی به خوردن شیرینی به خصوص شیرینی‌های خامه‌ای دارند و در آخر فصل با پدیده چاقی روبرو می‌شوند. اگر این حالت‌ها هر سال و در فصل سرد برای شما هم رخ می‌دهد، احتمال ابتلا به افسردگی فصلی وجود دارد. این افسردگی می‌تواند به‌صورت دوقطبی و تک‌قطبی باشد و تشخیص و درمان آن بر عهده روان‌پزشک است.

نتایج مطالعه‌ها نشان داده است افسردگی فصلی عمدتا در مناطقی دیده می‌شود که زمستان طولانی‌تر و روزهای کوتاه و شب‌های بلند دارند. در کشورهای اسکاندیناوی نزدیک به قطب شمال و شهرهای سرد کوهستانی ایران شمار بیشتری از بیماران وجود دارد. دانشمندان در ابتلا به این عارضه ژنتیک و نور کم را موثر می‌دانند. (اِف ام آر آی) یا همان ام.آر.آی از عملکرد مغز گرفته می‌شود و نشان می‌دهد که در لایه فوقانی لوب پیشانی مغز کاهش فعالیت دیده می‌شود و آن هم به علت کاهش نور خورشید است. به مرور زمان و با رسیدن فصل بهار، افراد مبتلا نیز مانند طبیعت جان می‌گیرند و سبز و شاداب می‌شوند و دوباره به روال عادی زندگی خود برمی‌گردند. البته این افسردگی با افسردگی ناشی از بیکاری متفاوت است. در بعضی از کارگران، کشاورزان و دامداران که در فصل سرد سال بیکار هستند و در خانه می‌مانند، کم‌تحرکی و خانه‌نشینی باعث بدخلقی‌شان می‌شود ولی این به معنای افسردگی فصلی نیست. درمان اصلی، نوردرمانی است و بیمار باید در ساعت‌هایی از روز در معرض نور با شدت خاص قرار‌گیرد ولی در ایران چنین دستگاه‌هایی وجود ندارد. هر کسی باید با خلق‌وخوی خودش آشنایی داشته باشد و بتواند خود را کنترل کند و حتی می‌تواند به دیگران بگوید در شرایط خاص حال او را درک کنند. آنچه برای بیماران بسیار مفید است و توصیه می‌شود، ورزش‌های ایروبیک (هوازی) است که می‌توانند هم در هوای آزاد و هم در محیط بسته آنها را انجام دهند ولی معمولا افراد بیمار تمایلی به ادامه ورزش ندارند و بیشتر آنها شکایت می‌کنند که چرا ما را برای تفریح فرستاده‌اید و افرادی که در کلاس هستند، انسان‌های بی‌خیال و خوشی هستند. در حالی که اگر یکی، دو ماه طاقت بیاورند، همان افراد احساس خوبی خواهند داشت و یاد خواهند گرفت ساعت‌هایی از زندگی را شاد باشند.

دکتر سامرند سلیمی

روان‌پزشک و هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران